Şile bezi

Şile Bezi

Şile bezi, el tezgâhlarında, pamuk ipliğinden dokunan, tamamen Şile'ye özgü bir bezdir.

Şile Bezi Özellikleri

Şile Bezi'nden çeşitli giysiler üretilmektedir. Vücut terini emme özelliğinden dolayı sağlıklı bir üründür. Şile Bezi rahat, hafif, ucuz, ter emici, sağlıklı, doğal bir giysi olma özelliğiyle geniş kullanım alanı bulunmaktadır. Ayrıca kültürel ve sanatsal motif ve işlemelerle süsleme ve aksesuar olarak da kullanım alanı geniş bir üründür. İlk zamanlarda keten ipliğinden yapılan Şile Bezi taleplerin artmasıyla zamanımızda pamuk ipliği ve makineyle de dokuması yapılmaktadır. Özgün Şile bezinin ipliği 20 numara kıvırcık (bükümlü) iplikle yapılmaktadır.

Şile Bezi Yapılışı

Kazan içinde kaynamakta olan suya uygun miktarda hamur atılır, iyice karıştırılarak kaynatılır. Hamurun erimesine müteakip çileler halinde pamuk ipliği alana kadar kazana atılmaktadır.

İplik hamuru emene kadar karıştırma ve kaynama devam eder. Daha sonra çileler halinde çıkarılan iplik çırpılarak kuruması için ipe asılır. Kuruduktan sonra çıkrıkta makara veya bobine sarılan iplikler dokuma için hazır hale gelmiştir. Eni ve boyu değişebilen yöreye has tezgâhlara atkı ve çözgü şeklinde gerilir. Eni tezgâha bağlı olarak değişim gösteren bezin, dilendiği kadar uzunlukta dokuması yapılmaktadır.

Genellikle krem ve beyaz olarak dokunan bez, istendiği takdirde kaynatma sırasında istenilen renge boyanabilmektedir. Bu renklerle desen ve renkli dokuma yapılabilir.

Dokunan bezler top halinde deniz suyuna bastırılıp yıkanır. Sonrasında sıkılmadan kuruması için asılır. Kuruyan bezler top haline getirilir.

Şile Bezi, üzerinde baskı ve el işlemeleriyle süslenerek değişik amaçlarda kullanıma sunulmaktadır. El nakışları süslemeleri, floş iplik yöreye has özellik taşıyan motiflerle süslenmektedir. Bu motifler halk arasında değişik isimlerle anılmaktadır. Örneğin çatlak kahve, samatya, kartopu, gazi sofrası, yasemin, hanım yanağı gibi.

İşlemeler, kasnağa gerilen bez üzerine floş iplikle yukarıdaki isimlerden oluşan motiflerle yapılmaktadır.

Masa, sehpa örtüsü, kadın ve erkek gömlekleri, elbise, gecelik, sabahlık, mutfak ve yatak örtüleri şeklinde kullanılmaktadır.