Ali Ertürk
Ali Ertürk | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 28 Eylül 1980 Karasu, Sakarya |
| Eğitim | Bilkent Üniversitesi (1998-2003) Max Planck Nörobiyoloji Enstitüsü (2003-2009) |
| Kariyeri | |
| Dalları | Nörobilim Nanoteknoloji |
| Çalıştığı kurumlar | Genentech A.Ş., (Doktora sonrası araştırmacı, S. San Francisco, 2009-2014) Helmholtz Doku Mühendisliği ve Rejeneratif Tıp Enstitüsü (iTERM) Ludwig Maximilian Üniversitesi |
Ali Ertürk (d. 28 Eylül 1980) Türk nörobilimci, mucit, sanatçı ve Ludwig Maximilian Üniversitesinde profesördür.
Münih'teki Helmholtz Doku Mühendisliği ve Rejeneratif Tıp Enstitüsünün (iTERM) Direktörüdür.[1] Nörobilim, nanoteknoloji, ileri mühendislik ve derin öğrenme de dâhil olmak üzere birçok alanda çalışmaktadır.[2]
DISCO doku şeffaflığı teknolojisini icat ederek, bir fareyi saydam hâle getirerek tüm hücre ve moleküllerini görüntülemeyi başarmıştır.[3][4][5][6]
Yaşamı ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]1980 yılında Sakarya'nın Karasu ilçesinde doğdu. Bilkent Üniversitesindeki lisans eğitiminin ardından doktora için Max Planck Nörobiyoloji Enstitüsüne ve doktora sonrası araştırma için 2009'da Genentech Inc. şirketine katıldı.[7] 2014'te şirketten ayrıldı ve Ludwig Maximilian Üniversitesinin akademik kadrosuna katıldı.[8]
Almanya Helmholtz Doku Mühendisliği Enstitüsü Direktörü olan Dr. Ertürk'ün laboratuvarında 20 farklı ülkeden gelen 33 bilim insanı yapay zeka, nanoteknoloji, ileri mühendislik, derin öğrenme ve nörobilim üzerine çalışmalarını sürdürmektedir.[8][9]
Ertürk'ün, DISCO şeffaflığı (DISCO Transparency) adını verdiği çalışması başta Nature dergisi olmak üzere birçok önemli bilim dergisinde yayınlanmıştır. Ertürk, ölü farenin vücudunu tamamen şeffaf hale getirerek hücrelerin birbiriyle nasıl iletişim içinde olduğuna dair anatomik sırları açığa çıkarmıştır.[7][10][11][12]
3 boyutlu yazıcıyla, transparan insan ve fare organları üretmiştir.[13] Bir fareyi saydam hale getirerek tüm hücre ve moleküllerini görüntülemeyi başaran Ertürk, vDISCO isimli patentli metodu sayesinde, hücrelerin nasıl iletişim kurduklarını anlamak ve yeni tedavi yöntemlerini geliştirmek için çalışmaktadır.[3]
Ertürk, ayrıca kanser hastaları için DeepMACT adında yeni derin öğrenme tabanlı algoritma geliştirmiştir.[14]
Geliştirdiği uDISCO metodu The New York Times’ta haber olmuştur.[10] 2019 yılında Focus dergisi tarafından "Almanya'da beyin göçü yerine beyin kazanımı" başlıklı makalede 7 bilim insanından biri olarak anılmıştır.[15]
Dünyada bir ilke imza atan Ertürk, kendi geliştirdiği ve tıpta yeni bir devrin öncülüğünü yapacak olan DISCO-MS sistemini anlatarak, bu sistemin Alzheimer hastalığı için önceden mümkün olmayan erken tanı ve tedavi yolları açabileceğini söyledi.[16]
Ayrıca, kanser Alzheimer hastalığı ve kalp rahatsızlıkları gibi yaşamı tehdit eden hastalıkları tedavi etmek için yeni araştırmalar yapmak amacıyla 2022'de Deep Piction ve 1X1 Biotech biyoteknoloji şirketlerini kurmuştur.
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2021 Nomis Vakfı Araştırma Fonu Ödülü[17]
- 2020 Rolf Becker-Preis[18]
- 2020 Nature Methods'da bilimsel ve kişisel kariyer profili[19]
- 2020 ERC Konsolidatör Hibesi, Avrupa Araştırma Konseyi[20]
- 2019 Cure Alzheimer's Foundation Araştırmacısı[21]
- 2018 NIH RO1[22]
- 2017 Fritz Thyssen Stiftung Ödülü[23][24]
- 2016 DFG Araştırma Bursu[25]
- 2016 Helmholtz İttifakı ICEMED Üyesi[26]
- 2014 ERA-Net Ödülü 13 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 2014 Humboldt Vakfı Sofja Kovalevskaja Ödülü[27]
- 2004-2007 Marie Curie Doktora Bursu[28]
Sanat hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Manzara ve şehir manzaraları fotoğraflarıyla da tanınan Ali Ertürk'ün[29] üç fotoğraf sergisi (2008 Münih, 2012 San Francisco, 2015 Münih) bulunmaktadır.[8][30][31][32]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Ali Ertürk - Graduate School of Systemic Neurosciences GSN-LMU - LMU Munich". www.gsn.uni-muenchen.de (İngilizce). 18 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Ali Ertürk – Şeffaflaştırılmış dokuyu yapay zeka ile analiz eden ve hayal kurmak bilim için iyidir diyen öncü bilim insanımız | Prof. Dr. Mustafa ÖZDOĞAN". web.archive.org. 13 Ağustos 2022. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ a b "Yöntemle, beyinin haritasının da çıkarılabileceği belirtildi". Habertürk. 18 Kasım 2018. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ Ertürk, Ali; Mauch, Christoph P.; Hellal, Farida; Förstner, Friedrich; Keck, Tara; Becker, Klaus; Jährling, Nina; Steffens, Heinz; Richter, Melanie; Hübener, Mark; Kramer, Edgar (Ocak 2012). "Three-dimensional imaging of the unsectioned adult spinal cord to assess axon regeneration and glial responses after injury". Nature Medicine (İngilizce). 18 (1): 166-171. doi:10.1038/nm.2600. ISSN 1546-170X. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi13 Ağustos 2022.
