Ürün arama
Ürün Arama (İngilizce:Discovery Shopping[1]) internet kullanıcılarının aradıkları ürünleri bulmalarını sağlayan ve bu süreci güncel arama motorları gibi navigasyon ve arama yönünden güçlendirmeye çalışan bir Çevrimiçi Alışveriş kavramıdır. Çoğunlukla Fiyat Karşılaştırma Servisileri ile karıştırılan bu konseptin ana amacı kullanıcılara sadece fiyatlar hakkında bilgi sahibi olma imkânı sağlamak değil kullanıcıların aradıkları ürünleri bulmalarını sağlamaktır. İnternet'te bir ürün hakkında bilgi sahibi olmayı ve ürün bilgisine ulaşmayı kolaylaştırmak amacı ile arama dünyasında zaten kullanılan düz yazı arama, çok boyutlu arama (faceted search) gibi kavramları kullanır.
Ürün arama'yı genel arama motorlarının (Google, Yahoo vb.) özelleşmiş bir versiyonu olarak düşünmek en doğrusudur. Genel arama motorları kullanıcıları İnternette bulunan milyonlarca sayfa arasında onlar için en doğru sonuca götürmeye odaklıdır ki zaten Google'ı ilk zamanlarında farklı kılan "derecelendirme" özelliğindeki yaklaşımı bu işleme bir örnektir. Diğer arama sistemleri gibi "arama sürecini kolaylaştırmak" üzerine kurulu ürün arama kavramında da arama sonuçlarının sorgu ile ilgisi, sonuçların sıralanması ve kullanıcının isteğine cevap verebilmesi en önemli unsurdur.
Fiyat Karşılaştırma Sistemleri ile Benzerlikleri ve Farklılıkları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir Fiyat Karşılaştırma Servisinde olduğu gibi birbirine benzer ürünleri fiyat ve özellik olarak karşılaştırmak yerine ürün arama motorları kullanıcıların sonuçları kendi ihtiyaç ve isteklerine göre kişiselleştirmesini sağlar. Bu amaç doğrultusunda Çok boyutlu arama kavramı sıkça kullanılır. Çok boyutlu aramada kullancılara arama sonuçlarını marka, model, renk, bulunan site ve benzeri farklı boyutlarda sınırlandırması sağlanarak her adımda kullanıcının aradığı ürüne yaklaşması sağlanır. Google ve benzeri genel arama sistemlerinin 2000'li yılların sonlarına doğru sunmaya başladığı aramaları içerik tipine göre(blog, haber vb), bulunma tarihine göre(son arananlar, 1 gün önce, son 1 hafta, geçen yıl) ve benzeri yapıları "çok boyutlu aramaya" verilebilecek bir örnektir.
Ürün arama sistemlerini Fiyat karşılaştırma sistemlerinden ayıran bir diğer önemli özellik ise verilerin Fiyat karşılaştırma sistemlerinde olduğu gibi sadece veri beslemeleri ile değil hem ağ örümcekleri ile de toplayabilmesidir. Ağ örümceklerinin çalışma mantığı Arama Motoru ve Dikey arama kavramlarında açıklanmıştır.
Veri besleme yolu ile çalışan bir fiyat karşılaştırma sistemi ile arama motoru olarak çalışan bir ürün arama sisteminin teknik farklılıkları ve amaçları arasındaki fark çoğunlukla sağladıkları fonksiyonlara ve grafiksel tasarımlarına yansır. Fiyat karşılaştırma sistemleri tüm verileri hazır olarak insan eli ile işaretlenmiş yapısal bir formatta aldıkları için ve ana kriterleri aramayı kolaylaştırmak olmadığından dolayı tasarımları daha kalabalıktır. Sağladıkları fonksiyonlar içerisinde ise çok farklı kriterlere göre aramayı daraltmak mümkündür (ör: cep telefonlarını kamerasının bulunup bulunmadığına göre gezinmek). Oysaki İnternette dolaşan örümcekler aracılığı ile toplanan veride kamera örneğinde olduğu gibi bir bilgiye sahip olmak teknik olarak zor bir olgudur. Bu nedenle ürün arama sistemlerinde bu tip kriterler daha sınırlıdır. Yine ürün arama sistemleri günümüzde var olan diğer arama sistemleri gibi kullanıcıya basit ve hızlı bir şekilde aradıklarına ulaşma imkânı vermeyi amaçladıkları için genellikle grafik arayüzleri çok basit, düz yazı aramaya dayalı bir yapıdadır. Günümüzde Amerika ve Avrupa'da var olan ürün arama sistemleri (TheFind.com,[2] Become.com,[3] Google.com/Products,[4] Glimpse.com[5] benzer arayüz özellikleri taşımaktır.
Ürün arama kavramında Uzun Kuyruk (ing. Longtail21 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) önemli bir etkendir. Uzun kuyruk sayesinde beli miktarları az olan ya da az aranan sonuçlarada varılabilir ve bu özellik ürün aramanın kullanışlılığına katkıda bulunur.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Discovery Shopping". 10 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2010.
- ^ "TheFind.com". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.
- ^ "Become.com". 27 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ "Google Alışveriş". 9 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2010.
- ^ "Glimpse.com". 1 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.