Abdullah bin Übey bin Selûl
Abdullah bin Übey bin Selül (Arapça: عبد الله بن أبي ابن سلول), Medine'deki Hazrec kabilesinin reisiydi. İslam peygamberi Muhammed'in gelişiyle birlikte İbn Übey görünüşte Müslüman oldu, ancak Müslüman kaynaklar onun ölümüne kadar münafık olduğunu belirtir. Muhammed'le tekrarlanan çatışmalardan dolayı İslami gelenek onu Münafık (ikiyüzlü) ve "Münafikun lideri" olarak etiketlemiştir.[1]
Soyu ve erken yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Abdullah, Hazrec kabilesinden Übey bin Selül ve Uzza bint Ka'b'ın oğluydu. Selül babasının annesinin adıdır. İbn Übey, o zamanlar şehrin diğer büyük Arap kabilesi olan Evs ile çatışma halinde olan Hazrec'in şeflerinden biriydi. Ficar Savaşı sırasında İbn Übey, savaşın ilk gününde Hazrec kabilesinin bir kısmına liderlik etmiş, ancak ikinci günde ayrılmıştı. Ayrıca Yahudi rehinelerin infazı konusunda başka bir liderle yaşadığı tartışma nedeniyle Buas Savaşı'na katılmadı. Çatışma sırasında bir anda, Kaynuka kabilesindeki Yahudi müttefikleri tarafından hayatı kurtarılmıştı.[2]
İbn Übey "kardeş kavgasını sona erdirmek için her türlü çabayı gösterdi" ve her ikisi de İbn Übey'in liderliğini tanıyan iki grup arasında kısmi bir uzlaşma sağladı.[3]
İslam öncesi Medine toplumunda yüksek bir statüye sahipti ve destekçileri onun “emir” olmasını hedefliyordu. Ancak Muhammed'in 622'de gelişi nedeniyle bu amaç gerçekleşmedi.[4] Kabile çatışması tamamen çözülmediği için bazı vatandaşlar başka bir hakeme yöneldi ve vaazlarıyla kendisini ünlü yapan Muhammed'i çağırdı.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Abdullah bin Übey, 631 yılında öldü. Kendisi İslam'a inanmamakla birlikte inanmadığını açıkça belli etmediği için cenaze namazı Muhammed tarafından kılındı.
Abdullah bin Übey'in oğlu Abdullah babası gibi değildi ve samimi bir müslümandı. Babası ölünce Muhammed'e gelerek ondan gömleğini kefen yapmak için istedi ve onun cenaze namazını kılmasını, günahının affı için bağışlanma dilemesini istedi. Muhammed gömleğini verdi ve cenaze için ölünün hazırlanmasını emretti. Ömer, onun münafık olduğunu ve namazını kılmaması, bağışlanma dilememesini Muhammed'ten istedi. Ancak peygamber bu konuda kesin bir emir olmadığını söyleyerek namazını kıldı ve mezarına kadar ölüye eşlik etti.[5]
Bu olaydan sonra münafık olduğu bilinen kişilerin cenaze namazı kılınması vahiyle yasaklanmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ William Montgomery Watt, "`Abd Allah b. Ubayy", Encyclopaedia of Islam
- ^ Glubb (2002), p. 197f.
- ^ Glubb (2002), p. 161, 164f.
- ^ Maxime Rodinson, Muhammad: Prophet of Islam (2002), p. 156
- ^ Bakan, Tevhid (11 Temmuz 2013). "Hz. Peygamber'in Abdullah B. Übeyy'in Cenâze Namazını Kılması". Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (39): 211-240. ISSN 1303-295X.