1998 Rusya ekonomik krizi

1998 Rusya ekonomik krizi veya Ruble krizi, 17 Ağustos 1998'de Rusya'da baş gösteren ekonomik kriz. Rusya hükümeti ve Rusya Merkez Bankası Rus rublesinin değer kaybetmesine neden oldu. Kriz, birçok komşu ülkenin ekonomileri üzerinde ciddi etkiler yarattı. ABD Rusya Yatırım Fonu'nun başkan yardımcısı James Cook, krizin Rus bankalarına varlıklarını çeşitlendirmeyi öğretme konusunda olumlu etkisi olduğunu öne sürdü.

Kriz ve etkileri

17 Ağustos 1998'de, Rusya hükûmeti ruble değer kaybettirdi, iç borcun temerrütlerini düşürdü ve dış borcun geri ödemesi konusunda bir moratoryum ilan etti.^[1] Aynı gün, Rus hükûmeti ve Rusya Merkez Bankası şu ortak açıklamayı yayınladı;^[2]

Ruble/dolar işlem grubu 5.3-7.1 RUB/USD'den 6.0–9.5 RUB/USD'ye yükselecektir;
Kitlesel Rus bankası temerrütlerini önlemek için Rusya'nın ruble cinsinden borcu daha sonraki bir tarihte ilan edilecek şekilde yeniden yapılandırılacak,
Belirli borçlar ve vadeli döviz sözleşmeleri dahil olmak üzere bazı banka yükümlülüklerinin ödenmesine geçici 90 günlük bir moratoryum uygulanacaktır.^[3]

17 Ağustos 1998'de hükûmet, belirli devlet menkul kıymetlerinin yeni menkul kıymetlere dönüştürüleceğini açıkladı. Aynı zamanda, para birimi bandını genişletmeye ek olarak, yetkililer RUB/USD oranının daha geniş bant içinde daha serbest hareket etmesine izin vermek istediklerini de açıkladılar. O zamanlar, Moskova Bankalararası Döviz Borsası (MICEX), alıcılar ve satıcılar tarafından sunulan yazılı tekliflere dayanan bir dizi etkileşimli ihale yoluyla günlük bir "resmi" döviz kurunu belirledi. Alış ve satış fiyatları eşleştiğinde, bu "sabit" ya da "kararlaştırılan" resmi MICEX döviz kuru Reuters tarafından da yayınlandı. MICEX oranı, dünyadaki bankalar ve döviz satıcıları tarafından Rus rublesi ve yabancı para birimlerini içeren işlemler için referans döviz kuru olarak yaygın şekilde kullanıldı.

17-25 Ağustos 1998 tarihleri arasında, ruble sürekli olarak MICEX'te değer kaybetti ve 6.43'ten 7.86 RUB/USD'a yükseldi. 26 Ağustos 1998'de Merkez Bankası, MICEX'te dolar-ruble işlemlerini sonlandırdı ve MICEX o gün ruble-dolar oranını düzeltti. 2 Eylül 1998'de Rusya Federasyonu Merkez Bankası, "yüzen peg" politikasını bırakmaya karar verdi. 21 Eylül 1998 itibarıyla döviz kuru bir ABD doları için 21 rubleye ulaşmıştı, bu da değerinin üçte ikisini bir aydan daha az bir sürede kaybettiğini sonucunu getirdi.

28 Eylül 1998'de Boris Fyodorov, Devlet Vergi Dairesi Başkanlığı görevinden uzaklaştırıldı. Ortak bildiride açıklanan moratoryum 15 Kasım 1998'de sona erdi ve Rusya hükûmeti veya Merkez Bankası bu yöntemi yenilemedi.

1998'de Rusya'nın enflasyonu yüzde 84'e ulaştı ve refah maliyetleri oldukça arttı. Kriz sonucu Inkombank, Oneximbank ve Tokobank gibi birçok banka kapandı.

Krizin Rusya tarım politikası üzerindeki ana etkisi, bölgeye verilen federal sübvansiyonlarda, 1997 yılına kıyasla reel olarak yüzde 80 civarında olmasına rağmen, bölgesel bütçelerden sağlanan sübvansiyonların daha az düşmesine neden oldu.^[4]

Kamuoyu yoklamaları

Kriz sonrası yoksulluğun artmasının ardından yapılan anketlerde Leonid Brejnev'in etkisindeki politikalarına olumlu bakan kişi sayısında artış görüldü ve fiyatlarındaki ve gelirlerindeki istikrarın iyi olduğu dönem olarak hatırlandı.^[5]

Kaynakça

^ Chiodo, Abbigail J.; Owyang, Michael T. (2002). "A Case Study of a Currency Crisis: The Russian Default of 1998" (PDF). Federal Reserve Bank of St. Louis Review. 84 (6). ss. 7-18. 17 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)24 Şubat 2019.
^ ""Joint Statement by the Government of the Russian Federation and the Central Bank of the Russian Federation On the Exchange Rate Policy", 17 August 1998". 23 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2019.
^ "STATEMENT of the Government of the Russian Federation and the Central Bank of the Russian Federation 17 August 1998". 4 October 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 April 2008.
^ Russia’s Economic Crisis: Effects on Agriculture Are Mixed. Ers.usda.gov. Retrieved on 2013-10-23.
^ Bacon, Edwin; Sandle, Mark (2002). Brezhnev Reconsidered (İngilizce). Palgrave Macmillan. ISBN 978-0333794630.

[1] Chiodo, Abbigail J.; Owyang, Michael T. (2002). "A Case Study of a Currency Crisis: The Russian Default of 1998" (PDF). Federal Reserve Bank of St. Louis Review. 84 (6). ss. 7-18. 17 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)24 Şubat 2019.

[2] ""Joint Statement by the Government of the Russian Federation and the Central Bank of the Russian Federation On the Exchange Rate Policy", 17 August 1998". 23 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2019.

[3] "STATEMENT of the Government of the Russian Federation and the Central Bank of the Russian Federation 17 August 1998". 4 October 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 April 2008.

[4] Russia’s Economic Crisis: Effects on Agriculture Are Mixed. Ers.usda.gov. Retrieved on 2013-10-23.

[5] Bacon, Edwin; Sandle, Mark (2002). Brezhnev Reconsidered (İngilizce). Palgrave Macmillan. ISBN 978-0333794630.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]