Savonius rüzgâr türbini
Savonius rüzgar türbinleri, rüzgârın kuvvetini dönen bir şaft üzerinde torka dönüştürmek için kullanılan bir tür dikey eksenli rüzgâr türbinidir (DERT). Türbin, genellikle (ancak her zaman değil) dönen bir şaft veya çerçeve üzerine dikey olarak yerleştirilmiş, ya yere sabitlenmiş ya da havadaki sistemlere bağlanmış birçok kanat profilinden oluşur.
Kökeni
[değiştir | kaynağı değiştir]Savonius rüzgar türbini, Finlandiyalı mühendis Sigurd Johannes Savonius tarafından 1922'de icat edildi ve 1926'da patentlendi.[1][2]
Avrupalılar daha önce onlarca yıl boyunca dikey rüzgar türbinlerinde kavisli kanatlarla deneyler yapmıştı. Bunlardan ilk bahseden kişi, aynı zamanda bir mühendis olan Csanád İlçesi Piskoposu Fausto Veranzio'dur. 1616 tarihli Machinae novae adlı kitabında kavisli veya V şeklinde kanatlara sahip birkaç dikey eksenli rüzgar türbini hakkında yazmıştır. Onun veya daha önceki örneklerin hiçbiri Savonius'un ulaştığı gelişme düzeyine ulaşamamıştır. Biyografisinde, Flettner rotoruna benzer, ancak kendi kendine dönen bir türbin tipi rotor geliştirme niyetinden bahsedilmektedir. Finlandiya'daki göllerde çeşitli küçük kürek teknelerinde rotoruyla deneyler yapmıştır. Araştırmalarının sonuçları bilinmiyor, ancak Magnus etkisi Felix van König (1978) tarafından doğrulandı[3] ABD'de biri 1925'te [4] ve diğeri 1928'de [5] Savonius tarafından alınan iki Savonius rüzgar türbin patenti dosyalandı.
İki ya da üç adet aerofoil, kepçeye benzer kesitin birleşimi şeklindedir. En yaygını iki adet kepçenin bulunduğu durumdur ve “S” şeklini andıran bir görüntüsü vardır. Savonius türbininde akışkan içbükey kanat üzerinde türbülanslı bir yol izler ve burada dönel akışlar meydana gelir. Bu dönel akışlar Savonius türbininin performansını düşürür, basit yapılarına rağmen bu nedenle pek fazla kullanılmazlar.
Su pompalama veya diğer yüksek tork, düşük devir gerektiren uygulamalar için uygundur ve genellikle elektrik şebekesine bağlantı yapılarak kullanılmaz.
Rüzgâr hızı ölçümlerinde kullanılan anemometreler de Savonius şekline sahiptir.[6]
.png)
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir] | Enerji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Rüzgâr gücü ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Solari, Giovanni (2019). Wind Science and Engineering: Origins, Developments, Fundamentals and Advancements. Springer. s. 570. ISBN 9783030188153. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2024.
- ^ Owens, Brandon N. (2019). The Wind Power Story: A Century of Innovation that Reshaped the Global Energy Landscape. John Wiley & Sons. s. 102. ISBN 9781118794180. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2024.
- ^ Felix van König (1978). Windenergie in praktischer Nutzung. Pfriemer. ISBN 3-7906-0077-6.
- ^ "US1697574". 26 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2024.
- ^ "US1766765". 26 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2024.
- ^ TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası http://www.emo.org.tr/ekler/58072be2820e868_ek.pdf 29 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.