Şahendan
| Şahendan | |
|---|---|
 Mezarlıktaki mezar taşları | |
 | |
| Konum | Şamahı, Azerbaycan |
| Koordinatlar | 40°37′44″K 48°37′57″D / 40.62889°K 48.63250°D |
| Tür | Tarihi Mezarlık |
| Din | Müslüman Mezarlığı |
| Sorumlu | Ulusal öneme sahip bir mimari anıt olarak devlet tarafından korunmaktadır[1] |
| Durum | Kullanımda |
Şahendan (Azerice: Şaxəndan), Azerbaycan'ın Şamahı şehrinin ayakta kalan üç tarihi mezarlığından en eskisidir.[2] Şehrin güneybatı kesiminde yer almaktadır.[3] 15. yüzyıl Azerbaycanlı şairi Nesîmî'nin kardeşi şair Şah Kendan'ın burada gömülü olduğu iddia ediliyor ve mezarlık onun adını taşıyor.[4]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yerel sakinlere göre, Nesîmî'nin erkek kardeşinin takma adı Şah Kendan'ıydı ve buraya gömüldüğü için mezarlığa Şahendan adı verilmişti.[2] Şahendan'da sekizgen bir türbenin kalıntıları keşfedilmiştir. Türbenin içinde iki mezar vardır, birinin mezar taşı toprağa biraz derinleştirilmiştir. Atmosferik etkiler sonucunda yazıtlar tamamen silinmiştir. Derinleştirilmiş mezar taşının arka tarafında 14–15. yüzyıl Azerbaycan mezar taşlarının karakteristik bir görüntüsü vardır. Azerbaycanlı arkeolog Hüseyin Ciddi, bunun muhtemelen Şah Kendan'ın mezarı olduğuna dikkat çekiyor. Ciddi'ye göre Şahendan, muhtemelen Orta Çağ'da Şamahı'daki ana mezarlıktı. Bu, 15–16. yüzyıllara ait orada bulunan diğer mezarlar ile kısmen doğrulanmaktadır. Mezarlığın birçok tarihi mezar taşı kaybolmuş, bazıları ise yer altında kalmıştır.[2]
Şehirde 1970–1971 yıllarında Şamahı'nın eski çarşısının bulunduğu batısı kısmındaki inşaat çalışmaları sırasında çevresinde çok sayıda mezar bulunmuştur. Mezar taşları üzerindeki kûfi kitabelere göre araştırmacılar, bu mezarların 11–12. yüzyıllara tarihlendirildiği sonucuna varmaktadır. Yakında, şehrin genişlemesi nedeniyle, ana mezarlık, "Yeddi Günbez" ve "Lalezar" mezarlıklarının bulunduğu tepeye taşınmıştır.[5]
Azerbaycan şairi Seyid Azim Şirvani, Şahendan mezarlığına gömülmeyi vasiyet etmişti ve mezarı da burada bulunuyor.[2][4]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bibliografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Шахәндан". Azerbaijani Soviet Encyclopedia. Bakü: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии. 1987.
- Huseyn Jiddi (1981). Средневековый город Шемахы (IX—XVII века). Bakü: Elm. 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında" (Azerice). e-qanun.az. 2 Ağustos 2001. 3 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022.
- ^ a b c d Jiddi 1981, s. 105.
- ^ Jiddi 1981, s. 84.
- ^ a b ASE 1987, s. 472.
- ^ Jiddi 1981, s. 106.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]