Amhar alfabesi
| Amhar alfabesi | |
|---|---|
| Tür | Abugida |
| Bu sayfa UFA fonetik Unicode semboller içerir. Doğru bir görüntüleme desteğiniz bulunmadığı takdirde, soru işaretleri, kutular veya diğer Unicode karakterleri görebilirsiniz. IPA sembolleri ile ilgili rehberi okumak için, bakınız Yardım:IPA. | |
Amhar alfabesi veya Fidäl, Etiyopya’nın resmi dillerinden biri olan Amharca için kullanılan yazı sistemidir. Ge'ez alfabesi’nden türetilmiştir ve Abugida yazı sistemine dayanmaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Amhar alfabesi, Ge'ez dilinden türetilmiştir ve Etiyopya'nın tarihî ve kültürel mirasının bir parçasıdır. Geleneksel olarak Etiyopya'nın eski yazı dili olan Ge'ez ile ilişkilendirilir.
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Amhar alfabesi, her bir harfin belirli bir ünsüz ve ünlü birleşimini temsil ettiği bir abugidadır. Bu sistemde her karakter, ana ünsüz harfin yanında bir ünlü sesi de içerir.
Kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Amhar alfabesi, Amharca, Tigrinya ve bazı diğer Etiyopya dillerinde kullanılır. Alfabeyi öğrenmek Etiyopya’da yaygındır ve modern eğitim sisteminde okutulmaktadır.
Harfler
[değiştir | kaynağı değiştir]Amhar alfabesi 33 ana ünsüzden oluşur ve her ünsüz farklı ünlü sesleri ile kombinasyon halinde yazılır.
| Harf | Ses | Harf | Ses | Harf | Ses |
|---|---|---|---|---|---|
| ሀ | Hä | ዘ | Zä | ወ | Wä |
| ለ | Lä | ዠ | Žä | ዐ | 'Ä |
| ሐ | Ḫä | የ | Yä | ደ | Dä |
| መ | Mä | ደ | Dä | ጀ | Ǧä |
| ሠ | Śä | ገ | Gä | ጠ | Ṭä |
| ረ | Rä | ጨ | Č'ä | ጰ | P̣ä |
| ሰ | Sä | ጸ | Ṣä | ፀ | Ṧä |
| ሸ | Šä | ፈ | Fä | ፐ | Pä |
| ቀ | Qä | ኀ | Ḫä | ኸ | K’ä |
| በ | Bä | ነ | Nä | ቸ | Čä |
| ቨ | Vä | ኘ | Ñä | አ | 'Ä |
| ተ | Tä |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Amhar alfabesi hakkında bilgiler çeşitli dil bilim çalışmaları ve Etiyopya'nın kültürel araştırmaları incelenerek derlenmiştir.