Wanda Adında Bir Balık
| A Fish Called Wanda | |
 "Wanda Adında Bir Balık" (A Fish Called Wanda) filminin sinema afişi | |
| Yönetmen | Charles Crichton John Cleese (gayriresmî olarak) |
|---|---|
| Yapımcı | Michael Shamberg John Cleese (yürütücü yapımcı olarak) |
| Senarist | John Cleese Charles Crichton John Cleese (hikâye) |
| Oyuncular | John Cleese Jamie Lee Curtis Kevin Kline Michael Palin |
| Müzik | John Du Prez |
| Görüntü yönetmeni | Alan Hume |
| Kurgu | John Jympson |
| Stüdyo | Metro-Goldwyn-Mayer |
| Dağıtıcı | Metro-Goldwyn-Mayer |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Suç komedi, kara komedi |
| Renk | Renkli (Technicolor) |
| Yapım yılı | 1988 |
| Çıkış tarih(ler)i | 7 Temmuz 1988, New York 1 Aralık 1989, Türkiye |
| Süre | 108 dakika |
| Ülke |  ABD İngiltere ortak yapımı |
| Dil | İngilizce, İtalyanca, Rusça |
| Bütçe | $7,500,000 |
| Hasılat | $63,493,712 (ABD) £12,034,000 (İngiltere) |
| Diğer adları | Wanda Adında Bir Balık (Türkiye) Un poisson nommé Wanda (Fransa) Un pesce di nome Wanda (İtalya) Un pez llamado Wanda (İspanya) Ein Fisch namens Wanda (Almanya) |
Wanda Adında Bir Balık, 1988 ABD - İngiltere ortak yapımı kara komedi filmidir. Özgün adı A Fish Called Wanda olan film çevrildikten bir yıl sonra, 1 Aralık 1989'da Türkiye'de sinemalarda gösterilmişti.[1]
Senaryosunu kendi hikâyesinden John Cleese'in uyarlayıp yazdığı filmi Charles Crichton yönetmiş, başlıca rollerinde John Cleese, Jamie Lee Curtis, Kevin Kline ve Michael Palin oynamışlardır. İngiliz Monty Python komedi grubunun kurucusu ve yaratıcı üyelerinden biri olan John Cleese, gayriresmî olarak filmin yönetimine de katkıda bulunmuştur.[2][3] Filmin oyuncularından Michael Palin de bu grubun bir üyesiydi. "Wanda Adında Bir Balık" İngiliz yönetmen Charles Crichton'ın (1910-1999) son filmi olmuştur.
Londra'da gerçekleştirdikleri bir elmas soygununun sonunda birbirlerine kazık atmaya çalışan çete elemanlarının öyküsünün kaba güldürü (farce) tarzında anlatıldığı filmin afişlerinde kullanılan esprili tanıtım sloganı şöyleydi: "Cinayet, şehvet, hırs, intikam ve deniz ürünlerini anlatan bir öykü"[4] Atlantik'in her iki yakasının kültürünü de aynı acımasızlıkla hicveden "Wanda Adında Bir Balık", 1980'lerin en iyi kara komedilerinden biriydi.[5][6]
Kevin Kline'a En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'nün verildiği 1989 Oscar töreninde film ayrıca "en iyi yönetmen" ve "en iyi özgün senaryo" ödüllerine de aday gösterilmişti. Aralarında 2 BAFTA (John Cleese - aktör, Michael Palin) ve bir David di Donatello Ödülü'nün de (John Cleese - senarist) olduğu 7 ödül daha kazanan film, 15 ödüle de aday gösterilmiştir.[7]
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]İki Amerikalı iki de İngiliz'den oluşan dört kişilik bir soygun çetesi, Londra'da ünlü bir mücevherat dükkânını soymayı planlarlar. Birbirinden eksantrik kişiliklere sahip bu elemanlardan George (Tom Georgeson) çetenin beynidir. Sinirli ve ciddi bir adamdır. Elmaslara hastalık derecesinde düşkün, hırslı ve açgözlü bir düzenbaz olan Amerikalı seksi kadın Wanda Gershwitz (Jamie Lee Curtis) amacına erişebilmek için her fırsatta güzelliğini ve dişiliğini kullanmaktan çekinmez. Aynı zamanda çete liderinin de sevgilisi olan Wanda'nın, yanında İtalyanca ve Rusça konuşulduğunda cinsel olarak tahrik olmak gibi garip bir huyu vardır. Otto (Kevin Kline) ise eski bir CIA tetikçisidir. IQ'su biraz düşük bir aptaldır ama bunu asla kabul etmez, kendisine aptal denmesine de çok kızar. Özünü anlamadığı halde sürekli olarak Nietzsche'nin yazdığı felsefe kitaplarını okur. Okuduklarını genelde hep yanlış yorumlar (Örneğin The London Underground (Londra Metrosu)'nu, içinde "yeraltı" sözcüğü geçtiği için siyasi bir hareket zanneder). Wanda bu yarım akıllı, bıçkın delikanlıyı çeteye erkek kardeşi olarak tanıtmıştır, ama çetenin ikinci Amerikalı elemanı olan Otto'nun Wanda'yla bir ilişkisi vardır. Çetenin sonuncu elemanı İngiliz Ken (Michael Palin) ise nazik ve duyarlı bir adamdır, ileri derecede kekemedir ve hayvanlara olan aşırı sevgisinin yanı sıra akvaryumdaki bir tropik balığa da (onun da adı Wanda) umutsuzca aşıktır.
