Karanlık alan mikroskopi
Karanlık alan mikroskopi, örneklerin yüksek kontrast altında incelenmesine olanak tanıyan düşük maliyetli mikroskopi metodu.[1] Karanlık alan mikroskoplarında incelenen örneklerde hücreler ve diğer materyaller karanlık arka plan üzerinde parıldar.[2]
Biyolojik örnekleri mikroskopta iyi bir şekilde inceleyebilmek için boyamak ya da yüksek kontrast altında bakmak gerekmektedir. Karanlık alan mikroskopi, örneklerin yüksek kontrast altında incelenmesine olanak tanır; böylece faz kontrast mikroskopiye alternatif oluşturur. Daha pahalı olan faz kontrast mikroskopiyi kullanamayan öğrenciler aydınlık alan mikroskoplarını basit değişikliklerle karanlık alan mikroskoplarına dönüştürebilir.[3]
Çalışma ilkesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Karanlık alan mikroskopide kondansörün merkezine dairesel, opak bir engel konur. Böylece, ışık kaynağından çıkan ışınlar kondansöre gelince bir kısmı opak engel tarafından tutulur ve ışınlar ilerlemelerine ortası boş bir daire yani halka şeklinde devam ederler. Örneğin üzerine odaklanan ışınlar, odağı geçtikten sonra da halka şeklini alarak örneği terk ederler. Işınlar objektife ulaşana kadar halka iyice genişler ve ışınlar objektifi ıskalar.[4] Böylece ışığın objektifin içine girmesi yani göze doğrudan gelmesi engellenmiş olur. Göze gelen ışık örnekteki nesneler tarafından saçılan ışıktır.[1]
Kullanım alanları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hücre süspansiyonlarında canlı hücrelerin incelenmesi. Hücrelerin boyanmasına yani öldürülmesine gerek kalmadan, renksiz hücreler karanlık alan mikroskobuyla ayırt edilebilir.[3]
- Kültür ortamındaki hücrelerin hareket kabiliyetinin gözlemlenmesi.[3]
- Treponema pallidum bakterisinin görülmesi.[kaynak belirtilmeli]
- İdrarda ürik asit ve okzalat gibi kristallerin gözlemlenmesi.[kaynak belirtilmeli]
Dezavantajları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Örnek (preparat) üzerinde bırakılan küçük toz taneleri bile mikroskop altında ışıldar. Bu nedenle preparat hazırlanırken iyi temizlenmelidir.[1]
- Daha çok öğrencilere yönelik olanlarında lens kalitesi düşüktür. Bu nedenle çözme gücü hesaplanan teorik değerden daha düşük çıkabilir.[4]
- Göze sadece örnekten saçılan ışınlar geldiği için örneğin güçlü bir şekilde aydınlatılması gerekir; bu, örneğe zarar verebilir.[kaynak belirtilmeli]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Schibler, Matthew J. (19 Ocak 2007). "Dark Field Microscopy". Microscopy Core Facilties. UCLA Brain Research Institute. 12 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.
- ^ Davidson, Michael W. (13 Kasım 2015). "Darkfield Illumination". Molecular Expressions Microscopy Primer: Specialized Microscopy Techniques. Florida State University. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
- ^ a b c Caprette, David R. (10 Ağustos 2012). "Dark field microscopy". Experimental Biosciences - Resources for introductory & intermediate level laboratory courses. Rice University. 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
- ^ a b Omoto, Charlotte K. (1999). "Darkfield Microscopy". Darkfield microscopy: A simple and inexpensive way to enhance light microscopy. Washington State University. 23 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.