7.62×51mm NATO
7.62x51mm NATO mermisi, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra özellikle savaşın getirdiği hızlı silah değişim ve gelişmesinin ürünü olarak üretilen tam/yarı-otomatik silahlarda kullanılmak üzere 30-06 SpringField kalibresinin kovanının uzun olması nedeniyle yaşanan tutukluk sorununun giderilememesi ve yeni bir kalibreye ihtiyaç duyulmasından dolayı T64E3 kod adıyla Winchester firmasıyla ortak çalışma sonucunda oluşturulan kalibredir. ilk olarak 1952'de sportif amaçlarla kullanılan .308 Winchester kalibresi Winchester'ın Model 70 tüfeği için geliştirildi ve ardından iki sene sonra onun askeri versiyonu olan ve çok az bir farkı olan 7.62x51mm tanıtıldı. Bu kalibre ABD'de ilk olarak M14'te kullanıldı ve başarısını kanıtladı; ancak kısa süre sonra ortaya çıkan 5.56x45mm kalibresi piyade tüfeklerinde bu kalibreye üstünlüğünü kanıtlayıp bu kalibreyi solladı. O tarihten günümüze söz konusu 7.62x51mm kalibresi keskin nişancı tüfekleri ve makineli tüfeklerde üstünlüğünü ispatlamıştır ve yüksek miktarlarda üretimine devam edilmektedir. Türkiye'nin değiştirmek için çalışmalar olsa da halen ana ordu silahı olan G-3 bu kalibreyi kullanmaktadır. Diğer bu kalibredeki silahlardan ise keskin nişancı tüfeği olarak; PSG-1, M110 SASS ve M24 SWS, Piyade tüfeği olarak; HK417, FN SCAR, makineli tüfek olarak M240 makineli tüfek, M1919 Browning machine gun'ın (7.62x51mm NATO versiyonu) ve FN MAG ve tabi bunlara ilaveten birçok silah daha sayılabilir. Genel olarak piyade tüfekleri ele alındığında yeni dizayn HK417 gibi silahlar sadece güçlü bir kalibreye ihtiyaç duyulup 5.56x45mm NATO yetersiz kaldığı yerlerde kullanıldığını görebiliyoruz ancak makineli tüfek ve keskin nişancı tüfeği gibi mutlak güce gerek duyulduğu yerlerde ve acı bir gerçek olarak "yaralamak değil öldürmek" gerekliliğinin %1,0 olduğu yerlerde bu kalibrenin üstünlüğü tartışılmazdır. SSCB yapımı silahlarda bu sorun baştan biraz farklı ve zamanının gerekçelerine göre farklı çözülmüştür. Sovyet yapımı silahlarda 7.62 kalibresi iki fişek ile tasarlanmış ve kullanıma girmiştir. AK-47 gibi piyade tüfekleri ve benzeri sovyet piyade tüfekleri 7.62x39mm ile donatılmış Dragunov SVD gibi keskin nişancı tüfekleri ve makineli tüfekler ise 7.62x54mm kalibresinde dizayn edilmiştir.
Namlu Yüklenmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Özellikle magnum kalibrelerinin ciddi bir sorunu olan ve son zamanlardaki teorilere göre namlu ömrünün azalmasının yanı sıra isabetlilik oranına da etkili olan namlu yüklenmesi (Eng: Over Bore) kavramı .30 kalibrede en mükemmel şeklini bu kalibrede almaktadır. Bu kalibreye donatılmış silahların namlu ömrü oldukça yüksek ve atış için üretilen match grade mühimmat ile isabetliliği mükemmel derecededir (dünyanın en isabetli iki kalibresi .308 win ve 6mm PPC). Dünyanın her yerinde bu kalibreye donatılmış oldukça isabetli keskin nişancı tüfeklerine rastlamak mümkündür.
.308 Winchester vs. 7.62x51mm NATO
[değiştir | kaynağı değiştir].308 Winchester ile söz konusu kalibrenin çok küçük bir farkı bulunmasından dolayı özellikle .308 winchester kalibre yivli av tüfekleri bu kalibreyi de ateşleyebilirler ancak bir miktar performans kaybı yaşarlar.[1]
7.62x51mm NATO ve .308 Winchester birbirinin yerine kullanılabilecek kadar benzerdirler. Ancak .308 win daha uzak mesafelere atılabilmek ve beş büyük avı avlayabilmek için daha yüksek basınca sahip olacak şekilde doldurulmuştur. SAAMI .308 win'in 7.62x51mm NATO namlusunda atılmasının riskli olduğunu belirtmez. Çünkü her ikisinin de mermi çapı ve kullanılan pudranın üreteceği basıncı tolere edebilecek ve birbirinin yerine kullanılabileceğine dair kanıtlar bulunmaktadır. ATF ise 7.62x51mm NATO namlusunun üzerinde bulunacak mührün kontrolünü önermektedir.
Bunun tam tersini söylemek de mümkündür. 7.62 NATO kalibresinde bir fişeği .308 namlusunda ateşlemeye çalışır isek olacak şey sadece bolt mekanizmasının kapanması biraz zorlanır. Nedeni de NATO kalibresinin biraz(0.013 inch) daha uzun ve fişeğin omuz kısmının uzun olmasıdır. Bu tasarım genelde otomatik veya yarı-otomatik olan askeri silahların gaz kaçağını biraz daha optimize etmeye yöneliktir. Geriye kalan ise mermi çekirdeğinin tipine göre olacaktır. Av için kullanılacak merminin askeri çekirdek olması (147 grain FMJ) durdurucu gücü oldukça düşük olacaktır. Ayrıca askeri tip fişeklerin patlama basınçları genelde daha düşük olduğundan namlu çıkış hızı daha düşük olur. Ayrıca askeri tip fişeklerde kullanılan barut daha kısa namlularda (refernas değer 45 cm/17 inch) tamamen yanıp bitmesine yönelik hızlı yanan barut olmasından dolayı biraz farklı internal balistik sonuçları yaratabilir.[2][3]
Galeri: 7.62x51mm NATO tüfekler
[değiştir | kaynağı değiştir]-
-
-
M1 Garand 7.62x51mm modeli(ikinci dünya savaşında kullanılanlar ise 30-06 SpringField kalibresindelerdi. -
-
-
FN Minimi7.62 -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
İngiliz keskin nişancıları Accuracy International Arctic Warfare ile -
Bir amerikan keskin nişancısı 7.62x51mm fişeğinin boş kovanını Bolt yardımıyla M40 keskin nişancı tüfeğinden fırlatırken
_(7414626342).jpg){kind=small}
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2011.
- ^ SAAMI Unsafe Arms and Ammunition Combinations
- ^ Hornady Handbook of Cartridge Reloading, Fourth Edition, 1991, Hornady Manufacturing Company, Grand Island, NE.