Hafsîler - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Hükümdarlar listesi
  • 2 Kaynakça
  • 3 Dış bağlantılar

Hafsîler

  • Aragonés
  • العربية
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Български
  • বাংলা
  • Català
  • کوردی
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • עברית
  • Magyar
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • Taqbaylit
  • 한국어
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • Polski
  • پنجابی
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Taclḥit
  • Slovenščina
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Hafsiler sayfasından yönlendirildi)
Hafsîler
1229-1574
Kuzey Afrika'daki Hafsid hanedanlığı/krallığı haritası, MS 1400.
Kuzey Afrika'daki Hafsid hanedanlığı/krallığı haritası, MS 1400.
BaşkentTunus
Yaygın dil(ler)
  • Arapça
  • Berberi dilleri
Resmî din
Sünni İslam
HükûmetMonarşi
Sultan 
• 1229-1249
Ebû Zekeriya Yahya (ilk)
• 1574
Ebu Abdullah VI. Muhammed ibn el-Hasan (son)
Tarihçe 
• Kuruluşu
1229
• Tunus'un Fethi (1535)
1535
• Dağılışı
1574
Ardıllar
Tunus (eyalet)
Cezâyir-i Garp (eyalet)
Trablusgarp (eyalet)
Günümüzdeki durumu
  • Tunus
  • Cezayir
  • Libya
Tunus tarihi
Antik Çağlar
Kartaca 12th C.-146 BC
Roma (Eyalet) (MÖ 146-MS 435)
Vandal (435-534)
Bizans (534-698)
Praetoria idaresi 534-590
Eksarh 590-698
Erken İslam
Emevîler (698-750)
Abbâsîler (750-800)
Ağlebîler (800-909)
Fâtımî Devleti (909-973)
Orta Çağ
Ziriler (973-1148)
Norman (1148-1160)
Muvahhidler (1160-1229)
Hafsiler (1229-1574)
Erken Modern
Tunus Eyaleti
Tunus Beyliği
Modern
Tunus Fransız Protektorası (1881-1956)
Tunus Krallığı (1956-1957)
Tunus Cumhuriyeti
Habib Burgiba yönetimi (1957-1987)
Zeynel Abidin yönetimi (1987-2011)
Yasemin Devrimi (2011)
  • g
  • t
  • d
Cezayir tarihi
Prehistorik
  • Aterian Kültürü (M.Ö. 80.000)
  • Iberomaurusian Kültürü (M.Ö. 20.000)
  • Capsian culture (M.Ö. 10.000)
  • Rock art in Oran, Djelfa, Tassili ve Ahaggar
  • Roknia
  • Madghacen
  • Jedars
  • ilgili: Archeology of Algeria
Antik Çağ
  • Fenikeliler
  • Antik Kartaca
  • Numidya (M.Ö. 202–46)
  • Pön Savaşları (M.Ö. 264–146)
  • Jugurthine Savaşı (M.Ö. 111–106)
  • Roma Mauretania ve Afrika (M.Ö. 146– M.S. 590)
  • Vandal Krallığı (435–534)
  • Mauro-Roma Krallığı (477–578)
  • Aurès Krallığı (484–703)
  • Altava Krallığı (578–708)
  • Afrika idaresi (534–585)
  • Afrika Eksarhlığı (585–698)
  • Erken Dönem Afrika Kilisesi
  • Partenia
  • Fossatum Africae
  • Gemellae
Orta Çağ
  • Arap fethi (647–709)
  • Emevîler (703–744)
  • Benî İfran (742–1066)
  • Muhallabids (771–793)
  • Rüstemîler (776–909)
  • İdrîsîler (789–828)
  • Ağlebîler (800–909)
  • Fâtımîler (909–1171)
  • Maghrawas (970–1068)
  • Zîrîler (973–1152)
  • Hammadids (1014–1152)
  • Murâbıtlar (1040–1147)
  • Murâbıtlar (1121–1269)
  • Merînîler (1215–1465)
  • Hafsîler (1229–1574)
  • Abdülvâdîler (1235–1556)
Modern zamanlar
Osmanlı döneminde Cezayir (16-19. yüzyıl)
  • Cezayir-i Garp Eyaleti
  • Osmanlı valileri
  • Ait Abbas Emirliği
  • Kuku Emirliği
  • Berberi korsanlar
  • Berberî Köle Ticareti
  • Birinci Berberi Savaşı
  • İkinci Berberi Savaşı

