V. Stefan Uroş
| V. Stefan Uroş | |
|---|---|
| Sırbistan Kralı | |
 "Zayıf" Stefan Uroş | |
| Sırbistan kralı | |
| Hüküm süresi | 1355 - Aralık 1371 |
| Taç giymesi | 1346 (Despot olarak) 1355 (Kral olarak) |
| Önce gelen | Stefan Duşan |
| Sonra gelen | Lazar Hrebelyanoviç |
| Doğum | 1337 |
| Ölüm | Aralık 1371 |
| Eş(ler)i | Anka |
| Babası | Stefan Duşan |
| Annesi | Elena |
| Dini | Sırp Ortodoks |
V. Stefan Uroš "Zayıf Stefan Uroş" (Sırpça: свети Стефан Урош V. - нејаки, d. 1337; ö. Aralık 1371), Nemanyiç Hanedanı'ndan gelen Sırp kralı. Babası Sırp İmparatorluğu'na en parlak çağını yaşatan Stefan Duşan'dır.[1] Babasının ölümünün ardından 1355 - 1371 yılları arası krallık yapmış, ancak zayıflığı imparatorluğun yıkımına neden olmuştur. Onun 1371 yılındaki ölümünün hemen ardından yıkılan İmparatorluk çeşitli prensliklere bölünmüştür.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]V. Stefan Uroş, Stefan Duşan'ın tek oğludur. 1346 yılında babası kendisini kayser ilan edince kral olarak taç giymiştir. Bu sayede babasının naibi olmuştur.[2][3] 1355 yılında babasının ölümü ardından her ne kadar tek başına hükümdar olsa da, sarayda yaşayan annesi ve diğer prenslerin etkisinde kalmıştır.[4]
Babasının ardından hakimi olduğu hükümdarlıkta tek bir düşman saldırısını dahi başarıyla savunamamıştır. Sırp İmparatorluğu'nun prensliklere bölünmesi, daha o tahttayken başlamıştır. Başarısızlıkları sonucu bazı prensler onun hükümdarlığını tanımadıklarını ilan etmişlerdir. Taht mücadelelerinden en önemlisi amcası Simeon Uroş Palologoz ile yaşadığı anlaşmazlıklardır.[5] Simeon 1356 yılında yenilmiş, kendisini Roma ve Sırpların kayseri ilan edeceği Teselya ve Epirus'a çekilmiştir. Bununla birlikte Uroş, babasının fethettiği günümüz Yunanistan'ını içeren bölgeyi kaybetmiştir. Hükümdarlığının sonunda hakimiyet sürdüğü bölgeler sadece Şar Dağları ve Tuna arasındaki bölgeden ibaretti. Ölümü ile birlikte Makedonya'da bulunan Sırp prensleri bağımsızlıklarını ilan ettiler. Sırp dünyasında yaşanan bu karışıklık ve zayıflık Osmanlı Devleti'nin Balkan fetihlerinde işini kolaylaştırdı.[6][7]
Stefan Uroş, Çirmen Muharebesi'nin yapıldığı yıl olan 1371 yılının aralık ayında doğal nedenlerden ötürü geride bir veliaht bırakmadan öldü.[8] Çirmen Muharebesinde alınan yenilginin bir sonucu olarak bu kez bir başka Sırp soylu Lazar Hrebelyanoviç, kuzey Makedonya ve Sırp devletinin merkezi hâline geldi.[9]
Defini
[değiştir | kaynağı değiştir]Ölümünden 211 yıl sonra Sırp Ortodoks Kilisesi tarafından kutsanmıştır. Mezarı Fruška Gora dağında Jazak Manastırında bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Diğer kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ćirković, Sima (2004). The Serbs. Malden: Blackwell Publishing. 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.
- Dvornik, Francis (1962). The Slavs in European History and Civilization. New Brunswick, New Jersey: Rutgers Üniversitesi Yayınları. 20 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.
- Fine, John Van Antwerp (1994) [1987]. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest (İngilizce). Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. ISBN 0-472-08260-4.
- Gavrilović, Zaga (2001). Studies in Byzantine and Serbian Medieval Art. Londra: The Pindar Press. 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.
- Mihaljčić, Rade (1975). Крај Српског царства [End of the Serbian Empire]. Belgrat: Srpska književna zadruga.
- Mihaljčić, Rade (1989). Крај Српског царства [End of the Serbian Empire] (2. bas.). Belgrat: Beogradski izdavačko-grafički zavod.
- Nicol, Donald M. (1993). The Last Centuries of Byzantium, 1261–1453 (İngilizce) (İkinci bas.). Londra: Rupert Hart-Davis Ltd. ISBN 0-246-10559-3.
- Nicol, Donald M. (1996). The Reluctant Emperor: A Biography of John Cantacuzene, Byzantine Emperor and Monk, c. 1295-1383. Cambridge: Cambridge University Press.
- Ostrogorski, Georgi (1956). History of the Byzantine State. Oxford: Basil Blackwell.
- Popović, Tatyana (1988). Prince Marko: The Hero of South Slavic Epics. New York: Syracuse Üniversitesi Yayınları. 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.
- Sedlar, Jean W. (1994). East Central Europe in the Middle Ages, 1000-1500. Seattle: University of Washington Press.
- Soulis, George Christos (1984). The Serbs and Byzantium during the reign of Tsar Stephen Dušan (1331-1355) and his successors. Washington: Dumbarton Oaks Library and Collection. 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2020.
- Šuica, Marko (2000). Немирно доба српског средњег века. Властела српских обласних господара. Službeni list SRJ. ISBN 978-86-355-0452-0.
- Bugün 1937'de "Narodno delo", Belgrat'da yayınlanan küçük ansiklopedi "Sveznanje" den küçük değişikliklerle çevrilmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ćirković 2004, ss. 64-65, 75-80.
- ^ Mihaljčić 1975, ss. 11–12
- ^ Kantakouzenos III, 314
- ^ Ćirković 2004, ss. 64-65.
- ^ Mihaljčić 1975, s. 13
- ^ Ćirković 2004, ss. 75-76.
- ^ Mihaljčić 1975, s. 17
- ^ Sedlar 1994, ss. 31.
- ^ Ćirković 2004, ss. 77-79.
