Aşur Yusuf Efendi
Aşur Yusuf Efendi, doğum adıyla Abraham Yusef (Süryanice: ܐܫܘܪ ܝܘܣܦ ܐܦܢܕܝ Ašur Yousep Afendi, d. Harput, 1858 - ö. Diyarbakır, 23 Haziran 1915), Süryani Soykırımı'da kurban olan bir Osmanlı Süryanisi profesör, şair ve bilim insanı.
Aşur Yusuf, Ermeni Evanjelik bir parişin kızı olan eşi Arşaluys Oğkasyan gibi bir Protestan'dı. Antep'teki Türkiye Merkez Koleji'nde okudu ve mezun olmak istedi ve daha sonra Harput'taki Fırat Koleji'nde Klasik Ermeni dili profesörü oldu. 1909'da Aşur, Murşid Asuriyun ("Asurluların manevi rehberi") adlı Türkçe bir gazete yayınlamaya başladı. Ermenice ve Türkçe şiirler de besteledi.[1][2][3]
Süryani Kırımının başlangıçında Aşur Efendi ve kardeşi Donabed, Harput kasabasından diğer Asurlu liderlerle birlikte 19 Nisan 1915'te tutuklandı ve daha sonra hepsi asılarak öldürüldü. Çocukları ve torunları onun hakkında sayısız kitap yazdılar. 24 Haziran 2006'da Aşur Yusuf'un torunu Asur soykırımı hakkında "Birleşik Krallık Asur Derneği"nde duygusal bir konuşma yaptı ve İngiliz politikacıları Konsey Üyesi Mike Elliot ve Stephen Pound MP'yi bu konudaki çabalarından dolayı övdü. Aşur Yusuf Efendi kendisi öldürülmeden birkaç ay önce bir makale yazabildi:
Asur halkının ilerlemesinin önündeki engel, dışarıdan gelen saldırılar değil, içeriden olduğu kadar, doktriner ve mezhepsel anlaşmazlıklar ve Monofizitizm (Mesih'in Tek Doğası) Diofizitizm (İsa'nın İki Doğası) gibi mücadeleler iyi bir örnektir. bunlar kendi aralarında kan dökecek kadar tartışan insanlar arasında mânevî ve millî ayrılıklara sebep oldu. Asurlular bugüne kadar Nasturiler, Yakubiler, Keldaniler gibi çeşitli isimlerle anılmaktadır[4].
Aşur Yusuf Efendi anca ABD'deki kardeşi Hanna Yusef'e idamından önce hapis cezası sırasında bir mektup gönderebildi.[5]
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Revival and Awakening: American Evangelical Missionaries in Iran and the Origins of Assyrian Nationalism 5 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Becker, Adam H. p. 328.
- ^ Syriac Christians Of Kharberd 5 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Armenian-language Syriac Journal of the Canadian Society for Syriac Studies 10 (2010) — Page 84.
- ^ Assyria and the Paris Peace Conference 5 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yoosuf, Abraham K. p. 33
- ^ "The reasons behind the retrogression of the Assyrian people". An article by Ashur Yusef, published on 20 October 1914.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2022.
