İleri osmoz
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Şubat 2024) |
İleri osmoz (FO), Ters osmoz (RO) gibi bir membran proses olup doğal osmozu (osmotik basınç) kullanarak suyun az yoğun bir ortamdan daha yoğun bir ortama doğru oldukça seçici bir membrandan geçirerek taşınmasıdır.[1]
İleri osmoz sistemleri suyun arıtılması işlemlerinde kullanılmaktadır. Suyun difüzyonu, seçici membranın iki tarafında belirli konsantrasyonlarda (osmotik basınçlarda) sıvılar bulunduğu için doğal bir yol ile gerçekleşir. Yüksek basınçlı Ters Ozmoz (RO) prosesinin aksine, harici pompa veya hidrolik basıncı gerektirmez. Bu nedenle ileri osmoz sistemleri, yüksek kirliliğe sahip sıvıları filtrelemek için daha uygundur. Buna ek olarak basit geri yıkama yöntemi ile dolgu maddelerini uzaklaştırır ve membran performansını geri kazandırır.[2]
Endüstriyel Kullanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Avantajları
[değiştir | kaynağı değiştir]İleri osmozun (FO), farklı çeşitlerde kirletici madde içeren endüstriyel atıkların arıtılmasında ve ayrıca tuzlu suların arıtılmasında birçok olumlu yönü vardır.[3] Arıtmak için çekilen atık sular orta ila düşük konsantrasyonlarda ayrıştırılabilir bileşiklere sahip olduğunda, ileri osmoz membranları gerçekten verimlidir ve son ürün su için istenen kaliteye bağlı olarak membranı uyarlayabilme esnekliğine sahiptir. FO sistemleri, diğer sistemlerin sahip olabileceği eksiklikleri telafi ettiği için diğer arıtma sistemleriyle birlikte kullanıldığında da gerçekten faydalıdır. Bu aynı zamanda biyogaz üretim süreçleri gibi maliyetleri en aza indirmek veya verimliliği artırmak için belirli bir ürünün geri kazanılmasının gerekli olduğu süreçlerde de faydalıdır.[4]
Dezavantajları
[değiştir | kaynağı değiştir]FO proseslerinin en büyük dezavantajı, yaşayabilecekleri yüksek membran kirlenme faktörüdür. Bu, yüksek doymuş çekmeli atık su arıtıldığında meydana gelir ve membranın tıkanmasına ve artık işlevini yerine getirememesine neden olur. Bu, prosesin durdurulması ve membranın temizlenmesi gerektiği anlamına gelir. Bu sorun diğer tür membran proseslerinde daha az meydana gelir çünkü atık suyu membrandan geçmeye zorlayan yapay basınç, kirlenme etkisini azaltır. Ayrıca henüz tam anlamıyla geliştirilmemiş membran teknolojisi de bu konuda bir dezavantaj oluşturmaktadır. Bu, kullanılan membranların pahalı olması ve istenen proses için yüksek verimli veya ideal olmaması nedeniyle FO süreçlerini etkiler. Bu, çoğu zaman membranlar yerine daha ucuz ve daha basit sistemlerin kullanıldığı anlamına gelmektedir.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ghasemzadeh Momen, Hajar (29 Haziran 2015). İleri Osmoz Membran Biyoreaktörün Atıksu Arıtım Performansı (Tez). Fen Bilimleri Enstitüsü.
- ^ "İleri Osmoz Sistemleri". MEMSİS. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2024.
- ^ Hilal, Nidal (2020). "Forward osmosis membranes and processes: A comprehensive review of research trends and future outlook". Desalination. 485: 114455. ISSN 0011-9164. 9 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi17 Ocak 2024.
- ^ a b "Forward osmosis". Wikipedia. 13 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2024.