- ^ Ertürk, Ali; Becker, Klaus; Jährling, Nina; Mauch, Christoph P.; Hojer, Caroline D.; Egen, Jackson G.; Hellal, Farida; Bradke, Frank; Sheng, Morgan; Dodt, Hans-Ulrich (Kasım 2012). "Three-dimensional imaging of solvent-cleared organs using 3DISCO". Nature Protocols (İngilizce). 7 (11): 1983-1995. doi:10.1038/nprot.2012.119. ISSN 1750-2799. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi13 Ağustos 2022.
- ^ "Tiny Beauties: Life's Smallest Wonders As Seen Through a Microscope". Time (İngilizce). 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ a b "TR / Bilkent Universitesi – "Görünmez" Fare Anatomik Sırları Açığa Çıkarıyor". w3.bilkent.edu.tr. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ a b c "TR / Bilkent Universitesi – Helmholtz Zentrum München Araştırma Direktörü Prof. Dr. Ali Ertürk (MBG 2003)". w3.bilkent.edu.tr. 25 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Temel bilimler neden ihmal ediliyor?". Independent Türkçe. 12 Ekim 2021. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ a b Fleur, Nicholas St (22 Ağustos 2016). "Seeing Through to a Mouse's Nervous System". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ Hernandez, Daniela (22 Ağustos 2016). "New Technique Shrinks, Makes Small Animals Transparent". Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ Mosher, Dave. "A 'revolutionary' new technology can turn mice clear — and might one day map your brain". Business Insider (İngilizce). 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Bilim insanları şeffaf insan organları üretti". BloombergHT. 26 Nisan 2019. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Şeffaf fare yapay organ yapımından kanser hastalığına birçok hastalığa çözüm olacak". CNN Türk. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "WISSENDie Rückkehr der Superhirne". Focus. 25 Ekim 2019. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ TÜRK, CNN. "Dünyada bir ilke imza atan bilim insanı CNN TÜRK'te". CNN Türk. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023.
- ^ "The NOMIS Foundation - Ali Ertürk". The NOMIS Foundation (İngilizce). 21 Ağustos 2021. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Verleihung Rolf Becker-Preis 2020 - Medizinische Fakultät - LMU München". www.med.uni-muenchen.de (Almanca). 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ Marx, Vivien (1 Nisan 2020). "Ali Ertürk". Nature Methods (İngilizce). 17 (4): 357-357. doi:10.1038/s41592-020-0798-8. ISSN 1548-7105.
- ^ "Press Release: SyNergy member Ali Ertürk receives ERC Consolidator Grant - Munich Cluster for Systems Neurology - LMU Munich". www.synergy-munich.de (İngilizce). 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Ali Ertürk". Cure Alzheimer's Fund. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Ali Erturk – Acute Brain Injury". www.isd-research.de (Almanca). 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ Mano, Tomoyuki; Albanese, Alexandre; Dodt, Hans-Ulrich; Erturk, Ali; Gradinaru, Viviana; Treweek, Jennifer B.; Miyawaki, Atsushi; Chung, Kwanghun; Ueda, Hiroki R. (31 Ekim 2018). "Whole-Brain Analysis of Cells and Circuits by Tissue Clearing and Light-Sheet Microscopy". The Journal of Neuroscience: The Official Journal of the Society for Neuroscience. 38 (44): 9330-9337. doi:10.1523/JNEUROSCI.1677-18.2018. ISSN 1529-2401. PMC 6706004
. PMID 30381424. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi13 Ağustos 2022.
- ^ "Molecular mechanisms causing spine loss in chronic traumatic brain injury : Geförderte Vorhaben : Förderung : Fritz Thyssen Stiftung" (Almanca). 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "DFG - GEPRIS". gepris.dfg.de. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Helmholtz Zentrum München". www.helmholtz-munich.de. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Sofja Kovalevskaja Award". www.humboldt-foundation.de (İngilizce). 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Curriculum vitae Dr. Ali Ertürk - Munich Cluster for Systems Neurology - LMU Munich". www.synergy-munich.de (İngilizce). 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Ali Erturk". 1x.com (İngilizce). 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Ali Ertürk". www.biochem.mpg.de (İngilizce). 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "500px". 500px.com. 14 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ "Martinsried - Mit eigenen Augen - München - Süddeutsche.de". web.archive.org. 27 Mart 2018. 27 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
