Johan Vilhelm Snellman
| Johan Vilhelm Snellman | |
|---|---|
 Johan Vilhelm Snellman | |
| Tam adı | Johan Vilhelm Snellman |
| Doğumu | 12 Mayıs 1806 |
| Ölümü | 4 Temmuz 1881 (75 yaşında) |
| Çağı | Yakın Çağ |
| Bölgesi |  Finlandiya |
| Önemli fikirleri | Läran om staten 1842 |
Johan Vilhelm Snellman (12 Mayıs 1806 - 4 Temmuz 1881), Fin filozof, yazar, diplomattır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Snellman İsveç'in Stockholm kentinde dünyaya geldi. Babası Kristian Henrik Snellman bir gemi kaptanı, annesi ev hanımıydı. 1808-09 yıllarında Rusya'nın Finlandiya'yı işgali ve yarı bağımsız Finlandiya Büyük Dükalığının kurulmasıyla, ailesi 1813 yılında Finlandiya'nın Kokkola kentine taşındı. Annesi Maria Magdalena Snellman bu hadiseden bir sene sonra öldü.
Hegel üstüne akademik çalışmalarının sonucu 1835'te Helsinki Üniversitesine ders vermek üzere davet edildi. Üniversitede yaptığı çalışmalar sonucu Elias Lönnrot ve Johan Ludvig Runeberg ile birlikte kuşağının ünlü Fennomanları arasında yerini aldı. Snellman'nın dersleri üniversitede kısa sürede popüler oldu fakat 1838'de üniversitelerin devlet kontrolüne alınmasıyla devlet otoritesine karşıt görüşler sindirilmek istendi ve Snellman'nın dersleri geçici olarak kaldırıldı.
Snellman bu hadise sonucu kendi kararıyla Finlandiya'dan ayrıldı ve 1839–1842 yılları arası İsveç ve Almanya'da yaşadı. Helsinki'ye döndüğünde popülaritesi daha da artmıştı fakat politik nedenlerle Üniversiteye geri dönmesi mümkün olmadı. Bunun yerine Kuopio'da bir okulda müdür olarak görev aldı. Bu esnada bazı politik yazılar yayınladı. İsveççe çıkardığı Saima gazetesinde, eğitimin İsveççeden Finceye çevrilmesini ve Fin kültürünün her alanda desteklenmesini savundu.
Saima gazetesi 1846 yılında hükûmetçe kapatıldı. 1848–1849 yılları arası Helsinki Üniversitesi'ne profesörlük için yaptığı başvuru reddedildi. İsveç'e taşınmayı düşündüyse de 1855'te Kuopio'dan ayrılarak Helsinki'ye kesin dönüş yaptı. Snellman, Çar I. Nikolay 1855'te ölünceye değin zor ekonomik şartlar altında ailesini idare etmeye çalıştı. Ancak Çar öldükten sonra tekrar kendi yazılarını yayımlama imkânı buldu.
En sonunda 1856'da, Helsinki Üniversitesi'ne profesör olarak atandı. 1863'te ise Finlandiya Parlamentosu'nda senatör olarak görev aldı. Maliye Bakanlığı'na kadar yükseldi ve 1865'te Finlandiya'nın kendi para birimi olan Markka'yı hizmete sundu. 1868'de çok fazla politik karmaşa çıkardığı gerekçesiyle istifaya zorlandı. Her şeye rağmen 1866'da onurlandırılarak Parlamento'nun Onur Konsülü'ne dahil edildi.
Snellman hayatının geri kalanını da politikayla uğraşarak geçirdi. Bugün bile milliyetçi hareketlerde izi ve fikirleri kuvvetli olarak hissedilmektedir.
Hayatını konu alan, Grigory Petrov'un kaleme aldığı, Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı kitap hem Türkiye'de hem de Bulgaristan'da büyük beğeni toplamış, Mustafa Kemal Atatürk'ün emriyle tüm askerî okullarda okutulması zorunlu tutulmuştur.
Finlandiya'da her yıl 12 Mayıs Snellman Günü adıyla kutlanmaktadır.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Snellman, en ses getiren eserini 1842'de yayımladı, adı "Läran om staten" (Devletin işleyişi) idi.
