Markale katliamları
 | Bu maddenin tarafsızlığı konusunda kuşkular bulunmaktadır. (Kasım 2010) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Markale Katliamı, Saraybosna'da bulunan Markale Pazarında Bosna Savaşı döneminde Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından düzenlenen[1][2] katliamlardır. Sırp komutan Stanislav Galić bu katliamdan ötürü müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır.[3]
28 Ağustos 1995'teki saldırıdan sonra NATO, askeri harekat yapmıştır.
Birinci katliam
[değiştir | kaynağı değiştir]| Birinci Markale katliamı | |
|---|---|
 Havan mermilerinden birinin patladığı yer | |
| Bölge | Saraybosna |
| Tarih | 5 Şubat 1994 12:10-12:15 (OAS) |
Saldırı türü | Katliam |
| Silahlar | havan topu |
| Ölü | 68 |
| Yaralı | 144 |
| İşleyenler | Sırp Cumhuriyeti Ordusu |
5 Şubat 1994'te Sarayevo'daki Markale Pazarı'nda Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından düzenlenen saldırıda 68 kişi öldü ve 144 kişi yaralandı.
Sırp Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Radovan Karaciç, olaydan sonra düzenlediği basın toplantısında, Sırp tarafının bombalama eyleminde hiçbir sorumluluğu olmadığını iddia ederek, "Bu katliam, Müslüman liderliğinin soğukkanlı bir cinayetidir" dedi.[4]
Öte yandan NATO, Sırp güçlerine yönelik bir ültimatom yayınlamış ve bu ültimatomda Sırpların Saraybosna'dan ağır silahlarını çekmesi ya da bu silahları BM kontrolüne bırakması gerektiğini ifade etmiştir. NATO, Sırp güçleri eğer Saraybosna'dan 20 kilometre dışarıya çekilmezse ve ağır silahlarını BM kontrolüne bırakmazsa hava saldırılarına başlayacağı konusunda uyarmıştır. Sırplar ültimatomun şartlara uymak zorunda kaldı.
İkinci katliam
[değiştir | kaynağı değiştir]| İkinci Markale katliamı | |
|---|---|
 Havan mermisinin patlama yeri | |
| Bölge | Saraybosna |
| Tarih | 28 Ağustos 1995 11:00 (OAS) |
Saldırı türü | Katliam |
| Silahlar | havan topu |
| Ölü | 37 |
| Yaralı | 90 |
| İşleyenler | Sırp Cumhuriyeti Ordusu |
28 Ağustos 1995'te Saraybosna'daki Markale pazarına Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından atılan bombanın patlaması sonucu 37 kişi öldü, 90 kişi de yaralandı. 30 Ağustos 1995'te, en son UNPROFOR askeri de Bosna Sırp topraklarından ayrılır ayrılmaz NATO uçakları Sırp Cumhuriyeti’nde seçilmiş bazı hedeflere bir dizi hassas vuruş yaptılar. Bosna Sırp askeri birliklerine yönelik NATO bombardımanı için gerekçe olarak Sırpların Markale'deki silahsız Boşnaklara karşı saldırısı ve Srebrenitza katliamı gösterildi. Hırvat, Boşnak ve NATO operasyonları karşısında uzun süre dayanamayan Sırp birlikleri, Ekim ayında teslim oldu.
İnkarcılık
[değiştir | kaynağı değiştir]Sırplar ve taraftarlarının inkarcı tezleri ise, 27 Mayıs 1992'deki Vase Miskina sokağında ekmek kuyruğuna saldırısı gibi Markale Pazarındaki katliamların Boşnak yönetimi tarafından kasıtlı ve emirler dahilinde gerçekleştirildiğini ve bu sebeple olayların "TV kamerası için katliamlar" olduğunu öne sürmektedirler.[5] Sırp tarafının tezine göre Müslüman Saraybosnasındaki provokasyonlar Sırplara karşı psikilojik savaşta kullanması nedeniyle Boşnaklara NATO hava desteği sağlanması yönünde alınmış bir önlemdir. Yine Sırp tarafının savına göre Batılı kameramanlar ve muhabirler katliamdan hemen sonra Sırpları sorumlu tutarak olay yerinden canlı yayın yaptıkları için Batı kamuoyunda Sırp düşmanlığı ve NATO "misilleme operasyonu'nun kitle desteğinin bir ortam yaratılmıştı.[6][7][8]
O dönem bölgede görev yapan Rus albay Andrey Demurenko'nun verdiği demece göre; 28 Ağustos 1995'te Markale pazarının Boşnak mevzilerinden ateşlenen havan topları ile vurulduğu öne sürülmüştür.[9][10]
3 Mart 2010'da, Bosnalı sivil müslümanlara karşı işlediği savaş suçlarından ötürü yargılanan Sırp lider Radovan Karaciç bir duruşmasında Bosnalı Müslümanların yabancı güçlerin müdahalesini sağlamak için katliamı uydurduğunu iddia etti. Karaciç, Markale olaylarıyla ilgili "Oyundu. Cesetler yerleştirilmişti. Sırpları suçlamak için Saraybosna’ya baştan sona ceset yerleştirildiğini BM de biliyordu" dedi.[11] Yargılanması sonucu Karaçiç, Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından insanlığa karşı suç işlediği gerekçesi ile ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştır.[12]
Yargılama
[değiştir | kaynağı değiştir]2004 yılında Lahey'deki Savaş Suçları Mahkemesi Sırp general Stanislav Galic'i, aralarında Markale katliamlarının da olduğu[13] sivillere yönelik çeşitli saldırılar nedeniyle 20 yıl hapis cezasına çarptırdı.[13]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "ICTY: Stanislav Galić judgement" (PDF). 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ "ICTY: Dragomir Milošević judgement" (PDF). 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ "STANISLAV GALIĆ" (PDF). Convicted of acts of violence the primary purpose of which is to spread terror among the civilian population, murder and inhumane acts – other than murder. Communications Service of the International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia. 27 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "ŞUBAT 1994". 7 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2009.
- ^ "Mass murder for the camera". 27 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2010.
- ^ ANATOMY OF A MASSACRE By David Binder, New York Times journalist 14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Excerpts from 'Foreign Policy' #97, Winter 1994-95, pp.77-78
- ^ SERBS 'NOT GUILTY' OF MASSACRE by Hugh McManners, Defence Correspondent 28 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. THE SUNDAY TIMES, 1 OCTOBER 1995, NO.8,927
- ^ "Who was responsible for the market place massacres in Sarajevo? Seán Mac Mathúna". 8 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2011.
- ^ "RUSSIAN COMMANDER QUESTIONS UN PROBE INTO SARAJEVO ATTACK". 28 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2010.
- ^ "Video". 21 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2010.
- ^ Bosna katliamları sahteymiş!
- ^ "Bosnia-Herzegovina: Karadžić life sentence sends powerful message to the world" (İngilizce). Amnesty International. 20 Mart 2019. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2021.
- ^ a b Sarajevo massacre remembered 24 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Jim Fish. BBC.co.uk. 5 Şubat 2004. Erişim: 29 Mart 2012.