Çete elemanları, bütün bu uyumsuz ve beceriksiz görünüşlerine rağmen Londra'ya gelerek 20 milyon dolar değerindeki elmas soygunununu tereyağından kıl çeker gibi kolayca gerçekleştirirler ve ganimeti şehir dışında kiraladıkları bir depoya saklarlar. Ancak elmasları diğerleriyle paylaşmak istemeyen Wanda, Otto'yla birlikte, George'u polise ihbar eder. George tutuklanır tutuklanmaz da elmasları almak üzere depoya giderler, ancak duruma hazırlıklı olan George ganimeti çoktan başka bir yere saklamıştır. Elmasları nereye sakladığını öğrenebilmek için Wanda, George'un avukatı Archie Leach (John Cleese)'le yakınlaşır ve ona kur yapmaya başlar.
Orta yaşlı ve başarılı bir avukat olan Leach, sosyal ilişkilerinde resmî, iyi bir aile babasıdır. Soğuk ve mesafeli karısı Wendy (Maria Aitken), terbiyeli ve kuralcı kızı Portia (Cynthia Cleese, gerçek hayatta da John Cleese'in kızıdır) ile birlikte tipik bir orta-üst sınıf İngiliz ailesini oluştururlar. Ailesinin serveti karısından geldiği için ona karşı biraz boynu büküktür. Haliyle Wanda'nın iltifatlarına ve yaptığı kura hemen inanmaya hazırdır. Nitekim de öyle olur ve Leach kendisine âşık olduğunu zannettiği Wanda ile flört etmeye başlar. Elmasların yeni yerini öğrenebilmek için herkesin birbirine kazık atmaya çalıştığı bir süreçte birçok badireler atlatılır ve en sonunda kârlı çıkan Wanda ve Leach olur. Son sahnede onları elmaslarla birlikte Rio'ya giden uçağın içinde görürüz.[5]
Oyuncu kadrosu
[değiştir | kaynağı değiştir]
| Aktör/Aktris | Rolü |
|---|---|
| John Cleese | Archie Leach |
| Jamie Lee Curtis | Wanda Gershwitz |
| Kevin Kline | Otto |
| Michael Palin | Ken Pile |
| Maria Aitken | Wendy |
| Tom Georgeson | George Thomason |
| Patricia Hayes | Mrs. Coady |
| Geoffrey Palmer | Yargıç |
| Cynthia Cleese | Portia |
| Mark Elwes | Mücevher Dükkanındaki Müşteri |
| Neville Phillips | Mücevher Dükkanının Müdürü |
| Peter Jonfield | Müfettiş Marvin |
| Ken Campbell | Bartlett |
| Al Ashton | Gardiyan |
| Roger Hume | Çilingir |
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "A Fish Called Wanda (1988)". 21 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2009.
- ^ "A Fish Called Wanda (1988)". 15 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2009.
- ^ "Monty Python". 24 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2009.
- ^ "A Fish Called Wanda (1988)". 23 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2009.
- ^ a b "Price Comparison Site". 14 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2009.
- ^ "Charles Crichton, John Cleese | Synopsis, Movie Info, Moods, Themes and Related | AllMovie". 11 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2009.
- ^ "A Fish Called Wanda (1988)". 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de Wanda Adında Bir Balık
- allmovie.com'da "A Fish Called Wanda" 19 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Amerika Birleşik Devletleri kara komedi filmleri
- Birleşik Krallık kara komedi filmleri
- Film ödülü sahipleri
- David di Donatello Ödülü sahipleri
- Sinemaya uyarlanmış hikâyeler
- Polisiye filmler
- Konusu Londra'da geçen filmler
- Metro-Goldwyn-Mayer filmleri
- John Cleese'in senaryosunu yazdığı filmler
- Charles Crichton'ın yönettiği filmler
- Alan Hume'un görüntülediği filmler
- John Du Prez'in müziğini yaptığı filmler
- Amerika Birleşik Devletleri polisiye komedi filmleri
- Amerika Birleşik Devletleri soygun filmleri
- Birleşik Krallık soygun filmleri
- 1980'lerde İngilizce filmler
- 1988 çıkışlı komedi filmleri
- BFI Top 100 British films
- 1980'lerde Amerika Birleşik Devletleri filmleri
- Birleşik Krallık polisiye komedi filmleri
- Michael Shamberg'in yapımcısı olduğu filmler