Agustín Gamarra
| Agustín Gamarra | |
|---|---|
| |
| 4. ve 7. Peru Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 25 Ağustos 1838 - 18 Kasım 1841 | |
| Yerine geldiği | Andrés de Santa Cruz |
| Yerine gelen | Manuel Menéndez |
| Görev süresi 1 Eylül 1829 - 20 Aralık 1833 | |
| Başkan Yardımcısı | Antonio Gutiérrez de la Fuente |
| Yerine geldiği | Antonio Gutiérrez de la Fuente |
| Yerine gelen | Francisco Xavier de Luna Pizarro |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Agustín Gamarra Messia 27 Ağustos 1785 Cuzco, Peru |
| Ölüm | 18 Kasım 1841 Ingavi, Bolivya |
| Evlilik(ler) | Francisca Zubiaga y Bernales |
| Mesleği | Asker |
| Askerî hizmeti | |
| Branşı | İspanya Ordusu, Peru Ordusu |
| Hizmet yılları | 1809–1821, 1821–1841 |
| Rütbesi | Albay İspanya Ordusu, Mareşal Peru Ordusu |
| Birimi | Peru Ordusu |
| Çatışma/savaşları | Bolivya Bağımsızlık Savaşı, 1814 Cuzco Ayaklanması, Peru Bağımsızlık Savaşı, Gran Colombia–Peru Savaşı, 1841-1842 Peru-Bolivya Savaşı |
Agustín Gamarra Messia (27 Ağustos 1785 - 18 Kasım 1841), Peru'da 4. ve 7. Cumhurbaşkanı unvanlarıyla görev yapan Perulu bir asker ve politikacıdır.
Gamarra, İspanyol ve Quechua kökenleri olan bir Mestizo idi.[1] Çocukluğundan itibaren kralcı güçlere karşı savaşan askeri bir hayatı olmuştur. Daha sonra, Andrés de Santa Cruz'dan sonra ikinci komutan olarak Bağımsızlık mücadelesine ve bu süreçteki önemli savaşlardan biri olan Ayacucho Savaşı'na katıldı. 1829 yılında Devlet Başkanı seçildi ve Cumhuriyetçi devletin kurulmasında önemli rol oynadı.[2][3] 1825'te, Simon Bolivar'ın tacını takmak üzereyken taçlandırdığı Francisca ("Pancha") Zubiaga y Bernales ile evlendi. 1828'de Bolivya'nın işgalinden sonra, çok saygın bir askeri subay derecesi olan mariskal (mareşal) olarak adlandırıldı.
Kendisinden önceki başkan José de la Mar'ın Gran Colombia'daki yenilgisinden sonra Gamarra, onun devrilmesini istedi ve Antonio Gutiérrez de la Fuente'nin kısa süreli başkanlığının ardından görevi devraldı. Gran Colombia ile barış antlaşması da Gamarra'nın hükûmeti sırasında imzalandı.
Peru Başkanlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Birinci Başkanlık dönemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Gamarra hükûmeti, José de la Mar'ınkilere ters görüşleri benimsedi. Bu, Peru'daki büyük anayasacı hareketle aynı döneme denk gelmekteydi; Gamarra, yürütme gücü için getirilen sınırlamalar nedeniyle karşı çıktığı 1828 Anayasasını uygulamadı.
Gamarra, büyük bir çabayla ilk anayasal hükûmetini tamamladı. Ülkenin çeşitli yerlerindeki isyanları bastırmak için Lima'dan ayrılmasını sağlayan çok aktif bir karaktere sahipti. Bu tür seferler sırasında başkanlığı, otoriter karakter sergileyen ve Lima'daki diğer hükûmet yetkililerinin düşmanlığını almaya başlayan Antonio Gutiérrez de la Fuente'ye bırakacaktı.
Peru ve Bolivya: tek ve bölünmez mi?
[değiştir | kaynağı değiştir]Gamarra'da tutku haline gelen bir başka fikir de Bolivya'nın ilhakıydı. Bu fikri Bolivyalı siyasetçi Andrés de Santa Cruz ile paylaştı. Bununla birlikte, Bolivya tek bir Devlet kurmayı düşünmezken, Gamarra Bolivya topraklarının tek bir Peru ulusu altında birleştirilmesine inanıyordu.
İkinci Başkanlık ve Bolivya'nın işgali
[değiştir | kaynağı değiştir]1835 yılında Orbegoso ve Andrés Santa Cruz, Peru-Bolivya Konfederasyonunu kurmak için anlaşmayı imzaladığında, Gamarra buna kesin olarak karşı çıktı ve onu yenmek içinŞili'nin yardımıyla bir mücadeleye katıldı. Bu gelişmeler, Yungay Savaşı'na ve Santa Cruz'un devrilmesine yol açtı. Gamarra daha sonra Peru meclisi tarafından resmen Başkan seçildi.
Ocak-Ekim 1839 arasında General Manuel Bulnes yönetimindeki Şili birlikleri, Gamarra'nın yeni rejimini istikrara kavuşturmak için Lima'da konuşlandırıldı.[4]
Gamarra, ikinci dönemi sırasında, Bolivya'ya karşı bir savaşın başlangıcında, çeşitli yıkımların ortasında ülkeyi huzura erdirme zorluğuyla karşı karşıya kaldı. Gamarra, 18 Kasım 1841'de Ingavi Savaşı sırasında Bolivya güçleri tarafından yenildi ve öldürüldü.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Larned, Smith, Seymour, Shearer, Knowlton, pg 6667
- ^ "Agustin Gamarra". famousamericans.net. 2001. 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2022.
- ^ a b F., Walker, Charles (2003). Smoldering ashes : Cuzco and the creation of Republican Peru, 1780-1840. Duke University Press. s. 2. ISBN 0-8223-2261-7. OCLC 731924127.
- ^ Gonzalo Serrano del Pozo (2021). "La presencia del Ejército restaurador en Perú (1837-1839), un vacío historiográfico" [The presence of the Restoring Army in Peru (1837-1839), a historiographic vacuum]. Cuadernos de Historia (İspanyolca). 54. doi:10.4067/S0719-12432021000100095. 7 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi17 Aralık 2022.
