Sürpriz yumurta
Sürpriz Yumurta (İngilizcede: Easter Egg), bilgisayar programlarında ve bazen diğer medyalarda, gizlenmiş çeşitli özellikler için kullanılan terimdir.
Programcıların genellikle kendilerini tanıtmak için yaptıkları, eğlendirici programcıklar olup, bazen programcının imzası olarak da nitelendirilirler.
Kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Yazılım
[değiştir | kaynağı değiştir]Yazılımlarda gizli fonksiyonlar klavye ve/veya fare kombinasyonları ile devreye girerler. Örneğin programcıların ve yapımcıların listesi görünebilir.
Nadir kullanılan, kaynaklarda çok az belirtilmiş bazı program özelliklerinin sürpriz yumurta zannedildiği de olur. Örneğin Microsoft Word programında boş bir dokümana =rand(200,2) yazılarak enter tuşuna basıldığında 4 sayfa boyunca "The quick brown fox jumps over the lazy dog." veya Türkçe versiyonunda "Hızlı kahverengi tilki tembel köpeğin üstünden atlar." yazısı görünür. Burada ilk sayı paragraf sayısını, ikinci sayı ise paragraf başına düşen cümle sayısını belirtir. Verilen örnekte 200 paragraf ve her paragrafta iki satır "Hızlı kahverengi..." yazılır. İlk anda bu bir sürpriz yumurta gibi görünür, fakat bu fonksiyon farklı bir göreve sahiptir. İngilizce metne bakılacak olursa İngiliz alfabesindeki tüm harflerin içinde geçtiği en kısa cümledir (Türkçe metin için bu durum söz konusu değildir), örnek paragraf stili ve yazı tipi sayfada görünür, böylece kullanıcı yazı yazmadan, nasıl göründüğünü test edebilir.
Bilgisayar virüslerinin ve diğer zararlı programcıkların (trojan, malware) artması, programcı firmaların tüm fonksiyonlarını yazılı olarak bildirmesini zorunlu tuttuğu için sürpriz yumurta kullanımı yasaklanmıştır.
Donanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Yazılım alanından daha az sayıda olsa da, bazı donanım üreticilerinin ürünleri içerisinde gizli sürpriz yumurtalar da vardır. Örneğin Canon BJC5100 yazıcının buzzerından müzik çalabilmesi donanımsal sürpriz yumurtaya bir örnektir.
Bilgisayar oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bilgisayar oyunlarında en çok kullanılan sürpriz yumurtalar Gizli bölüm olarak adlandırılan, oyunun akışı içerisinde belirli bir yerde, belli şeyler yapınca, ortaya çıkan bölümlerdir.