490 Veritas
| Keşif | |
|---|---|
| Keşfeden | Max Wolf |
| Keşif yeri | Heidelberg Gözlemevi |
| Keşif tarihi | 3 Eylül 1902 |
| Adlandırmalar | |
| MPC belirtmesi | (490) Veritas |
Alternatif adlandırma | 1902 JP |
| Ana kuşak · (outer) Veritas [1] | |
| Sıfatlar | Veritasyan[2] |
| Yörünge özellikleri[3] | |
| Belirsizlik parametresi 0 | |
| Gözlem yayı | 113,37 yıl (41.409 gün) |
| Günöte | 3,4715 AU (519,33 Gm) |
| Günberi | 2,8719 AU (429,63 Gm) |
| 3,1717 AU (474,48 Gm) | |
| Dış merkezlik | 0,094527 |
| 5,65 yıl (2.063,2 gün) | |
| 31,094° | |
| 0° 10 m 28.164 s / gün | |
| Eğiklik | 9,2809° |
| 178,335° | |
| 194,390° | |
| Dünya MOID | 1,87147 AU (279,968 Gm) |
| Jüpiter MOID | 1,98443 AU (296,867 Gm) |
| TJüpiter | 3,175 |
| Fiziksel özellikler | |
| 8,53[4] · 8,32[3] | |
| Boyutlar | 110,96 ± 3,80 km[5] 115,55 ± 5,5 km[3] |
| Kütle | (5,99 ± 2,23) × 1018 kg[5] |
Ortalama yoğunluk | 8,37 ± 3,23 g/cm3[5] |
| 7,930 sa (0,3304 g) | |
| 0,0622 ± 0,006 | |
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Veritas (küçük gezegen tanımı: 490 Veritas), son yüz milyon yılın en büyük asteroit çarpışmalarının birine karışma ihtimali olan, karbon yapıya sahip bir Veritasyan asteroididir. Alman gökbilimci Max Wolf tarafından 3 Eylül 1902'de Heidelberg Gözlemevi'nde keşfedildi.
Tanım
[değiştir | kaynağı değiştir]100 kilometreden fazla bir çapa sahip olan Veritas, dış ana kuşağın yakınlarında, yakın zamanda oluşan orta büyüklükte bir karbonlu asteroit ailesi olan Veritas ailesinin en büyük üyesi ve adaşıdır. Boulder'daki Southwest Araştırma Enstitüsü'nden David Nesvorný, bu cisimlerin yörüngelerini zaman içinde geriye doğru takip etti ve bunların 8,5 ± 0,5 milyon yıl önce, en az 150 km çapında bir cismin daha küçük bir asteroit ile çarpışması sonucu oluştuğunu hesapladı.[1][6]:8,23 Veritas ve Undina, "geç miyosen yağmuruna" neden olan bu çarpışmanın en büyük parçaları olabileceği düşünülmektedir. Bu asteroit ailesi, 1086 Nata, 2428 Kamenyar ve 2934 Aristophanes dahil olmak üzere bilinen binden fazla üyeden oluşmaktadır.
Geç Miyosen Yağmuru
[değiştir | kaynağı değiştir]Nesvorný'nın tahminini doğrulayan Kenneth Farley ve arkadaşları deniz tabanı tortullarında, 8,2 milyon yıl önce başlayan ve sonraki 1,5 milyon yılda giderek azalan Dünya yüzeyine ulaşan kozmik toz miktarında dört kat artış olduğuna dair kanıtlar buldu. Bu, son 100 milyon yıldaki toz birikintilerin en fazla artış gösterdiği dönemdi.[7]
Olası Veritas çarpışması, parçaların Dünya ile çarpışma rotasına fırlatılması için çok uzakta olurdu. Bununla birlikte, Güneş radyasyonu, ortaya çıkan tozun, okyanus tortusundaki toz kaydıyla tutarlı bir zaman aralığında Dünya yörüngesine doğru sürüklenmesine neden olurdu.
Bugün Veritas ailesi asteroitleri arasında devam eden çarpışmaların, her yıl Dünya'ya toplamın %15'ini oluşturan beş bin ton kozmik toz gönderdiği tahmin ediliyor.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Asteroid 490 Veritas – Nesvorny HCM Asteroid Families V3.0". Small Bodies Data Ferret. 15 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ James Morrow (1990) City of Truth
- ^ a b c Yeomans, Donald K., "490 Veritas", JPL Small-Body Database Browser, NASA Jet Propulsion Laboratory, 25 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi9 Mayıs 2016.
- ^ Warner, Brian D. (Aralık 2007), "Initial Results of a Dedicated H-G Project", The Minor Planet Bulletin, 4 (34), ss. 113-119, Bibcode:2007MPBu...34..113W.
- ^ a b c Carry, B. (Aralık 2012), "Density of asteroids", Planetary and Space Science, 1 (73), ss. 98-118, arXiv:1203.4336
, Bibcode:2012P&SS...73...98C, doi:10.1016/j.pss.2012.03.009. See Table 1.
- ^ Nesvorný, D.; Broz, M.; Carruba, V. (Aralık 2014). Identification and Dynamical Properties of Asteroid Families. Asteroids IV. ss. 297-321. arXiv:1502.01628 . Bibcode:2015aste.book..297N. doi:10.2458/azu_uapress_9780816532131-ch016. ISBN 9780816532131.
- ^ Farley, Kenneth A.; Vokrouhlický, David; Bottke, William F.; Nesvorný, David (Ocak 2006). "A late Miocene dust shower from the break-up of an asteroid in the main belt" (PDF). Nature. 7074 (439). ss. 295-297. Bibcode:2006Natur.439..295F. doi:10.1038/nature04391. PMID 16421563. 8 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)4 Eylül 2017.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Asteroid Veritas: Adını taşıyan bir aileye davetsiz misafir mi? 21 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (490) Veritas Antelope Hills Gözlemevi'nin Lightcurve grafiği 14 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Asteroid Smashup Dünya'da Toz Yağmuru Getiriyor" SkyandTelescope.com, 20 Ocak 2006.
