Aliağa Vahid
| Aliağa Vahid | |
|---|---|
 | |
| Kendi dilinde adı | Əliağa Məmmədqulu oğlu İsgəndərov |
| Doğum | 17 Şubat 1895[1] Masazır, Bakü Uyezdi, Bakü Guberniyası, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 1 Ekim 1965 (70 yaşında) Bakü, Azerbaycan SSC, Sovyetler Birliği |
| Meslek | Şair, Gazel şarkıcısı |
| Milliyet |  Azerbaycanlı |
Etkilendikleri | |
Aliağa İskenderov veya Aliağa Vahid (Azerice: Əliağa Vahid) (17 Şubat 1895; Bakü – 1 Ekim 1965; Bakü), Azerbaycanlı şair. Azerbaycan SSC'nin "Onurlu Sanatçı" (1943) unvanına sahiptir. Sovyet Azerbaycan şiirinde Orta Çağ gazel tarzını yeniden tanıtmasıyla biliniyordu.
Hayatı ve yaratıcılığı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Aliağa Vahid, 17 Şubat 1895'te bir marangoz ailesinde doğdu. İlk yıllarından itibaren vasıfsız bir işçi olarak çalıştı ve babasına yardım etti. İlk eğitimini medresede aldı, ancak bitiremeyerek "Mejmeush-shuara" edebiyat camiasına girdi. Orada Müniri, Azer İmamaliyev ve Bakü'nün o dönemin diğer popüler şairleri gibi şairlerle arkadaş oldu. Yaratıcı etkileri altında ilk lirik şiirlerini yazdı. İlk hiciv şiirlerinde toplumdaki sosyal eksiklikleri, batıl inançları ve dar görüşlülüğü, tiranlığı ve adaletsizliği eleştirdi. Bu şiirler, The Result of Avidity adlı ilk şiir koleksiyonuna girecekti. Daha sonra gazel etkisi altında Fuzûlî'nin ve Seyid Azim‘in eserlerini yazmaya başladı. Gazelleri halk arasında popülerdi ve bu yüzden "Gazelhan" lakabı takılmıştı.
Wahid, Ekim Devrimi'ni ve Azerbaycan'da Sovyet iktidarının kurulmasını coşkuyla karşıladı. İşçilerime ve Askerlerime, Okul Ne Anlama Geliyor, Elevate, meleğim gibi şiirlerinde aktif olarak Sovyet iktidarı için ajite etti. Wahid, 1924'te Bakü'de Mardakan köyünde yaşayan Sergei Yesenin ile kısa molalarla tanıştı. Daha sonra bu tanışıklık güçlü bir dostluğa dönüştü.[2] Bu gerçek yazar-yayıncı Huseyngulu Necefov yönettiği “Mayıs arasında sözü edilen Balakhany ” anlatı. Sovyet gücünün ve Azerbaycan SSC'nin kurulmasından sonra, "Kommunist" gazetesi ve hiciv dergisi "Molla Nasraddin" ile iş birliği yaptı. "Couplets" (1924) ve "Mollakhana" (1938) adlı koleksiyonlarında, yeni sistemin karşıtlarına hicivsel eleştiri kusuru getirdi.[3] Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında yazılan Kitap Gazelleri (1943) ve Gazeller (1944), Anavatana olan sevgiyi, düşmana olan nefreti ve zafere olan inancı ele alıyordu.
Fuzuli'nin edebi eğilimlerinin takipçisi olan Aliağa Vahid, gazel türünün Sovyet kültüründe önemli bir temsilcisiydi. Aliağa Vahid ayrıca Nizami, Fuzuli, Khaqani ve diğer klasiklerin gazellerinin Azerbaycan diline tercümesi ile uğraşıyordu. Gazelin modern türü Meyhana'nın kurucusu olduğu varsayılmaktadır.
Aliağa Vahid, 30 Eylül 1965 gecesi Bakü'de öldü ve Şeref Sokağı'na gömüldü.
Mirası
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Bakü'de bir okul, park, bahçe (eski Gubernatorial bahçesi), edebiyat evi ve bir cadde Aliağa Vahid'in adını almıştır.
- Vahid'in alegorik figürleri saçına katan büyük bir 1990 bronz büstü, aynı isimli metro istasyonunun hemen arkasında Bakü'deki İçeri Sheher'in küçük bir bahçe alanında bulunmaktadır. Daha önce şehir surlarının güney tarafındaki Azerbaycan Devlet Filarmoni Salonu'nun bahçelerinde oturarak 2009 yılında bu yere taşınmıştır.[4]
- 1991 yılında Azerbaycan film stüdyosu Vahid'in hayatına ve yaratıcılığına adanmış Gazelhan adlı bir film çekildi.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Aliağa Vahid'in oğlu memnuniyetsizliği dile getirdi 20 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. qafqazinfo.az, 18.02.2017
- ^ "Литературно-художественный меджлис "Сергей Есенин и Алиага Вахид"". 15 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Əliağa Vahid". 17 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Памятник Вахиду". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
