Abdurauf Fitrat
Abdurrauf Fitrat (Rusça: Абдурауф Фитрат; 1886–1938), Orta Asya'nın en önde gelen modernistidir.
Fitrat, Buhara'da doğmuştur.[1] 1909 yılında İstanbul şehrine Türk Edebiyatı ve Türk Tarihi okumaya gelmiştir.[2] 1914 yılında Buhara'ya geri döner, kültürel faaliyetlerine başlar. Genç Osmanlılar gibi yenilikleri, çağdaşlaşmayı savunur. Genç Buharalılar anlamına gelen Yaş Buharalılar veya Yeni Buharalılar cemiyetine girer. 1920 yılında Buhara Cumhuriyetinin Ekonomi başkanı ve Millî Eğitim Bakanı olur. Sovyet Rus işgalinden sonra bilim kişisi olarak Türk Kültür araştırmaları çalışmalarına devam eder. İkinci Dünya Savaşı öncesi Orta Asya'daki bütün Türk ülkücüleri gibi Türk Birlikçi, Turancı suçlamalarıyla 1938 yılında Ruslar tarafından öldürülür.[3]
Şiirleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Hürriyet gazetesinde Yurt Kaygusu adlı şiiri:
Ey uluğ Turan, arslanlar ülkesi / Ey ulu Turan, aslanlar ülkesi
Senge ne boldu, halıng kalaydır? / Sana ne oldu, halin nasıldır?
Neçük künlerge kaldıng? / Nasıl günlere kaldın?
Yer yüzününg bir neçe palvanları bolgan/ Yeryüzünün bir nice pehlivanları olan
Batur Türklering kanı? / Bahadır Türklerin nerede?
Niçün çekindiler? Niçun kettiler? / Niye çekildiler, niye gittiler?
Küreş meydanlarını özgelerge niçün koydular?/ Güreş meydanını başkalarına bırakıp niye gittiler?
Niçün / Niye?[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Debate between a Teacher from Bukhara and a European". 5 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2012.
- ^ "Gramerimiz.Com". 4 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2012.
- ^ "FEṬRAT, ʿABD-AL-RAʾŪF BOḴĀRĪ". Encyclopædia Iranica. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2012.
- ^ Hamidulla Baltabayev, Abdurauf Fıtrat, Tenlengen Eserler, Taşkent Maneviyatı yayınları, 2000-2003
