Açıklık (edebiyat)
Açıklık, duruluk, vuzuh, clarete bir yazıda belirtilmek istenen duygu ve düşüncelerin, herhangi bir ek yoruma veya açıklamaya gerek duymadan kavranabilir olmasıdır. Ayrıca güşâde, rûşen, lâyıh olarak da anılır.[1]
Anlatım biçimi olarak açıklık
[değiştir | kaynağı değiştir]Açıklık; kelimelerin bilinir olması, yerli yerinde kullanılması, cümlelerin düzgün sıralanması, düşüncenin dolambaçsız söylenmesi ile meydana gelir.[2] Tanpınar, açıklığı şöyle tanımlar: “Birbirini kovalayan sayfalar, vuzuhtan bir an ayrılmayan düzgün ve mantıkî cümleler, bütün aruzlarımızı tatmine, her türlü temiz niyetimizi aşılmaya muktedirdir.” [3] Açıklık; okuyucunun, bir yazının ifade etmek istediği duygu ve düşünceleri, başka bir okumasına gerek kalmaksızın anlamasıdır.[4] Örneğin Mehmet Akif Ersoy’un eserlerinde her şey açık bir üslupla yazılmışken Ahmet Haşim'in eserleri hemen anlaşılamaz.[5]
Edebiyat teorisinde açıklık
[değiştir | kaynağı değiştir]Açıklık, Edebiyat teorisinde sanatkârâne işaretin tek anlamlı ya da tek yanlı birliğinden ileri gelen uyuma bağlı olarak sanattaki malzemesel biçim ile kavramsal içerik arasındaki uyum anlamına gelir.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Klasik Türk Şiiri Terminolojisini Belâgat Çerçevesinde Anlamlandırma". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. 20 Ağustos 2018. ss. 211-221.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Karataş, Turan. (2001). Ansiklopedik edebiyat terimleri sözlüğü. İstanbul: Perşembe Kitapları. ISBN 975-7954-12-8. OCLC 164816867.
- ^ Machi, M. (2008). Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Eserlerinde Geçen Edebiyat Terimleri ve Kavramları [Yüksek Lisans]. İstanbul Üniversitesi.Tam metin PDF 27 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Adnan Menderes Üniversitesi Edebiyat Terimleri Sözlüğü" (PDF). 21 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2020.
- ^ "ÜSLÛP VE ÜSLÛPBİLİM ÜZERİNE-4: ÜSLÛP VE ÜSLÛPBİLİM SINIFLANDIRMALARI" (PDF). 8 (38). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2015. 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)27 Temmuz 2020.
- ^ "EDEBİYAT TEORİSİ TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ". Balıkesir üniversitesi. 4 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2020.
 | Edebiyat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |