Adamit
 Limonit içinde sarı-yeşil adamit | |
| Genel | |
|---|---|
| Kategori | Arsenat minerali |
| Formül (tekrarlayan birim) | Zn2AsO4OH |
| IMA sembolü | Ad[1] |
| Strunz sınıflandırması | 8.BB.30 |
| Dana sınıflandırması | 41.06.06.03 Olivenit grubu |
| Kristal sistemi | Ortorombik |
| Kristal sınıfı | Dipiramidal (mmm) H–M sembolü: (2/m 2/m 2/m) |
| Kristal ikizlenme | Pnnm |
| Kimyasal Özellikler | |
| Renk | Soluk sarı, bal sarısı, kahverengimsi sarı, kırmızımsı; nadiren beyaz, renksiz, mavi, soluk yeşil ila yeşil, bölgeli olabilir |
| Kristal biçimi | Kama benzeri prizmalar genellikle drüzlerde ve yayılan kümelerde bulunur; ayrıca pürüzsüz botrioidal kütleler de vardır. |
| Dilinim | {101}, iyi; {010}, zayıf |
| Kırık | Düzensiz ila subkonkoidal |
| Özgül dayanım | Kırılgan |
| Mohs sertliği | 3,5 |
| Luster | Camsı |
| Çizgi rengi | Beyaz ila soluk yeşil |
| Bağıl yoğunluk | 4,32–4,48 (ölçülen) |
| Optik özellikler | İki eksenli (+/−) |
| Kırılma indisi | nα=1,708 – 1,722, nβ=1,742 – 1,744, nγ=1,763 – 1,773 |
| Çift kırılma | δ = 0,055 |
| Diğer | SW ve LW UV altında limon sarısı renginde floresans ve fosforesans etki gösterebilir. |
| Kaynakça | [2][3][4] |
Adamit, Zn
2AsO
4OH formülüne sahip bir çinko arsenat hidroksit mineralidir. Genellikle çinko cevheri yataklarının üzerindeki oksitlenmiş veya aşınmış bölgelerde bulunan bir mineraldir. Saf adamit renksizdir, ancak genellikle Fe bileşiklerinin karışımı nedeniyle sarı renktedir. Yeşil tonları da görülür ve mineral yapısındaki bakır ikameleriyle bağlantılıdır. Olivenit, adamit ile izostrüktürel olan bir bakır arsenattır ve çinko ile bakır arasında önemli bir ikame vardır, bu da cuproadamit adı verilen bir ara maddeye yol açar. Zincolivenit, CuZn(AsO
4)(OH) formülüne sahip bir ara mineraldir. Manganez, kobalt ve nikel de yapıda ikame eder. Tarbuttit, benzer bir çinko fosfattır.
Oluşumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Adamit, çinko ve arsenik içeren hidrotermal maden yataklarının oksitlenmiş bölgesinde ikincil bir mineral olarak bulunur. Smitsonit, hemimorfit, skorodit, olivenit, kalsit, kuvars ve demir ve manganez oksitlerle birlikte bulunur.[2]
Sarıdan parlak limon yeşili rengine kadar değişen renklerdeki kristaller ve druzlar ile kendine özgü floresanı, adamiti mineral koleksiyoncularının gözdesi haline getirir. Mapimí, Durango, Meksika; Yunanistan ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Kaliforniya ile Utah'ta bulunur.
Adamit, adını Fransız mineralog Gilbert-Joseph Adam (1795–1881)'dan almıştır. İlk kez 1866 yılında Şili'nin Atacama Bölgesi'ndeki Copiapó Eyaleti'ne bağlı Chañarcillo tip lokalitesinde bulunmasıyla tanımlanmıştır.[3]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mineraller listesi
- Uluslararası Mineraloji Birliği tarafından tanınan mineraller listesi
- Adını insanlardan alan mineraller listesi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Warr, L. N. (2021). "IMA–CNMNC approved mineral symbols". Mineralogical Magazine. 85 (3). ss. 291-320. Bibcode:2021MinM...85..291W. doi:10.1180/mgm.2021.43
.
- ^ a b "Adamite" (PDF). Handbook of Mineralogy. 6 Şubat 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b "Adamite". Mindat.org.
- ^ "Adamite Mineral Data". WebMineral.com.
Mineralogy Database
