Aleksandra Kornhauser Frazer
Aleksandra Kornhauser Frazer | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Aleksandra Caleari 26 Eylül 1926 Slovenya |
| Ölüm | 17 Mayıs 2020 (93 yaşında) Slovenya |
| Kariyeri | |
| Dalı | Kimya |
Aleksandra Kornhauser Frazer (26 Eylül 1926 - 17 Mayıs 2020) Sloven kimyacıdır. Doğa Bilimleri ve Mühendislik Fakültesi'nde Kimya Profesörü ve Slovenya Ljubljana Üniversitesi Uluslararası Kimya Araştırmaları Merkezi'nde Direktör olarak görev yapmıştır.[1]
Erken dönem
[değiştir | kaynağı değiştir]Aleksandra Caleari varlıklı bir ailede doğdu. Beş kardeştiler. Babası, daha sonra Škofja Loka'da Jelovica adını alacak şirketin sahibiydi. Aile, 1930'larda Büyük Buhran sırasında servetini kaybetti ve nispeten yoksulluk içinde büyüdü. 1940 yılında, II.Dünya Savaşı başlarken on beş yaşındaydı ve partizanları desteklemek için bir gençlik örgütü kuruluşunda çalıştı. Babası, Begunje'deki toplama kampınaa hapsedildi ve aile de zorunlu çalışma hizmetine alındı. Yine de hepsi savaştan sağ çıktı. Kamnik ve Domžale'de kısa bir süre öğretmenlik yaptıktan sonra 1948'de kimya okumak için üniversiteye gitti.[2]
Kariyer
[değiştir | kaynağı değiştir]1954 ve 1980 yılları arasında Frazer, ilaç şirketleri için alkaloidler ve antibiyotikler konusunda kapsamlı araştırmalar yaptı. 1980'den sonra kimyasal araştırmalarını eğitmenlik ile birleştirdi ve AB, UNDP, UNESCO, ILO ve Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı gibi uluslararası kuruluşlarda araştırmacı olarak çalıştı. Daha sonraki yaşamında, özellikle çevre dostu teknolojileri teşvik etmekle ilgilendi ve 1999'da, bu alandaki bilgi birikimini geliştirdiği için Tokyo'da Honda Ödülü verilen ilk kadın bilim insanı oldu.
1960'larda ve 1970'lerde siyasette aktif görev aldı.Bu dönemde sağlık, kültür, bilim ve eğitimden sorumlu olduğu Slovenya Yürütme Konseyi'nin (Stane Kavčič döneminde[3] ) üyesi olarak çalıştı. Üç yıl görev yaptıktan sonra akademik hayata geri döndü.
Slovenya dışında İsviçre, İngiltere ve ABD'deki üniversitelerde çalıştı. Yurt içinde 60'ın üzerinde uluslararası seminer ve atölye çalışmasına ev sahipliği yaptı. Frazer, Birleşmiş Milletler Konseyi, Dünya Sanat ve Bilim Akademisi ve Avrupa Akademisini'nin de bir üyesiydi (1988'den itibaren).[4] Académie de Pharmaci'nin Laurent Lavoisier Madalyası ve American Chemical Society'nin Robert Brasted Anma Ödülü de aldığı ödüller arasındadır.
90 yaşına dek aktif bir şekilde çalıştı ve en son Jožef Stefan International Postgraduate School'un dekanlığı görevinde bulundu.[5] 1997'de yaşam boyu başarıları için Zois Ödülü'nü aldı. Bu ödül Slovenya'daki bilimsel alandaki en yüksek ödüldü. Aynı zamanda Ljubljana'nın fahri vatandaşı olarak onore edildi.
Kişisel hayat
[değiştir | kaynağı değiştir]Frazer iki kez evlendi. İlk kocası, Sloven bir doktor olan Pavle Kornhauser'dı. İkinci kocası İngiliz kimyager Malcolm Frazerdir. Frazer, East Anglia Üniversitesi'nde Kimya Eğitimi Profesörü ve Ulusal Akademik Ödüller Konseyi'nin başkanıydı. İki kocasından gelen soyadlarını da kullandı.[6] Mayıs 2020'de 93 yaşında öldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Umrla je kemičarka prof. dr. Aleksandra Kornhauser Frazer". 20 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2021.
- ^ "Zame je vsak dan srečen, če ga srečnega naredim" (Slovence). Delo.si. 30 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2017.
- ^ "Večini razumnikov zamerim, da molčijo in ne opozarjajo, kje je nevarnost". Delo.si. 27 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2020.
- ^ "Aleksandra Kornhauser". Academia Europaea. 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Aleksandra Kornhauser Frazer (1926–2020) – Val 202". Val202.rtvslo.si. 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
- ^ "Tri mesece jo je vsak dan". 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2021.
