Çubuklu Siloları
 Çubuklu Siloları'nın Boğaziçi'nden görünümü | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Silo |
| Konum | Çubuklu, Beykoz, İstanbul |
| Koordinatlar | 41°06′34″K 29°05′00″D / 41.10944°K 29.08333°D |
| Açılış | 1938 (Depolama alanı olarak) 10 Mart 2024 (Kültür mekânı olarak) |
| Yenileme | 2022-2024 |
| Sahip | İstanbul Büyükşehir Belediyesi |
Çubukulu Siloları, İstanbul'un Beykoz ilçesinde bulunan 1930'larda yapılmış, 2024'te kültür, sanat ve yaşam alanı olarak yeniden işlevlendirilmiş endüstriyel miras yapılarıdır.
Paşabahçe ile Kanlıca arasındaki Çubuklu mevkiinde 20 bin metrakarelik bir alanda bulunur.[1] İstanbul'daki üretim tesislerinin enerji gereksinimini karşılamak amacıyla yakıt depolama amacıyla inşa edilmiştir. Türkiye’de varlığını sürdüren en eski depolama tesislerinden biridir.
1930'larda akaryakıt depolama alanı olarak kullanıldıktan sonra uzun süre terk edilmiş duruma kalan yapılar, İstanbul Belediyesi tarafından restore edilmiş ve 10 Mart 2024'te kültür, sanat, yaşama mekânları içeren bir tesis olarak hizmete açılmıştır.[2] Tesiste Doğa ve Bilim Müzesi, Dijital Sanatlar Müzesi, Kütüphane ile sahne, atölye gibi birimler yer alır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Bakü, Grozni ve Maykop bölgesinden sevk edilip, Batum’da işlendikten sonra gemilerle İstanbul'a getirilen petrolü depolamak üzere Çubuklu'da 8500 ton hacminde yeni gaz depolarının inşası için 1931'de İstanbul Belediye Meclisi, bir Sovyet kuruluşu olan "Neft Sindikat" adlı şirket ile anlaşmıştır.[3] 1880'lerde gaz depolarının bulunduğu alanın güneyine19 adet yeni petrol tankının inşası ve yapıların 15 yıl sonra Belediye'ye devredilmesi kararlaştırılmıştır.[4]
Alanda, siloların yanı sıra bir teneke fabrikası, yazıhaneler ve lojmanlar inşa edildi; tesis, 1938'de hizmete girdi. Depolanan ürünlerin dağıtımı için karayolları bağlantıları, İstanbul Belediyesi tarafından 1930-1940 yılları arasında inşa edildi. 1941'de Petrol Ofisi şirketi kuruluca tesis bu şirkete devredildi.
Bir süre sonra Petrol Ofisi siloları kullanmaktan vazgeçti. 1980'lerde tesisin kuzeyindeki sekiz depo yıkılarak burada bir turizm tesisi kuruldu.[4] 11 silindirik metal depo ve yan tesisler günümüze kadar geldi. Terk edilmiş silolar, belediyenin İBB Miras birimi tarafından korumaya alınıp mimar Merve Gedik yönetiminde iki yıl süren restorasyon çalışmalarından sonra 2024'te halkın hizmetine sunuldu.[4] 3-4-5-6-7 numaralı silolarda Dijital Sanatlar Müzesi, 8-9-10-11 numaralı silolarda Doğa ve Bilim Müzesi,
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Boğaziçi'nde Örnek Bir Dönüşüm Hikâyesi: Çubuklu Silolar". Marmara Belediyeler Birliği. 25 Kasım 2024. 11 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Cansız, Ada Umay (11 Mart 2024). "Çubuklu Silolar'ın Dönüşümü Tamamlandı". Arkitere. 8 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2025.
- ^ "Erken Cumhuriyet Döneminde İstanbul'da Yakıt Depolama Tesisleri". 24 (2). Trakya Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. 2024.
- ^ a b c Onat, Şefik (3 Kasım 2024). "Yenilenen İstanbul'u adımlarken (2): İBB Çubuklu Siloları". T24. 21 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2025.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
OpenStreetMap'te Çubuklu Siloları ile ilgili coğrafi veriler
| Otorite kontrolü |
|
|---|