Afrika levhası
| Afrika levhası | |
|---|---|
 | |
| Tür | Majör |
| Yaklaşık alan | 61.300.000 km2 (23.700.000 sq mi) |
| Özellikleri | Afrika, Atlas Okyanusu, Akdeniz, Kızıldeniz |
Afrika levhası, Nubian Plakası olarak da bilinir, Afrika kıtasının büyük bölümünü (en doğu kısmı hariç) ve batı ve güneydeki bitişik okyanus kabuğunu içeren büyük bir tektonik levhadır. Afrika levhası, dünyanın büyük tektonik levhalarından biridir. Litosfere ait karasal ve okyanusal tabanı birlikte barındırır. Güney Amerika, Kuzey Amerika, Avrasya, Arap, Hindistan, Avustralya ve Antarktika levhalarıyla çevrilidir. 200 milyon yıl önce Trias zamanında Pangea süper kıtasının parçalanması ile Gondvana kıtası oluşmuştur. Gondvana kıtasının parçalanması ile Afrika, G. Amerika, Hindistan, Antarktika ve Avustralya kıtaları oluşmuştur.[1]
Afrika Levhasının Kuzey Amerika levhası ile olan batı sınırı Atlantik Ortası Sırtı tarafından belirlenir. Bu alanda okyanus tabanında deniz tabanı yayılımının gerçekleştiği uzaklaşma sınırıdır. Afrika Levhasının kuzeyde Avrasya Levhasıyla çarpışma halindedir. Akdeniz tabanında Helen Yayının bulunduğu alanda Afrika Levhası Avrasya Levhasının altına dalmaktadır.[2] Batı Akdenizde levha sınırında Azor-Çebelitarık Fayı sınırlar.
Afrika Levhasında Büyük Rift Vadisi ile kıta içi riftleşme gelişmektedir. Rift vadisinin doğu kısımlarında Somali Levhası, batısında Numbia Levhası oluşmuştur. Kuzeydoğudaki Arap levhası Kızıldeniz çukurluğu ile Afrika Levhasından ayrılmakta ve kuzeyde Anadolu Levhası ile çarpışmaktadır. Yılda 2,15 cm kuzeye doğru hareket eden Afrika Levhası 65 milyon yıl sonra Akdenizin yok olmasına neden olacaktır.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ KARAGÖZ, Özlem. "LEVHA TEKTONİĞİ KURAMININ OLUŞUMU VE GELİŞİMİ" (PDF). comu.edu.tr. 7 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2015.
- ^ ERGÜN, Mustafa; ORAL, Ersel Zafer; ÇİFTÇİ, Günay. "Doğu Akdeniz'in Yapısı ve Levha Tektoniğindeki Yeri" (PDF). 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Mart 2015.
- ^ "Akdeniz'in tabanı Anadolu'nun altına giriyor". aa.com.tr. 1 Ekim 2014. 30 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2015.