Lens (anatomi)

Başlığın diğer anlamları için Lens sayfasına bakınız.

Lens ışığın kırılarak retinada odaklanmasını sağlayan saydam ve bikonveks bir yapıdır.Lens şekil değiştirerek odak uzunluğunu değiştirir. Böylece çeşitli mesafelerdeki cisimlere odaklanabilmeyi sağlar. Bu ayarlama akomodasyon diye de bilinir.Akomodasyon kameranın lens hareketleriyle odaklanması gibidir.Lensin ön yüzü arka yüze göre daha düzdür. İnsanlarda, doğal ortamındaki lensin kırma gücü yaklaşık 18 diyoptri, yani gözün toplam kırma gücünün kabaca üçte biri kadardır.

Yapı

Lens, insan gözünün ön segmentinin bir parçasıdır. Lensin önünde, göze giren ışık miktarını düzenleyen iris bulunur. Lens, ekvatorunda lense bağlanan ve onu siliyer gövdeye bağlayan bir lifli doku halkası olan merceğin asıcı bağıyla (latince:ligamentum suspensorium lentis) yerinde asılır. Merceğin arkasında, ön yüzeydeki aköz sıvı ile birlikte merceği yıkayan vitröz gövde bulunur. Lensin elipsoid, bikonveks bir şekli vardır. Ön yüzey, arkadan daha az kavislidir. Yetişkinlerde lens tipik olarak yaklaşık 10 mm çapında ve yaklaşık 4 mm aksiyal uzunluğa sahiptir , ancak boyut ve şeklin akomodasyon nedeniyle ve lensin bir kişinin yaşamı boyunca büyümeye devam etmesi nedeniyle değişebilir.

İşlev

Akkomodasyon

Kısmen odaklanmış, ancak çoğunlukla değişen derecelerde odak dışı olan bir görüntü.

Lens esnektir ve eğriliği zonüller lifler aracılığıyla siliyer kaslar tarafından kontrol edilir. Merceğin eğriliği değiştirilerek, göz farklı mesafelerdeki nesnelere odaklanabilir. Bu sürece akkomodasyon adı verilir. Kısa odak mesafesinde siliyer kas kasılır, zonüler lifler gevşer ve lens kalınlaşarak daha yuvarlak bir şekil alır ve daha yüksek kırılma gücü sağlanır. Daha uzak mesafedeki bir nesneye odaklanmak için merceğin gevşemesi ve dolayısıyla odak mesafesinin artması gerekir.

İnsan lensinin kırılma indisi, merkezi tabakalarında yaklaşık 1.406'dan lensin daha az yoğun tabakalarında 1.386'ya kadar değişir. Bu indeks gradyanı, lensin optik gücünü arttırır.

Suda yaşayan hayvanların su-kornea arayüzünde kırılma indeksleri yeterince büyük bir farktan yoksundur. Dolayısıyla bu canlılar hem odaklanmak hem de gözün neredeyse tüm kırma gücünü sağlamak için tamamen lenslerine güvenmelidir. Bu nedenle, suda yaşayan canlıların gözlerindeki lensler çok daha yuvarlak ve daha sert olma eğilimindedir.