Akarçay Nehri
| Akarçay Nehri | |
|---|---|
| Konum | |
| Ülke(ler) | Akarçay Havzası, Türkiye |
| Genel bilgiler | |
| Kaynak | Araplı deresi, Seyitler Çayı, en son Kali Çayı |
| Kaynak rakımı | ~ 900 metre |
| Ağız | Eber Gölü |
| Ağız rakımı | 967 metre |
| Uzunluk | 424,8 km |
| Havza alanı | 7.605 km² |
Akarçay Nehri(Eski adı Kokarçay),İç Anadolu Bölgesinde, Akarçay Havzası'na ismini veren ve Eber Gölüne dökülen bir nehirdir. Her ne kadar Hitit metinlerinde Aştarpa olarak geçen ırmağın Büyük Menderes nehrine karşılık geldiği düşünülse de bazı akademisyenler bu ırmağın bugünkü Akarçay nehrine denk düştüğünü belirtmektedir.[1]
Ana kaynağı Aksu Deresi (Araplı deresi)'dir, sonra kuzeyden gelen Seyitler Çayı (Kuruçay) suları, daha sonra kuzeyden gelen Çayözü Deresi suları ve en son güneyden gelen Kali Çayı suları Akarçay Nehrine katılır ve Eber Gölüne dökülür. Nehir zerinde Selçuklular devrine ait tarihi Altıgöz Köprüsü bulunmaktadır.
İç Anadolu Bölgesi, çevresi yüksek dağlarla çevrili olduğundan, denizlerin nemli ılıman havası bölgeye ulaşamaz, bu nedenden Akarçay nehri'nin su miktarı ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış mevsimlerinde çok farklıdır.
Küresel ısınma ve bilinçsiz tarımsal sulamanın etkisiyle yurt genelindeki birçok su kaynağının kuruduğu, ülkede yer alan göller ve barajlarla göletlerin doluluk oranları her yıl daha çok azaldığı herkes tarafından bilinmelidir.
Nâzım Hikmet Kuvay-i Milliye Destanında Akarçay'dan şöyle bahseder;
".... Akarçay belki bir akar su, belki bir ırmak, belki küçücük bir nehirdir. Akarçay Dereboğazı’nda değirmenleri çevirip ve kılçıksız yılan balıklarıyla Yedişehitler kayasının gölgesine girip çıkar. ve kocaman çiçekleri eflâtun kırmızı beyaz ve sapları bir, bir buçuk adam boyundaki haşhaşların arasından akar. ve afyon önünde altıgözler köprüsü'nün altından gündoğuya dönerek ve konya tren hattına rastlayıp yolda büyükçobanlar köyü'nü solda ve kızılkilise'yi sağda bırakıp gider....."[2][3]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Harun Oy (Ağustos 2011). "Afyonkarahisar Orta Tunç Çağ Yerleşmeleri". Türk Tarih Kurumu Belleten Dergisi. s. 313. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi31 Ekim 2022.
- ^ "kuvay-ı milliye (ulusal güçler) destanı". 26 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2009.
- ^ Nazım Hikmet, (1968), Kuvâyi Milliye, Ocak 2002 İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, sekizinci bap.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Akarçay Havzası Hidrolojik Modeli[ölü/kırık bağlantı]
- Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, XVIII. Bölge Müdürlüğü, Eber-Akşehir Projesi Hidroloji Revize Raporu, Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanlığı, Isparta, 1998
 | İç Anadolu Bölgesi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Akarsu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |