Hamal

Başlığın diğer anlamları için Hamal, Kangal sayfasına bakınız.

İstanbul, Cağaloğlu'nda bulunan Hamal Heykeli

Kilimanjaro Dağı'nda bir hamal

Hamal, taşınabilir yükleri, omuzda veya sırtta bir arkalık üzerinde bir küfede, sırık ve iple, semerle veya bir çekçekte, bir el arabasında bir ücret karşılığında taşıyan ve sadece bu iş ile geçinen kişidir. Hamallar için Türkiye'de en yaygın biçimde büyük kentlerdeki hanlarda çalışma ortamı bulunuyordu.

Hamallar, bir arkalık ile tek çalıştığı gibi, büyük piyasalarda hanlarda grup halinde çalışmaktadırlar. Bir grup, genellikle hemşeridir. Hamallar hanlarda, pazarlarda bir taşıma, yükleme boşaltma işçiliği yaptıkları gibi, kısa mesafelere (100 m - 1 km) müşteri eşliğinde sırtlıkla garaja, otobüse, depoya, ambarlara, gemilere, uçaklara kadar taşırlar. Sanayide otomasyonun yaygınlaşmasından sonra eski hamal sistemleri ortadan kalkmıştır, makinelerle, bantlarla, vinç ve iş makineleriyle, lojistik imkânlarla taşımacılık, yükleme boşaltmalar yapılmaktadır.