Ahlâk-ı Ahmedî
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Kasım 2020) |
| Yazar | Hüseyin Vâiz-i Kâşifî |
|---|---|
| Ülke | Osmanlı İmparatorluğu |
| Dil | Türkçe |
| Konu | Ahlak |
| Tür | Tercüme |
| Sayfa | 96 |
Ahlâk-ı Ahmedî, Hüseyin Vâiz-i Kâşifî’nin hicri 900 (miladi 1495) yılında Sultan Hüseyin Baykara’nın oğlu Ebü’l-Muhsin Mirzâ adına yazdığı, kırk ahlaki konudan müteşekkil olan Ahlâk-ı Muhsinî eserinin Türkçe kısaltılmış tercümesidir.
İçerik
[değiştir | kaynağı değiştir]Ahlâk-ı Muhsinı̂, felsefi bir tarzda olmayıp daha çok pratik yaşamda ahlâk ile ilgili halkın anlayabileceği düzeyde yazılmış bir eserdir. Kavramların anlamı basit ve açık olarak ifade edilmiş, cümleler anlaşılır ve eserde ayet, hadis, şiir ve hikayelere çokça yer verilmiştir. Bu sebeple eser, halkı irşad etmek ve ahlaki olgunluğun perçinlenmesini kuvvetlendirmek için İslam coğrafyasında yoğun bir ilgi görmüştür.[1]
Ahlâk-ı Ahmedî, Osmanzâde Ahmed Tâib tarafından yapılan Ahlâk-ı Muhsinı̂ eserinin Türkçe tercümesi ve özetidir. Osmanzade, eserini III. Ahmed'e sunmuştur. Ahlâk-ı Ahmedı̂, Ahlâk-ı Muhsinı̂ tertibinde olduğu gibi giriş, kırk bâb (konu) ve hâtimeden meydana gelmiştir. Ahlâk-ı Ahmedı̂’nin bâblarının tertibinde Ahlâk-ı Muhsinı̂’nin tertibi esas alınmıştır. Ahlâk-ı Ahmedı̂’nin bâbları ve isimleri şu şekildedir:[2]
| “ | 1. İbâdet, 2. İhlas, 3. Duâ, 4. Şükür, 5. Sabr, 6. Rızâ, 7. Tevekkül, 8. Hayâ, 9. İffet, 10. Edeb, 11. Ulüvv-i Himmet, 12. Azim. 13. Cidd ü Cehd, 14. Sebât, 15. Adâlet, 16. Afv, 17. Hilm, 18. Hulk u Rıfk, 19. Şefkat, 20. Hayrât u Müberrât, 21. Sehâvet ü İhsân, 22. Tevâzu vu İhtirâm, 23 Emânet ü Diyânet, 24. Ahd ü vefâ, 25. Sıdkt, 26. İncâh-ı Hâcât, 27. Teenni vü Teemmül, 28. Meşveret ü Tedbir, 29. Hazm, 30. Şecâat, 31. Gayret, 32. Siyâset, 33. Teyakkuz u Hayret, 34. Firâset, 35. Kitmân-ı Esrâr, 36. İgtinâm-ı Fursat, 37. Riâyet-i Hukûk, 38. Sohbet-i Ahyâr, 39. Kal‘-ı Eşrâr, 40. Tertı̂b ü Adâb-ı Hadem ü Haşem. | „ |
Basım
[değiştir | kaynağı değiştir]Ahlâk-ı Ahmedî, Abdülmecid döneminde 1840 (H.1256) yılında “Daru’l-Hilâfetü’l-Aliyye” matbaasında “Muhammed Esad Safvet” denetiminde basılmıştır.[3][a]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ TDV İslâm Ansiklopedisi'nde "Matbaa-i Amire"de basıldığı bilgisi verilmektedir.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Karaismailoğlu, Adnan (1999). Hüseyin Vâiz-i Kâşifî. İstanbul: DİA. s. 17.
- ^ Osmanzade Ahmed Taib, Ahlak-ı Ahmedi, 1840, İstanbul.
- ^ Turğut, Murat (2019). Osmanzâde Ahmed Tâib’in Ahlâk-ı Ahmedı̂ (İnceleme-Metin-İndeks). Dicle Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, s. 62,63.
- ^ Şahinoğlu, Nazif (1989). "AHLÂK-ı MUHSİNÎ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 17. 9 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.