Fazlurrahman Han

Fazlurrahman Han
Fazlurrahman Han
Doğum	3 Nisan 1929; Dakka, Britanya Hindistanı
Ölüm	27 Mart 1982 (52 yaşında); Cidde, Suudi Arabistan
Meslek	Mühendis

Fazlurrahman Han (3 Nisan 1929, Dakka - 27 Mart 1982, Cidde), 1967'de ABD vatandaşlığına geçen inşaat mühendisi. Özellikle yüksek yapıların konstrüksiyonuna getirdiği yeniliklerle tanınmıştır.

1950'de Dakka Üniversitesi'nde mühendislik öğrenimini tamamladıktan sonra, Hindistan Karayolları Dairesi'nde mühendis yardımcısı olarak çalıştı ve Dakka Üniversitesi'nde ders verdi. 1952'de bursla gittiği Illinois Üniversitesi'nde uygulamalı mekanik ve yapı mühendisliği lisansüstü eğitimi gördü; ardından yapı mühendisliği konusunda doktorasını tamamladı.Kısa bir süre için gittiği Doğu Pakistan'da Karaçi İmar İdaresi'nde yönetici mühendis olarak önemli bir göreve getirildi.Yöneticiliğin tasarım çalışmalarını engellediği düşüncesilye ABD'ye döndü ve 1955'te Chicago'da ünlü mimarlık şirketi Skidmore, Owings ve Merrill'de (SOM) çalışmaya başladı; 1966'da da şirketin ortağı oldu.

Birçok tasarımı arasında dünyanın en yüksek binalarından olan Chicago'daki John Hancock Merkezi (1970) ve Sears Kulesi (1973) ile Houstan'daki Shell Plaza 1 Numara sayılabilir. Sears Kulesi, Khan'ın kendi geliştirdiği boru demeti sistemini kullanarak yaptığı ilk gökdelendir.Bu sistemde dar silindirlerin bir araya getirilmesiyle daha kalın bir kule biçiminde iskelet oluşturulmaktadır.Böylece yüksek yapılarda kullanılan çelik miktarı azalmakta, sütunlar rüzgar desteklerine gerek kalmamakta ve yapının içinde daha serbest bir düzenleme yapılabilmektedir. Fazlurrahman Han'ın 500 metrelik yapıları mümkün kılan boru şeklindeki çelik üstyapıları gökdelen tasarımlarda örnek olarak gösterilmektedir.^[1]

Khan'ın daha sonraki tasarımları arasında Suudi Arabistan'da Cidde'deki Kral Abdülaziz Üniversitesi ve çok farklı bir yapı olan Cidde Uluslararası Havaalanı'nın Hac Terminali vardır.1981-82'de tamamlanan Cidde Uluslararası Havaalanı 1983'te SOM'a II. Ağa Han Mimarlık Ödülü'nü getirdi.

Kaynakça

^ "Gökdelenler nasıl yapılıyor? Gökdelen tasarımı nasıl yapılır?". GelGez. 13 Eylül 2020. 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022.

[1] "Gökdelenler nasıl yapılıyor? Gökdelen tasarımı nasıl yapılır?". GelGez. 13 Eylül 2020. 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022.

[1]