Alan (sosyoloji)
Alan (Fransızca: champ) Fransız sosyolog Pierre Bourdieu'nün anahtar kavramalarından biridir. Bir alan belli konumlar bütünü olarak o konumları işgal eden failler arasındaki ilişkisel yapıdır. Her failin konumu, failin habitus'u, elinde tuttuğu ekonomik, kültürel, sosyal ve simgesel sermayenin yoğunluğu (veya alana özgü sermaye türü) ve alanın yerleşik kuralları ve işleyişi arasındaki diyalektik sonucu, diğer konumlarla göreceli olarak belirlidir.[1]
Modern toplum, farklı alanlara ayrışmıştır (siyaset alanı, ekonomi alanı, sanat alanı, edebiyat alanı, müzik alanı, eğitim alanı vs.) ve her alan kendi içinde, kendine özgü işleyiş mantığına göre konumlar arası mücadelelere sahne olmaktadır. Her alanın kendine özgü bir çıkarı ve o çıkar için mücadelede gerektirdiği belli bir habitus'u vardır. Her alanda hükmedenler ve hükmedilenler, sahip oldukları sermaye türlerinin yoğunluğuna göre ayrışır ve alan içi hiyerarşik bir yapıda dağılırlar.[2]
Bourdieu alan analizini, Les Règles de l'art (1992) adlı çalışmasında Flaubert ve 19. yüzyıl Fransız edebiyat alanına uygular. Yine Ontologie Politique de Martin Heidegger (1998) adlı çalışmasında Heidegger'i içinde bulunduğu dönemin Alman üniversite ve siyaset alanları bağlamında değerlendirir. Les usages sociaux de la science: Pour une sociologie clinique du champ scientifique (1997) adlı kitabında da bilim alanının bütüncül bir analizi için taslak sunar. Pierre Bourdieu, diğer birçok makalesinde bürokrasi, hukuk, siyaset gibi alanlara dair analizler sunmuştur.