Alekber Hüseynzade

Alekber Hüseynzade
Doğum	Ələkbər Hüseyn oğlu Hüseynzadə 3 Ekim 1887(1887-10-03) Bakü, Rus İmparatorluğu
Ölüm	4 Kasım 1967 (80 yaşında) Bakü, SSCB
Tarzlar	Klasik operet, Müzikal komedi
Meslekler	Tiyatro oyuncusu, Sinema oyuncusu, Müzikal komedi sanatçısı

Alekber Hüseyn oğlu Hüseynzade (3 Ekim 1887 – 4 Kasım 1967) Azerbaycan tiyatro ve sinema oyuncusu, müzikli komedi sanatçısı, klasik operetlerin ilk icracılarından biridir. “Arşın Mal Alan” filminde Sultan Bey rolünün icracısı, Stalin Ödülü sahibi oyuncudur. 1957 yılında Azerbaycan SSC Emektar Sanatçısı unvanına layık görülmüştür.

Hayatı

Alekber Hüseynzade, 3 Ekim 1887 tarihinde Bakü'de kuyumcu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Beş yıl mollahanede eğitim aldıktan sonra öğrenimini Rus-Tatar okulunda sürdürdü.

Sahne hayatına, sahne hocası Semed bey Hacıeliyev’in önerisiyle başladı. Necef bey Vezirov’un yönettiği “Açgözlülük Düşman Kazandırır” (Vasaq Medetov) oyununda Molla Cebi rolüyle ilk kez sahneye çıktı. Bu ilk sahne deneyiminden sonra çeşitli tiyatro topluluklarında yer aldı ve genellikle komedi oyuncusu olarak tanındı.

Alekber Hüseynzade, 4 Kasım 1967 tarihinde Bakü'de vefat etti.

Kariyeri

1913 yılında Üzeyir Hacıbeyov'un “Arşın Mal Alan” operetinin ilk sahnelenmesinde Sultan Bey rolünü ilk defa oynayarak büyük ün kazandı. Bu rolü tiyatro sahnesinde 600 defa, sinemada ise iki defa canlandırdı. Bu performansı ile Stalin Ödülü'ne layık görüldü.

“Nicat” ve “Müdüriyyet” tiyatro topluluklarında hem dramatik hem de müzikli eserlerde sahne aldı. Oynadığı bazı önemli roller şunlardır:

• Hamallık ve Meşedi İbad – “Meşedi İbad” (Üzeyir Hacıbeyov)
• Keble Qubad – “Koca ile Karı” (Zülfügar bey Hacıbeyov)
• Hacı Kara, Keremeli – “Hacı Kara” (Mirze Feteli Ahundzade)
• Şeyh Nesrullah, Hacı Hasan ağa – “Ölüler” (Mirze Celil Memmedkuluzade)
• Hasan – “Aç Harfler”
• Hacı Ferzeli – “Dursuneli ve Ballıbadi” (Sultan Mecid Genizade)
• Molla Cebi – “Molla Cebi” (Mir Mahmud Kazımovski)
• Soytarı, Hacı Semed ağa, Kerbelayi Bendeli, Mirze Koşuneli – “Peri Cadı” ve “Talihsiz Genç” (Ebdürrəhim bey Hagverdiyev)
• Hüseynkulu, Hacı Salman, Hacı MemmedHüseyn, Meşedi Cevad – “Dövletibisemer” (İsmayıl Rüstembeyov)
• Yolcu, Edhem Han, Şah Sultan Hüseyn Han – “Nadir Şah” (Neriman Nerimanov)
• İskender Han – “Ağa Kerim Han Erdebilî” (Necef bey Vezirov)
• Serko – “Şeyh Senan” (Hüseyn Cavid)
• Subay, Abdulla çavuş – “Vatan” (Namık Kemal)
• Kont İgnatov – “Sultan Abdülaziz’in Hal’ı” (Mehdi bey Hacınski)
• Yuhan, Saman – “Ermenuse” ve “Halid bin Velid” (Yusuf Talıbzade)
• Bogdan – “Açgözlülük” (Ahmed Gemerli)
• Lodovico – “Othello” (William Shakespeare)
• Molla Nasreddin – “Molla Nasreddin” (Gulamrza Şerifzade)
• Emir – “Yezid bin Muaviye” (Mehdi Hacıbabayev–Hacınski)
• Türen – “1812” veya “Moskova Yangını” (Bahmetov)
• Şeyhülislam – “Eski Türkiye” (Rıza Zaki Letifbeyov)
• Kerbelayi Veli – “Parasızlık” (Ivan Turgenyev'den uyarlayan: Ceyhun Hacıbeyli)
• Yuvil – “Uriel Acosta” (Karl Gutzkow)
• Babakişi, Hacı Ahmed, Allahverdi – “Sevil”, “Almaz” ve “1905 Yılında” (Cefer Cabbarlı)

1920 yılının Mayıs ayında Azerbaycan Devlet Dram Tiyatrosu (bugünkü Milli Dram Tiyatrosu) yeniden yapılandırıldığında, Alekber Hüseynzade de bu topluluğun kadrosuna dahil oldu.

Alekber Hüseynzade'nin sahne sanatı gerçekçilik, samimiyet ve doğallığıyla öne çıkıyordu. Aynı zamanda opera ve müzikli komedilerde de sahne aldı. Bakü'de Sultan Muradov'un “Keble Hudu”, Aliaga Vahid'in “Milli Meyhana” ve Baba Qubinski'nin “Yeni Kupletler” adlı eserlerini sahneye koydu.

Ödüller

• Azerbaycan SSC Emektar Sanatçısı — 3 Haziran 1957
• Stalin Ödülü (2. derece) — 1946 (“Arşın Mal Alan” filmindeki Sultan Bey rolüne karşılık)
• “Şeref Rozeti” Nişanı — 17 Nisan 1938

Filmografi

• Almaz (1936) — rol: Hacı Ahmed
• Altıncı Hiss (1935)
• Arşın Mal Alan (1917)
• Arşın Mal Alan (1945)
• Bizim Sokak (1961)
• Büyük Dayanak (1962)
• Emek ve Gül (1962)
• Yirmialtılar (1966)
• Gölge Sürünüyor (1958)
• Kara Taşlar (1956)
• Kız Kalesi Efsanesi (1923)
• Leyla ile Mecnun (1961)
• Şarkı Böyle Doğar (1957)
• Üvey Anne (1958)
• Sihirli Cübbe (1964)
• Üzeyir'in Ömrü (1981)