Müzayede
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Müzayede, mezat ya da açık artırma, taşınır ya da taşınmaz malların en yüksek meblağı teklif eden kişiye satıldığı bir satış yöntemi.
Geleneksel müzayede, alıcıların birbirini izleyen artırma önerilerinin müzayede yöneticisi tarafından kabul edilecek en yüksek bedele ulaşması sürecidir. Hollanda tipi müzayedede ise satıcı mal için önerdiği bedeli giderek azaltır, her alıcının kabul ettiği bedele malı satar; bedel çok düşmüşse malı satıştan çeker. Katılmak isteyenlerin, satılacak malları müzayede başlamadan görmelerine izin verilir. Bu aşamada alıcı malın durumunu değerlendirir, kendine uygun gelen bir fiyat saptar. Satıcı, müzayede başlamadan önce mal için bir taban fiyat saptayabilir ve artırmada fiyat o değere yükselmezse en yüksek artırmayı kabul etmez, malı satıştan çeker.
Birçok ülkede tarım ürünlerinin satışında müzayede büyük önem taşır. Malların, özellikle de çabuk bozulabilen ürünlerin bu yolla hızlı biçimde el değiştirmesi sağlanır. Müzayedeye en çok çıkarılan mallar arasında kullanılmış ev eşyası, kullanılmış tarım makineleri, sanat yapıtları, antikalar, pul, eski para, ender kitaplar ve mücevherler başta gelir. Bazen çiftlik ya da bina gibi taşınmazlar da müzayede yoluyla satılabilir. Hisse ya da mal değişiminde de müzayede yöntemi kullanılabilir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarihte mal ve araziden başka köleler de müzayede yoluyla satılmıştır. Eski Yunan'da kölelerin müzayedeyle satılması Homeros döneminde bile vardı. Bu uygulama Roma İmparatorluğu'nda da Hristiyanlığın ilk dönemlerinde sürdü. Avrupa'da Orta Çağ sonlarında serflik kaldırılınca yeniden canlandı. 18. ve 19. yüzyıllarda Amerikan kolonilerine Afrika'dan getirilen köleler müzayedeyle büyük toprak sahiplerine satılırdı.
Dünyadaki en büyük ve tanınmış antika ve sanat eserleri müzayede firmaları Christie's ve Sotheby's'dir. Değişen dünya şartları müzayedenin de ortamını değiştirmiştir. Günümüzde ebay gibi pek çok internet sitesi müzayedeyi sanal ortamda gerçekleştirmektedir.
