Sahih hadis
Sahih (Ar. صَحِيحٌ , İng. İngilizce: authentic, otantik), doğru, gerçek anlamında sıfat.
Sahih hadis kavramı İslam Ansiklopedisi'nde "Sağlam kabul edilmesi için gerekli şartları taşıyan ve dinî konularda delil olarak kullanılan hadis, bu hadisleri toplayan kitap türü" olarak geçer.[1]
Sahih hadis
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir veya iki rivayet zinciri ile nakledilen, hadisçilerin değerlendirmeleri çerçevesinde, kendi kriter ölçülerine göre hadise verdikleri bir değerlendirme sözüdür. Sahih hadis çeşitli hadis türleri arasında en üstün derecede kabul edilen hadistir. Uydurma veya güvenilir olmayan hadisler belirtilirken "sahih değildir" şeklinde ifade edilerek ilgili hadise temkinli yaklaşılması gerektiği düşünülür.[1] Bununla birlikte bu söz diğer hadisçileri de bağlayan bir ifade olmadığı gibi, bir hadisçinin sahih, hatta mütevatir kabul ettiği bir rivayet başka hadisçiler tarafından zayıf veya uydurma olarak değerlendirilebilir. Örneğin Cibril hadisi, Ay'ın ikiye ayrılması hadisi gibi.
Rivayetçi geleneksel mezhepler tarafından kendisiyle amel edilmesini gerektiren, (Müslümanlar tarafından uygulanması gereken), vacib kabul edilen hadislerdir. Peygamberin kendisi veya sahabeden adalet ve zabt sahibi kimseler vasıtasıyla, yine adalet ve zabt sahibi kimseler aracılığıyla rivayet edilen hadislerdir. Bazı hadis yazarları kendi külliyatlarına sahih ismini vermişlerdir. Sahih hadisler, eleştirel düşünmeyen, geleneksel İslâm âlimlerinin çoğuna göre gerçek kabul edilirler.
Bir hadisin sahih kabul edilmesi için karşılaması gereken şartlar[2]:
- Râvinin (hadis nakilcisi) adalet ve zabt sahibi olması,
- Hadis senedinin muttasıl olması,
- Şâz ve illetli olmaması,
- Kur'an ve maruf sünnet (meşhur ve mütevatir) ile çelişmemesi,
- İslam'ın genel esasları ile çelişmemesi,
- Dil kuralları ile çelişmemesi,
- Akıl, icma, umumü'l belvâ ve tarihi bilgiler ile uyumlu olması.
Kütüb-i Sitte
[değiştir | kaynağı değiştir]Altı kitap anlamına gelen Kütüb'i Sitte, Ehli Sünnet alimlerince en çok güvenilen 6 hadis kitabına verilen isimdir. Bu altı kitap içerisindeki hadisler sahih hadis olarak kabul edilir. Ancak içlerinde sadece Sahih-i Buhârî ve Sahih-i Müslim kaynaklarının titizlik derecesi ve tamamen sahih hadis kaynağı olarak görülmesi sebebiyle bunlar diğer 4 kitaptan daha güvenilir görülür. Bu iki kitaba Sahihayn denir.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c İslam Ansiklopedisi. Türkiye Diyanet Vakfı. 1988. 6 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2024.
- ^ Çiftçi, Mehmet Emin (2020). Hadis Usûlünde Egemen Sahih Hadis Tanımı ve Problemleri 25 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7/1, 217-241. doi:10.46353/k7auifd.551565