Dmitri Yegorov
Dmitri Fedoroviç Yegorov (Rusça: Дмитрий Фёдорович Егоров) (d. 22 Aralık 1869, Moskova, Rusya - ö. 10 Eylül 1931, Kazan, SSCB) Rus bir matematikçidir.
Egorov'un çalışmaları diferansiyel geometri, integral denklemler teorisi, varyasyonlar hesabı ve gerçel değişkenli fonksiyonlar teorisi ile ilgilidir. Hemen hemen her yerde yakınsaklık kavramları ile bir dizi fonksiyon dizisinin düzgün yakınsaklığı arasındaki bağlantı hakkında bir teoremi de vardır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Matematik öğretmeni Fyodor Ivanovich Egorov'un (1845-1915) ailesinde doğdu. İlköğrenimi Moskova'da tamamlamış, 1887 yılında ise matematik ve fizik okumak için Moskova Üniversitesi'ne girmiştir. Onu matematik okuduğu yıllarda en çok etkileyen hocası aynı zamanda doktora danışmanı da olan Nikolay Bugayev'dir.[3] Yegorov ilk makalesini Bugayev'in de çalışmalarından da etkilenerek 1892 yılında nümerik integraller ve türevler üzerine yazmıştır.[3]
Yegorov Moskova Üniversitesi'nde 1894'ten doktora derecesini aldığı 1901 yılına kadar hocalık yapmıştır. Bundan sonra bir yılını yurtdışında geçiren Yegorov, Berlin, Göttingen, Marburg ve Paris'te konferanslara katıldı. 1903'te profesör olmak için üniversitesine geri dönmüştür.
Rusya'daki çalkantılı durum nedeniyle 1906, 1907, 1908 yaz dönemlerini yurt dışı iş gezilerinde geçirdi. 5 Ekim 1908'de D. F. Egorov, Çek müzisyen Anna Ivanovna Grzhimali'nin Avusturya vatandaşı olan kızıyla evlendi.[3]
Yegorov"Üçlü Ortogonal Sistemler" ve "Potansiyel Yüzeyler" üzerinde makaleler yayınlamış ve Diferansiyel Geometri'ye büyük katkılar sağlamıştır. Yegorov'un bazı çalışmaları ise Jean Gaston Darboux'nun "Leçons sur la théorie général des surfaces et les applications géométriques du calcul infinitésimal" adlı 4 ciltlik eserinde yayınlanmıştır.
Yegorov ayrıca İntegral Denklemleri üzerinde de çalışmıştır. Gerçel Değişkenli Fonksiyonlar Teorisinde Yegorov Teoremi olarak atfedilen teoremi en parlak çalışmalarından biridir. Nikolay Luzin, Yegorov'un ilk öğrencisidir ve daha sonra da Yegorov tarafından başlatılan reel değişkenli fonksiyonlarla uğraşan ekolün de bir üyesi olmuştur.
1917 yılında Moskova Matematik Derneği'nin sekreteri olmuş, 1921'de ise başkan yardımcısı seçilmiştir. 1922'de ise aynı derneğin başkanı olmuştur. Ayrıca, 1923'ten itibaren Moskova Devlet Üniversitesi Mekanik ve Matematik Enstitüsü'nün başkanlığını yapmıştır.
Yegorov, çok dindar bir kişiydi. Bu yüzden, devrimden sonra kilise baskı altında tutulmaya başlanınca, kilisenin tarafında yer almıştır. 1922-1923 yıllarında rahip sınıfına yönelik idamlar ve saldırılar, 1928 yılında tekrarlanmıştı. Bu zamanda, Yegorov Moskova Matematik Derneği'nde güçlü bir konuma sahipti ve görevlerinden atılan akademi üyelerine barınak sağlamaya çalıştı. Marksist Yöntembilimi'nin bilimadamlarına kabul ettirilmesine yönelik hareketleri engellemeye çalıştı. Ancak, 1929 yılında Moskova Devlet Üniversitesi Mekanik ve Matematik Enstitüsü'nün başkanlığından atılmıştır.
Belli bir süre sonra, Yegorov "dinsel hizipçi" sıfatıyla tutuklandı ve hapse atıldı. Moskova Matematik Derneği, Yegorov'a olan desteğini onu ihraç etmeyerek devam ettirdi. Ancak, bir sonraki toplantıda makaleler sunan, aralarında Aleksandr Kurosh'un da bulunduğu matematikçiler, derneğin yönetimini ele geçiren yenilikçi bir grup tarafından ihraç edildiler. Aynı grup, Yegorov'u da "gerici ve papaz" sıfatıyla suçlayarak ihraç etti.
Yegorov, hapisteyken açlık grevine başladı ve ölümüne yakın bir zamanda Kazan'daki hapishane hastanesine nakledildi. Nikolay Çebotaryov'un eşi de aynı hastanede doktor olarak çalışmaktaydı. Tam kesin olmamakla beraber, Yegorov'un Chebotaryov'un evinde öldüğü rapor edilmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Mathematics Genealogy Project'te 24109 Dimitri Fedorowitsch Egorov
- ^ Rus. Об одном классе ортогональных систем
- ^ a b c O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Dimitri Fedorovich Egorov", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
