Zayıflatılmış uranyum
Zayıflatılmış uranyum, yapısındaki radyoaktif Uranyum-235 izotoplarının büyük kısmını kaybetmiş uranyuma denir. Zayıflatılmış uranyum, atom silahı veya atom enerjisi santrali için yakıt üretmek amacıyla uranyum zenginleştirilmesi sırasında ortaya çıkan bir yan üründür. Özkütlesi ve dayanıklılığı çok yüksek olduğundan silah sanayiinde, özellikle mermi ve zırh yapımında kullanılmaktadır.
Üretimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Uranyum, doğada bulunan zayıf radyoaktif özellikler gösteren bir ağır metaldir. Bilinen üç izotopu vardır: 234U, 235U, 238U. Bu izotoplardan 234U ve 235U fisildir, 238U fisil değildir. Doğadan çıkarılan uranyumun kütlece % 99,27'si 238U'den oluşur.
Uranyum, doğada bulunduğu haliyle zincirleme çekirdek tepkimesine giremez. Bu nedenle atom silahları ve atom enerjisi santrallerinde yakıt olarak kullanılan uranyumun içindeki radyoaktif izotopların oranının arttırılması gerekir. Uranyum zenginleştirmesi denilen bu süreç sonucunda radyoaktif izotoplarca zengin yakıt oluştuğu gibi radyoaktif izotoplarını kaybetmiş zayıflatılmış uranyum da oluşur. 1 gram zenginleştirilmiş uranyum üretildiğinde, yaklaşık 7 gram zayıflatılmış uranyum oluşur..[1] Zayıflatılmış uranyum % 99,8 oranında 238U içerir.
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
| Izotop | Doğal Uranyum | Zayıflatılmış Uranyum | Yarılanma süresi |
|---|---|---|---|
| 238U | % 99.2749 | % 99.7947 | 4.5 Milyar Yıl |
| 235U | % 0.7196 | % 0.2015 | 710 Milyon Yıl |
| 234U | % 0.0055 | % 0.0008 | 250 Bin Yıl |
- Zayıflatılmış uranyum'un özkütlesi 19,050 g/m³'tür. Bu değer, yaklaşık olarak kurşunun özkütlesinden %70 daha fazladır.
- Radyoaktif izotoplarının büyük kısmı çıkarılmış olduğundan zayıflatılmış uranyum, doğada uranyumun %60'ı kadar radyoaktif aktivite gösterir.[2]
Kullanıldığı yerler
[değiştir | kaynağı değiştir]Yoğunluğunun çok yüksek olmasından dolayı zayıflatılmış uranyum, silah sanayiinde zırh ve zırh delici mermilerde kullanılmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Uranium Medical Research Centre, Depleted Uranium(DU)". 13 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2007.
- ^ "Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Zayıflatılmış Uranyum bilgi sayfası". 26 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2006.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Zayıflatılmış Uranyum bilgi sayfası26 Mayıs 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
- The Campaign Against Depleted Uranium19 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İngiltere Savunma Bakanlığı'nın zayıflatılmış uranyum araştırma komitesi28 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Uranium Medical Research Centre
- Depleted uranium, The Royal Society5 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Fizik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
