Çocuk edebiyatı

Çocuklar bir Star Wars kitabı okurken

Çocuk edebiyatı, çocuklar için konuları, karakterleri ve kullanılan dil özelleştirilerek hazırlanan edebî eserlerin oluşturduğu edebiyat koludur.

Anton Çehov gibi edebiyat dünyasının önemli bazı isimleri bu kavramın bir edebiyat türü olarak ele alınamayacağını, yalnızca 'doz' olarak edebî vurgunun hafifletilerek sunulduğunun altını çizmektedirler. Edebiyatın dozunun hafifleştirilmesine Türk edebiyatından örnek olarak Ömer Seyfettin, Kemalettin Tuğcu eserleri ya da Yaşar Kemal, Aziz Nesin gibi yazarların çocuk öyküleri gösterilebilir.

Akademik olarak kesin çizgilerle bir tanımı olmasa da, çocuklara yönelik olan edebî ürünler yeni bir sektör yaratmış; böylece, çocuk edebiyatı alt başlığında bir edebiyat türü olarak kabul edilmeye başlanmıştır.

Çocuklara yönelik edebi eserleriyle dünya çapında en önemli isimlerden biri olan Enid Blyton, aynı zamanda kitapları başka dillere en çok çevrilen İngiliz yazarlardan biridir. Bu durum, çocuk edebiyatına dünya çapında gösterilen büyük ilginin bir önemli bir göstergesidir.

Öte yandan, çoğu zaman bu edebiyat türü içinde değerlendirilen masallar ise, akademik edebiyat tanımı içinde kesinlikle ayrı bir türdür ve çocuk edebiyatı içinde değerlendirilmez.

Türk edebiyatında çocuk yazınının ilk özgün eser ise 1859 yılında Kayserili Doktor Rüştü tarafından hazırlanan Nuhbetü’l-Etfal adlı alfabedir. Söz konusu alfabe çocuklarla ilgili hikâyelerle birlikte fabl çevirilerine de yer vererek çocuklara okumayı sevdirme amacı gütmüştür. Çocuklara yönelik ilk gazete ise 1869'da çıkarılan ve 49 hafta boyunca yayımlanan Mümeyyiz'dir.

Kaynak/referans

• Çocuk Edebiyatı, Alemdar Yalçın-Gıyasettin Aytaş, Akçağ Yayınları, Ankara 2005.