Arap Yarımadası
Arap Yarımadası (eskimiş Ceziretü'l-arap) (Arapça:شبه الجزيرة العربية Şibhe'l-ceziretü'l-Arabiyye) ya da Arabistan, Asya'nın güneybatısı ve Afrika'nın kuzeydoğusunda yer alan yarımada. Büyük bölümü çöl olan yarımada, içerdiği petrol ve doğalgaz kaynakları nedeniyle Orta Doğu'nun jeopolitik açıdan önemli bir bölgesidir. Bölgede nüfusun büyük bölümü Arap ve Müslüman kökenlidir. Ayrıca yarımada, İslam dininin ortaya çıktığı yerdir.
Yarımadada yer alan ülkeler Suudi Arabistan,[1] Yemen, Umman, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Bahreyn (ada ülkesi), Kuveyt, Irak ve Ürdün'dür. Bunlardan Irak ve Ürdün topraklarının bir kısmı Arap yarımadasının dışında kalır.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]
Batısında Kızıldeniz, güneydoğusunda Umman Denizi ve doğusunda da Basra Körfezi bulunur. Yarımadanın başlıca bölümleri batıdaki dağlık Hicaz, iç kısımdaki Necid ve doğudaki Lahsa (Al-Hasa) ile aynı zamanda ülke ismi de olan Umman ve Yemen bölgeleridir
Başlıca yüzey şekilleri şunlardır;
|
Dağlar |
Çöller |
|
Sina Yarımadası ve Akabe Körfezi | Levant ve Mezopotamya | Mezopotamya |
| |||
| Kızıldeniz | 
|
Basra Körfezi ve Hürmüz Boğazı | |||||
 Arap Yarımadası 
| |||||||
| |||||||
| Babü'l Mendep Boğazı | Aden Körfezi | Umman Denizi |
Jeoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Jeoloik olarak Arap levhası olarak adlandırılan ve kuzeyde Güneydoğu Anadolu bölgesine kadar uzanan ayrı bir levha üzerindedir. Levhanın hareket yönü kuzey doğrultusundadır.
Doğal yaşam
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölgeye özgü nesli tehlikedeki bazı türler;
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Arabistan iklimi, toprağı nedeniyle yüksek bölgelerde genellikle ılıktır. İklimin en uygun olduğu bölgeler, Yemen'e yakın bölgelere sahip olan Necid Çölü'dür. Dehna Çölü ve Tehame bölgelerinde şiddetli sıcaklıklar ve kuraklık vardır. Tehame'de genellikle yağış yoktur ve ortalama sıcaklık 37 °C civarındadır. Yağış olmayan çöllerde sıcaklık geceleri 38 °C, gündüzleri 43 °C'dir.
Hicaz ve güneyin (Yemen, Umman) ılımlı bir havası var. Yıllık ortalama yağış miktarı: 160 – 180 mm. Bununla birlikte, yağışlarla meydana gelen kısmi yeşillik, sıcak ve boğucu sam adı verilen kuru rüzgarlar bölgeye hakimdir.[1]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]
Daha çok bilgi için: İslam Devleti
Helenistik açıdan Arap Yarımadası 3 kısma ayrılır
- Arabia Petrea: Sina Yarımadası ve yarımadanın kuzeybatısı kıyılarını kapsar.
- Arabia Deserta: Kuzeydeki çöllük bölgeyi kapsar.
- Arabia Felix: Yarımadanın büyük bölümünü kaplayan kalan kısmı.
İslâm öncesi dönem
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018.
| ||||||||
| ||||||||
Dünyanın bölgeleri | |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||
| Arap Yarımadası ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |