Rusya'nın federal bölgeleri
| Rusya'nın idari bölümleri |
|---|
| Federal bölümler |
| İdari bölümler |
| Belediyesel bölümler |
| Diğer |
| Federal bölgeler |
Rusya'nın federal bölgeleri (Rusça: федера́льные округа́ federalnıye okruga), Rusya'nın federal bölümlerinin gruplandırılması sonucu oluşan bölgelerdir. Federal bölgeler, ek ya da daha yüksek düzeyde bir federal yapı olmayıp federal hükûmetin farklı federal bölümlerdeki faaliyetlerini organize etmekten sorumludurlar. Bölgelerin başında Rusya devlet başkanı tarafından atanan Rusya devlet başkanının tam yetkili temsilcileri bulunmaktadır. Bu kişiler her bir federal birimin başkanı ya da valisi üzerinde denetim yetkisine sahiptir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Federal bölgeler, ilk olarak Mayıs 2000 tarihinde yedi bölge olarak kuruldular.[1][2] 19 Ocak 2010 tarihinde Kuzey Kafkasya Federal Bölgesi'nin Güney Federal Bölgesi'nden ayrılmasıyla bölge sayısı sekize yükseldi.[1] 2014 yılında Rusya'nın Kırım'ı ilhakından sonra Kırım Federal Bölgesi kuruldu.[3] İlk olarak ayrı bir federal bölge olarak kurulan ve uluslararası alanda hâlen Ukrayna'nın bir parçası olarak görülen[4] Kırım Federal Bölgesi, 28 Temmuz 2016 tarihinde alınan karar doğrultusunda Güney Federal Bölgesi'ne bağlandı ve bölge sayısı sekize düşürülmüştür.[5][6] 2018 Kasım'ında Putin tarafından verilen kararnameye göre Buryatya ve Zabaykalskiy Krayı, Sibirya Federal Bölgesinden alınarak Uzak Doğu Federal Bölgesine eklendi. Uzak Doğu Federal Bölgesi İdari Merkezi Aralık 2018'de Habarovsk'tan Vladivostok'a taşındı.[7][8]
Federal bölgeler
[değiştir | kaynağı değiştir].svg) | ||||||
| Federal bölge[9] | İdari merkez | En büyük şehir[10] | Yüzölçümü (km²)[11] |
Nüfus (2010 sayımı) |
Federal bölümler | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Merkez Federal Bölgesi | Moskova | 650.205 | 38,438,600 | 18 | ||
| Güney Federal Bölgesi | Rostov-na-Donu | Krasnodar | 447,821 | 16,141,100[DN 1] | 8 | |
| Kuzeybatı Federal Bölgesi | Sankt-Peterburg | 1,686,972 | 13,583,800 | 11 | ||
| Uzak Doğu Federal Bölgesi | Vladivostok | Habarovsk | 6,952,555 | 6,291,900 | 11 | |
| Sibirya Federal Bölgesi | Novosibirsk | 4,361,727 | 19,254,300 | 10 | ||
| Urallar Federal Bölgesi | Yekaterinburg | 1,818,497 | 12,082,700 | 6 | ||
| Volga Federal Bölgesi | Nijni Novgorod | Kazan | 1,036,975 | 29,900,400 | 14 | |
| Kuzey Kafkasya Federal Bölgesi | Pyatigorsk | Mahaçkale | 170,439 | 9,496,800 | 7 | |
- ^ Kırım ve Sivastopol dahil.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Президент Российской Федерации. Указ №849 от 13 мая 2000 г. «О полномочном представителе Президента Российской Федерации в федеральном округе». Вступил в силу 13 мая 2000 г. Опубликован: "Собрание законодательства РФ", №20, ст. 2112, 15 мая 2000 г. (Rusça)
- ^ "The Russian Federation". BackGround Places. Russia Profile. 6 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2018.
- ^ "В России создан Крымский федеральный округ" (Rusça). RBC. 21 Mart 2014. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2018.
- ^ "NATO Secretary-General: Russia's Annexation of Crimea Is Illegal and Illegitimate". Brookings. 19 Mart 2014. 20 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2018.
- ^ "Putin'den "Kırım Federal Bölgesi" kararı". Kırım Haber Ajansı. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2018.
Putin'in 28 Temmuz 2016 tarihinde aldığı karar doğrultusunda Kırım Federal Bölgesi lağvedildi ve Güney Federal Bölgesi'ne dahil edildi.
- ^ "Putin, Kırım ve Sivastopol'un birliğe alınma kararını imzaladı". 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2014.
- ^ "Официальный интернет-портал правовой информации". publication.pravo.gov.ru. 4 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". meduza.io. 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2018.
- ^ "Russia: Federal Districts and Major Cities". City Population. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2018.
- ^ "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2025 года". 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla Rusya Federasyonu'nun belediyelere göre daimi nüfusu (Rusça). Federal Devlet İstatistik Servisi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2025.
- ^ "1.1. ОСНОВНЫЕ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКИЕ ПОКАЗАТЕЛИ в 2014 г". Regions of Russia. Socioeconomic indicators - 2015 (Rusça). Federal Devlet İstatistik Servisi. 26 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2018.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- http://docs.cntd.ru/document/9017604965 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.