Fransız Cezayiri (19-20. yüzyıl)

  • French conquest
  • French governors
  • Resistance
  • Pacification
  • Abdülkadir el-Cezairî
  • Fatma N'Soumer
  • Mokrani Revolt
  • Cheikh Bouamama
  • Nationalism
  • RCUA
  • FLN
  • GPRA
  • Cezayir Bağımsızlık Savaşı
  • 1958 putsch
  • 1961 putsch
  • Évian Accords
  • Independence referendum
  • Pied-Noir
  • Harkis
  • Oujda Group
Çağdaş dönem
1960–80'ler
  • Arap milliyetçiliği
  • 1965 putsch
  • Berber Spring
  • 1988 Riots

1990'lar

  • Cezayir İç Savaşı (Timeline)
  • FIS
  • GIA
  • List of massacres
  • High Council of State
  • Civil Concord

2000'ler-günümüz

  • Peace Charter
  • Mağrip el-Kaidesi
  • Arap Baharı
  • COVID-19 pandemisi
İlgili maddeler
  • Outline of Algeria
  • Military history of Algeria
    (List of wars involving Algeria)
  • Postal history of Algeria
    (List of people on stamps of Algeria)
  • History of North Africa
  • g
  • t
  • d
Libya tarihi
Antik Çağlar
Vandallar
Orta Çağ
Fizan Sultanlığı
Zirid Krallığı
Sicilya Krallığı
Muvahhid Devleti
Trablusgarp Sultanlığı
Hospitalier Şövalyeleri
Osmanlı Egemenliği
Trablusgarp Eyaleti
Trablusgarp Vilayeti
İtalyan Egemenliği ve Sonrası
Trablusgarp Protektorası
Trablusgarp Cumhuriyeti
Trablusgarp Kolonisi
İtalyan Sirenaykası
İtalyan Libyası
Britanya Libyası
Sirenayka Emirliği
Libya Krallığı
Libya Arap Cumhuriyeti
Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi
Libya İç Savaşı
Libya Devleti
İkinci Libya İç Savaşı
  • g
  • t
  • d

Hafsîler, 1228-1574 yılları arasında Tunus'ta hüküm sürmüş Berberi hanedan.

Hanedan adını, Şeyh Ebu Hafs Ömer bin Yahya'l Hintatî'den alır. Muvahhidler'in İfrikiye valisi olan adı geçenin oğlu Yahya söz konusu devletten bağımsızlığını kazanınca hanedan ve devlet de Hafsîler olarak anıldı.

İlk yıllarındaki kudretli dönemlerinde tüm Cezayir ve Libya'ya da egemen olan Hafsîler, daha sonra hızla güçten düştüler ve 1311-1317 yılları arasında Mısır'daki Memlûk Devleti'ne tâbi oldular. 1530'lardan itibaren ise güney ve orta Tunus da Türkler tarafından ele geçirildi ve ülkenin sadece kuzeyi Hafsilerin elinde bulunup Osmanlı Devleti'ne bağlanmamıştır.

Esasen Tunus kentini 16 Ağustos 1534'te fetheden Barbaros Hayreddin Paşa, Hafsîlere son vererek tüm ülkeyi Osmanlı Devleti'ne bağladıysa da bizzat Alman İmparatoru ve İspanya Kralı V. Karl kenti 1535'te geri aldı ve Hafsî Hanedanı tamamen İspanya'nın metbuu olarak hayatiyetine devam etti. Bunu sağlamak için Tunus şehrinde 1535-1574 yılları arasında bir İspanyol Garnizonu konuşlandırıldı.

