Martin Waldseemüller

Martin Waldseemüller
Martin Waldseemüller
Doğum	y. 1470; Wolfenweiler, Baden, Kutsal Roma İmparatorluğu
Ölüm	16 Mart 1520 (50 yaşında); Saint Dié, Lorraine dükü, Kutsal Roma İmparatorluğu
Meslek	Kartograf, Filozof, Rahiplik
Alma mater	Freiburg Üniversitesi
Edebî akım	Alman Renaissance

Martin Waldseemüller Latince ismi ile Martinus Ilacomilus veya Hylacomylus (y. 1470^[1] veya 1472/1475^[2]^[3], Freiburg - 16 Mart 1520, Sankt Didel^[4]) Alman rahip, hümanist ve kartograftır.

Hayatı

Radolfzell'de doğdu (Katolik Ansiklopedisine göre Wolfenweiler, Freiburg'a yakın) ve Freiburg Üniversitesi'nde öğrenim gördü. 1507 tarihli "Universalis Cosmographia" ya da diğer ismiyle "Waldseemüller Haritası" isimli dünya haritasını yapmıştır. Bu harita Amerika kelimesinin geçtiği ilk haritadır, ancak haritada Kuzey Amerika Kıtası eksiktir.^[5]^{[sayfa belirt]}

Amerigo Vespucci, Latince yazdığı yazılarını kendi adının Latincesi olarak düşündüğü "Americus Vespucius" adıyla imzalamıştı. Waldseemüller bu sebeple yeni keşfedilmiş Güney Amerika Kıtası'na, Vespucci'nin ilk adının Latince formundan yola çıkarak, 1507 tarihli dünya haritasında America ismini koydu;^[6] ancak 1513 tarihli kendisine ait başka bir dünya haritasında "America" ismini verdiği bölgeye "bilinmeyen topraklar" anlamına gelen "Terra Incognita" ismini vererek "America" ifadesinde değişikliğe gitmiştir. Bu değişikliğin sebebi kimi tarihçilere göre Waldeseemüller'in Cabot'un haritalarında gördüğü bir ismin kökenini açıklamaya çalışma kaygısıyla "America" ismini kullanması ve bu sebeple daha önce kullanılmış ismin bölgesinden emin olmaması şeklinde yorumlanmaktadır.^[5]^{[sayfa belirt]}

Kaynakça

^ "Martin Waldseemüller". www.britannica.com (İngilizce). 30 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2025.
^ Jörg Czybulka: Er war ein früher Bürger von Schallstadt und keineswegs ein Freiburger 4 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Meinung, Leserbriefe, Badische Zeitung, 11. Juli 2012 (7. August 2012)
^ Franz Götz: Wurde der Kartograph Martin Waldseemüller in Radolfzell geboren? (= Hegau – Zeitschrift für Geschichte, Volkskunde und Naturgeschichte des Gebietes zwischen Rhein, Donau und Bodensee. Band 17). Singen (Htwl.) 1964, S. 51 bis 62 (çevrimiçi pdf 29 Mart 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
^ Martin Lehmann: Die Cosmographiae Introductio Matthias Ringmanns und die Weltkarte Martin Waldseemüllers aus dem Jahr 1507. Ein Meilenstein frühneuzeitlicher Kartographie. Dissertation, Freiburg 2010. Zitiert nach: uni'leben. Zeitung der Universität Freiburg. ISSN 0947-1251, 02/2010, S. 8 (Şablon:Webarchiv).
^ ^a ^b Bayatli, Altay (1 Ocak 2022). "Osmanlı ve Kutup Stratejisinin Haritacılık Tarihi ve Coğrafi Keşifler Perspektifinden İncelenmesi / Examining of The Ottoman and Polar Strategy from The Perspective of The History of Cartopital and Geographical Discoveries". dergipark.org.tr. 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi3 Şubat 2022.
^ 17 Kasım 2008 tarih ve David Brown imzalı Washington Post makalesi 2 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 4 Şubat 2022 tarihinde erişilmiştir

Wikimedia Commons'ta Martin Waldseemüller ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

[1] "Martin Waldseemüller". www.britannica.com (İngilizce). 30 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2025.

[BZ_Czybulka_11-7-012-2] Jörg Czybulka: Er war ein früher Bürger von Schallstadt und keineswegs ein Freiburger 4 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Meinung, Leserbriefe, Badische Zeitung, 11. Juli 2012 (7. August 2012)

[3] Franz Götz: Wurde der Kartograph Martin Waldseemüller in Radolfzell geboren? (= Hegau – Zeitschrift für Geschichte, Volkskunde und Naturgeschichte des Gebietes zwischen Rhein, Donau und Bodensee. Band 17). Singen (Htwl.) 1964, S. 51 bis 62 (çevrimiçi pdf 29 Mart 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)

[ml-4] Martin Lehmann: Die Cosmographiae Introductio Matthias Ringmanns und die Weltkarte Martin Waldseemüllers aus dem Jahr 1507. Ein Meilenstein frühneuzeitlicher Kartographie. Dissertation, Freiburg 2010. Zitiert nach: uni'leben. Zeitung der Universität Freiburg. ISSN 0947-1251, 02/2010, S. 8 (Şablon:Webarchiv).

[auto-5] Bayatli, Altay (1 Ocak 2022). "Osmanlı ve Kutup Stratejisinin Haritacılık Tarihi ve Coğrafi Keşifler Perspektifinden İncelenmesi / Examining of The Ottoman and Polar Strategy from The Perspective of The History of Cartopital and Geographical Discoveries". dergipark.org.tr. 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi3 Şubat 2022.

[6] 17 Kasım 2008 tarih ve David Brown imzalı Washington Post makalesi 2 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 4 Şubat 2022 tarihinde erişilmiştir

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]