Aleksandr Alyabyev
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ekim 2022) |
Bu madde, İngilizce Vikipedi'de yer alan aynı konulu maddeden Türkçeye çeviri yapılarak genişletilebilir. Başlıca çeviri yönergeleri için [genişlet] düğmesine tıklayınız.
|
Aleksandr Alyabyev | |
|---|---|
| Doğum | 4 Ağustos 1787 Tobolsk |
| Ölüm | 22 Şubat 1851 Moskova |
| Meslek | Besteci, piyanist |
| Etkin yıllar | 1810-1851 |
| İşveren | Nikolajev Enstitüsü |
| Ödüller | Aziz Vladimir Nişanı |
Alexander Alexandrovich Alyabyev (Rusça: Алекса́ндр Алекса́ндрович Аля́бьев, 4 Ağustos 1787, Tobolsk - 22 Şubat 1851, Moskova), bir Rus bestekârdır. Yedi opera, yirmi müzikli komedi, bir senfoni, üç yaylı çalgılar dörtlüsü, 200'den fazla şarkı ve birçok başka eser yazdı.
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Alexander Vasilievich Alyabyev, 1787'de Sibirya'daki Tobolsk şehrinde, zengin bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası, Tobolsk Valisi Alexander Vasilievich Alyabyev'di. Genç yaşlardan itibaren müziğe ilgi duyan Alyabyev, yeteneklerini geliştirerek besteci olarak tanındı. Ancak hayatı sadece müzikle sınırlı kalmadı; 1812'de Napolyon Savaşları sırasında Rus Ordusu'na katıldı ve 1823'e kadar subay olarak görev yaptı. Alyabyev, Rus ordusunun Dresden ve Paris'e girişi gibi önemli olaylara tanıklık etti ve bu süreçte iki ödül kazandı.[1] Ancak 1825'te hayatı büyük bir trajediyle karşılaştı. Alyabyev, emekli Albay TM Vremev ile bir iskambil oyunu sırasında yaşanan bir anlaşmazlık sonucu, albayın vurulmasıyla sonuçlanan bir olaya karıştı. Albay, birkaç gün sonra dalak yırtılması nedeniyle hayatını kaybetti ve Alyabyev cinayet suçlamasıyla tutuklandı. Olayın kesin delillere dayanıp dayanmadığı belirsiz olsa da, Çar I. Nikolay tarafından memleketi Tobolsk'a sürgün edildi.[1]
1831'de serbest bırakılan Alyabyev, birkaç yıl Kafkasya'da kaldıktan sonra Moskova'ya döndü. Müziğe olan ilgisini sürdürerek birçok eser üreten besteci, 1851 yılında Moskova'da hayatını kaybetti.[1]
Stil[2]
[değiştir | kaynağı değiştir]Alyabyev, ülkesinin halk müziğiyle ilgilenen ilk Rus bestecilerden biriydi. Özellikle sürgüne gönderildikten sonra halk şarkıları derlemeye başladı. Daha sonraki eserlerinde halk müziği öğelerine yer verse de bunu Mikhail Glinka kadar tutarlı bir şekilde yapmadı. Erken dönem eserleri Beethoven'a olan hayranlığını gösterirken, aynı zamanda çok sayıda salon müziği de besteledi. Genel olarak tarzı daha muhafazakâr kabul edilir ve özellikle şarkı besteciliği nedeniyle erken dönem Schubert ile karşılaştırılır. Ancak, geç dönem eserlerinin büyük bir kısmının kaybolmuş olması, besteciliğinin değerlendirilmesini zorlaştırmaktadır.
Alyabyev, orkestral ve oda müziği eserleri ile piyano eserleri de besteledi, ancak çalışmalarının odağını vokal müzik, özellikle de şarkıları oluşturuyordu. Bestecilik kariyeri sürgüne gönderilmesiyle ani bir kesintiye uğradı. İlk başta iyi bir ün kazandı ve bu, ünlü Bolşoy Tiyatrosu'nun açılış müziğini bestelemesine kadar ilerledi. Ancak, 1825 yılından sonra eserleri neredeyse hiç seslendirilmedi ve hayatının sonuna kadar sahne yasağına tabi tutuldu. Yalnızca bazı şarkıları popülerliğini korudu; özellikle de 19. yüzyılda büyük bir üne kavuşan The Nightingale (Solovey) adlı şarkısı.
Sovyetler Birliği döneminde Alyabyev, Rus ulusal müziğinin öncülerinden biri olarak kısmen yeniden keşfedildi. Buna rağmen günümüzde adı dışında pek az şeyi bilinmektedir.
The Nightingale[3]
[değiştir | kaynağı değiştir]Alyabyev'in en ünlü eseri, Anton Delvig'in bir şiirine dayanan The Nightingale (Соловей) adlı şarkıdır. Bu şarkıyı 1825 yılında hapisteyken bestelemiştir. Rusya'da halk şarkısına benzer şekilde ulusal bilince yerleşmiştir.
Şarkı, Pauline Viardot tarafından Gioachino Rossini'nin The Barber of Seville (Sevil Berberi) operasındaki Rosina'nın şan dersi sahnesine eklenmesiyle daha geniş kitlelerce tanınmıştır. Daha sonra Adelina Patti ve Marcella Sembrich de bu geleneği sürdürmüştür.
Mikhail Glinka ve Mily Balakirev, şarkı üzerine piyano varyasyonları yazmıştır. Franz Liszt de şarkının bir transkripsiyonunu yapmıştır
Bu şarkı, Pyotr İlyiç Çaykovski'nin çocukluk döneminde en sevdiği şarkılardan biriydi, çünkü annesi ona sık sık bu şarkıyı söylerdi.
Alyabyev'in diğer şarkıları arasında Ja vizhu obraz (Seni Görüyorum), Ja vas ljubil (Seni Sevdim), Uvy, zachem ona blistajet (Ah, Neden Bu Kadar Parlak?) ve Pierre-Jean de Béranger'in şiirine dayanan Nishchaja (Yoksul Kadın/La Pauvre Femme) bulunmaktadır.
Kompozisyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- The Village Philosopher (1823)
- The Nightingale (1827)
- The Mermaid and the Fisherman (1842)
- Ammalat-Bek (1843–47)
- A Prisoner in the Caucasus (1845)
- Morning and Evening
- Moonlit Night, or The House Spirits
- Celebration of Muses (which opened the Bolshoi Theatre (1825)
- The Magic Drum, or the Sequel to The Magic Flute
- incidental music to Shakespeare's The Merry Wives of Windsor
- incidental music to Shakespeare's A Midsummer Night's Dream
- three string quartets
- Three Tens, or The New Two Day Adventure
- Piano Trio in E-flat major (1815)
- Piano Trio in A minor (1834)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Rus Sanat Müziğinin Öncüsü: Alexander Alyabyev'in Hayatı ve Eserleri". Öncü Gazetesi. 13 Haziran 2024. 7 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2024.
- ^ Alexander Alexandrowitsch Aljabjew (Almanca), 4 Mayıs 2022, 3 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi23 Şubat 2025 Bu değişiklikteki içerik İngilizce Vikipedi'de yer alan sayfasından çevrilmiştir, atıf için sayfanın tarihine bakınız.
- ^ Alexander Alyabyev (İngilizce), 19 Kasım 2024, 26 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi23 Şubat 2025 Bu değişiklikteki içerik İngilizce Vikipedi'de yer alan Alexander Alyabyev sayfasından çevrilmiştir, atıf için sayfanın tarihine bakınız.