Olimpik Yarımadası
.jpg)
Olympic Yarımadası (İngilizce: "Olympic Peninsula"), Kuzeybatı ABD'de Washington eyaletinin batısında bulunan ve bu eyaletin en büyük metropoliten şehri olan Seattle ile arasında Puget Boğazı bulunan bir büyük yarımada şeklinde arazidir. Bu yarımadanın batısında Büyük Okyanus, kuzeyinde Juan le Fuca Boğazı, doğusunda Hood Kanalı bulunur. ABD topraklarının (Alaska ve Hawaii hariç) birbirine bağlı eyaletleri için en batı kara noktası Alava Burnu ve en kuzeydoğuda bulunan kara noktası olan Flattery Burnu bu yarımada üzerindedir. ABD'nin birbirine bağlı eyaletletleri toprakları içinde en son olarak keşfi yapılmış arazilerin çoğu da Olympic Yarımadasında bulunmaktaydı. 1898 ile 1900 arasinda Arthur Dodwell ve Theodore Rixon bu yarımadanın topoğrafisini ve kerestecilik kaynaklarını gösteren haritaları hazırlamadan önce bu yarımada arazisinin kesin haritası bulunmamaktaydı.[1]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]
Olympic Yarımadası'nda büyük araziler, özellikle Hoh Yağmur Ormanı, Queets Yağmur Ormanı ve Quinault Yağmur Ormanı ıslak ılık tropik iklimli arazilerde olduğu gibi yağmur ormanları ile kaplıdır. Yağmur ormanları genellikle yarımadanın batısında bulunmaktadır. Olympic Yarımadası'nın tam ortasında Olympic Sıradağları ve bunların en yüksek rakımlı noktası olan Olympus Dağı bulunmaktadır. Bu dağ Washington eyaletinin ikinci yüksek noktasıdır. Büyük Okyanus'tan doğuya karaya gelen gelen buhar yüklü bulutlar yarımadanın ortasında bulunan bu nispeten yüksek irtifalı dağlık araziyi geçmek için yükselmeleri gerekmekte ve bu yükselme dolayısıyla yüklü oldukları buharı adanın batısına ve özellikle dağlık arazinin batı yamaçlarına yağmur olarak bırakmaktadırlar. Buna karşılık yarımadanın kuzeydoğusundaki dağlık arazinin doğusuna düşen araziler nispeten kuru ve kurak bir iklimde yaşamaktadırlar.
Olympic Yarımadasında çok sayıda okyanustan gelen yumurta yuklu som balığı'nin yumurtalamak için seçtikleri tatlı sulu ve hızlı akıntılı dereler bulunmakta ve bu yarımadanın içlerindeki dere kaynaklarına yakın sulara Büyük Okyanus'tan yumurta dolu som balığı akını ve yumurtalar açıldıktan sonra çok genç yeni doğmuş som balıklarinin denize doğru akınına sahne olmaktadır. Bu som balığı gocu için önemli dereler ve çayların ismleri şunlardır: "Humptulips", "Quinault", "Queets", "Quillayute", "Bogachiel", "Sol Duç", "Lyre", "Elwha", "Dungeness", "Döşewallıps", "Hamma Hamma", "Skokomish" ve "Wynoochee".
Günümüzde Olympic Ulusal Yarımadası'ndaki doğal vahşi canlıları korumak ve özellikle Olympic Yarımadası'nın som balıklarının yumurtlamak için göç ettikleri tatlı suları korumak için, ABD Kongresi tarafından çıkarılmış "Vahşi ve Manzaralı Irmak Kanunu" uygulanarak özel tedbirler alınmaktadır. Bunu başında Olympic Ulusal Parkı arazilerine komşu olan özel sahipli arazileri, sahiplerine piyasa rayici fiyat ödeyerek arazilerini federal "Ulusal park Hizmeti"ne satmaya teşvik etmek gelmektedir.[2]
Yarımadada buluna Washington eyaleti alt yerel idari birimleri olan "ilçeler (county)" şunlardır: Clallam, Jefferson ve Grays Harbor'un kuzeyi ve Mason'un kuzeyi. Hood Kanalı ile Puget Boğazı ile sınırlanan "Kitsap Yarımadası" değişik ayrı bir yarımada olup Olympic Yarımadası'na hiç karadan bağı bulunmamaktadır.[3]
Olympia Yarımadasını Washington eyaleti başkenti olan Olympia şehrine bağlayan kara yolu Federal U.S. Route 101 olmaktadır ve bu federal ana karayolu yarımadanın güney sahillerini takip etmekte, batı ve sonra kuzeyine yine sahili takip ederek erişmektedir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Majors, Harry M. (1975). Exploring Washington. Van Winkle Publishing Co. s. 71. ISBN 978-0-918664-00-6. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2011.
- ^ "Wild Olympics Campaign Vahsi Olympics Projesi". 13 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2013.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Ulusal Park Hizmeti" resmi websitesi - Olympic Ulusal Parkı13 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- "University of Washington Kütüphaneleri Digital Koleksiyonları"[ölü/kırık bağlantı] "Pacific Northwest Olympic Peninsüla Community Müzesi" : sanal müze (İngilizce)
- Curlie'de Olympic Yarımadası (DMOZ tabanlı) (İngilizce)