Tunus, Kılıç Ali Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması tarafından 13 Eylül 1574'te fethedilince, son kukla Hafsî Hükümdarı VI. Muhammed, Osmanlı Devleti'nin başkenti İstanbul'a götürülerek; İspanyollarla, Müslümanlar aleyhine işbirliği yaptığı için idam edildi.[1]

Hükümdarlar listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Hafsî Hükümdarları
isim Hükümdarlık
I. Ebû Zekeriyyâ Yahyâ 625 (1228)
I. Muhammed el-Müstansır 647 (1249)
II. Ebû Zekeriyyâ Yahyâ el-Vâsiḳ 675 (1277)
I. Ebû İshak İbrâhim 678 (1279)
İbn Ebû Umâre'nin tahtı gasbetmesi 681 (1282)
I. Ebû Hafs Ömer (Tunus'ta) 683 (1284)
III. Ebû Zekeriyyâ Yahyâ el-Müntehab 684 (1285)
II. Ebû Asîde Muhammed b. Vâsiḳ 694 (1295)
I. Ebû Yahyâ Ebû Bekir eş-Şehîd 709 (1309)
I. Ebü’l-Bekā Hâlid en-Nâsır 709 (1309)
I. Ebû Yahyâ Zekeriyyâ İbnü’l-Lihyânî 711 (1311)
III. Muhammed Ebû Darbe el-Müstansır 717 (1317)
II. Ebû Yahyâ Ebû Bekir el-Mütevekkil 718 (1318)
II. Ebû Hafs Ömer 747 (1346)
Merînîler'in Tunus'u ele geçirmesi 748 (1348)
I. Ebü’l-Abbas Ahmed el-Fazl el-Mütevekkil 750 (1349)
II. Ebû İshak İbrâhim el-Müstansır (birinci hükümdarlığı) 750 (1350)
Merînîler'in Bicâye'yi ele geçirmesi]] 754 (1353)
Merînîler'in Tunus'u ikinci defa ele geçirmesi 758 (1357)
II. Ebû İshak İbrâhim el-Müstansır (ikinci hükümdarlığı) 758 (1357)
II. Ebü’l-Bekā Hâlid b. İbrâhim (Tunus'ta) 770 (1369)
I. Ebü’l-Abbas Ahmed el-Müstansır 772 (1370)
Ebû Fâris Abdülazîz el-Mütevekkil 796 (1394)
IV. Muhammed el-Müntasır 837 (1434)
Ebû Ömer Osman 839 (1435)
IV. Ebû Zekeriyyâ Yahyâ 893 (1488)
Abdülmü’min b. İbrâhim 894 (1489)
II. Ebû Yahyâ Zekeriyyâ b. Yahyâ 895 (1490)
V. Muhammed Ebû Abdullah el-Mütevekkil 899 (1494)
Mevlây Hasan b. Muhammed (birinci hükümdarlığı) 932 (1526)
Barbaros Hayreddin'in Tunus'u fethi 941 (1534)
Mevlây Hasan b. Muhammed (ikinci hükümdarlığı) 942 (1535)
III. Ebü'l-Abbas Ahmed 950 (1543)
Kılıç Ali Paşa'nın Tunus'u ikinci defa fethi 977 (1569)
VI. Muhammed Ebû Abdullah 981 (1573)
Koca Sinan Paşa'nın Tunus'u üçüncü defa fethi 982 (1574)

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Öztuna, Yılmaz, "Devletler ve Hanedanlar-İslam Devletleri, Cilt 1, Kültür Bakanlığı, Ankara 1996, s. 234-238

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Hafsi hükümdarları [1]
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX5498225
  • GND: 118863312
  • NKC: jo20231201616
  • TDVİA: hafsiler
  • VIAF: 45099770
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hafsîler&oldid=35083843" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Berberî hanedanları
  • Afrika tarihindeki devletler
  • İslam tarihi
  • Tunus tarihi
  • Cezayir tarihi
  • Libya tarihi
  • 1220'lerde kurulan bölgeler ve ülkeler
  • 1570'lerde varlığı sona eren bölgeler ve ülkeler
  • 1228
  • 1574
Gizli kategoriler:
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • TDVİA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 13.29, 7 Mart 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Hafsîler
Konu ekle