Uluslararası Sanal Otorite Dosyası
 2012 yılı ekran görüntüsü | |
| Kısaltma | VIAF |
|---|---|
| Organizasyon | OCLC |
| Başlangıcı | 6 Ağustos 2003 |
| Örnek | 106965171 |
| Websitesi | Resmî site  |
Virtual International Authority File (VIAF), uluslararası sanal otorite dosyası. Çeşitli ulusal kütüphanelerin ortaklaşa oluşturduğu ve OCLC tarafından yönetilen bir projedir. Alman Ulusal Kütüphanesi ve Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi tarafından başlatılmıştır.[1][2]
Amaç ulusal otorite dosyalarını (örneğin Alman İsim Otorite Dosyası) tek bir sanal otorite dosyasına bağlamaktır.
Bu numaralar Vikipedi'de yer alan biyografi maddelerinde kişileri tanımlama amaçlı kullanılmaktadır.[3]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Ortak bir uluslararası otoriteye sahip olma tartışmaları 1990'ların sonlarında başladı. Benzersiz bir ortak otorite dosyası geliştirme yönündeki birkaç başarısız girişimin ardından, yeni fikir mevcut ulusal otoriteleri birbirine bağlamaktı. Bu, süreçte önemli bir zaman ve masraf yatırımı gerektirmeden standart bir dosyanın tüm avantajlarını sunacaktı.
Proje, Nisan 1998'de Amerikan Kongre Kütüphanesi (LC), Alman Ulusal Kütüphanesi (DNB) ve OCLC tarafından, yetki kayıtlarının birbirine bağlanabileceğinin kanıtı olarak başlatıldı. Kapsamlı testlerden sonra, VIAF konsorsiyumu, Uluslararası Kütüphane Dernekleri Federasyonu'nun ev sahipliği yaptığı 2003 Dünya Kütüphane ve Bilgi Kongresi'nde kuruldu. 6 Ağustos 2003'te ve Eylül ayına gelindiğinde OCLC web sitesinde kendi sayfası vardı. Fransa Ulusal Kütüphanesi ( BnF) projeye 5 Ekim 2007'de katıldı.
Proje, 4 Nisan 2012'de OCLC'nin bir hizmeti haline geldi.
Amaç, ulusal otorite dosyalarını (örneğin Alman Entegre Otorite Dosyası ) tek bir sanal otorite dosyasına bağlamaktır. Bu dosyada, farklı veri kümelerindeki aynı kayıtlar birbirine bağlanır. Bir VIAF kaydı standart bir veri numarası alır, orijinal belgelerdeki birincil "bakınız" ve "ayrıca bakınız" kayıtlarını içerir ve orijinal otorite kayıtlarına atıfta bulunur. Veriler çevrimiçi olarak erişilebilir hale getirilir ve araştırma, veri alışverişi ve paylaşımı için kullanılabilir. Karşılıklı güncelleme, Açık Arşiv Girişimi Meta Veri Toplama Protokolü'nü (OAI-PMH) kullanır.
Dosya numaraları ayrıca Vikipedi biyografik makalelerine ekleniyor ve Wikidata'ya dahil ediliyor.
Christine L. Borgman, VIAF'ı Uluslararası Standart İsim Tanımlayıcısı ve ORCID sistemleriyle gruplandırıyor ve üçünü de "isim formlarını standartlaştırmak için gevşek bir şekilde koordine edilmiş çabalar" olarak tanımlıyor. Borgman, üç sistemi de veri miktarı arttıkça ölçeği büyüyen yazar ismi belirsizliğini giderme sorununu çözmeye yönelik girişimler olarak nitelendiriyor. Borgman, diğer iki sistemin aksine VIAF'ın bireysel yazarlar veya yaratıcılar yerine kütüphaneler tarafından yönetildiğini belirtiyor.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kelley, Michael; Schwartz, Meredith (2012). "VIAF service transitions to OCLC". Library Journal. 137 (8). Media Source. s. 16.
- ^ VIAF, OCLC, 22 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi21 Nisan 2015.
- ^ VIAFbot Edits 250,000 Wikipedia Articles to Reciprocate All Links from VIAF into Wikipedia, OCLC, 7 Aralık 2012, 11 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi21 Nisan 2015
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmi web sitesi 19 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- VIAF'i anlatan bir broşür 2 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Yayıncı: OCLC)