Alla Ahundova
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Mart 2025) |
| Alla Ahundova | |
|---|---|
| Kendi dilinde adı | Alla Axundova |
| Doğum | Alla Nuru qızı Ahundova 27 Ekim 1939 Moskva,SSCB |
| Meslek | Yazar, senarist, şair, dramaturg, çevirmen |
| Eğitim | Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü |
| Önemli ödülleri | Azerbaycan SSC Emekdar Sanat İşçisi, Azerbaycan SSC Devlet Ödülü |
Alla Ahundova (27 Ekim 1939, Moskova) senarist, şaire, dramaturg, çevirmendir. Azerbaycan SSC Devlet Ödülü Sahibi (1970), Azerbaycan SSC Emektar Sanatçısı (1988). 1970 yılından itibaren "Yazarlar Birliği"nin [1] ve 1971 yılından itibaren "Rusya Sinematograflar Birliği"nin üyesidir.[2] 1970’lerin ünlü Rus eleştirmeni Stanislav Lesnovski, onu SSCB’de çağdaş kadın şiirinin üç temel “sütunundan” biri olarak nitelendirmiştir.[3] Alla Ahundova, "Şərikli çörək" (Eşit Paylaşılan Ekmek) ve "Alma almaya bənzər" (Elma Elmaya Benzer) filmlerinin senaristidir.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Alla Nuru kızı Ahundova, 27 Ekim 1939'da Moskova’da memur bir ailede doğdu.[4] 1964 yılında Moskova’da Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü’nden, 1967 yılında ise Yüksek Yönetmenlik ve Senaristlik Kursu’nun senaryo bölümünden mezun oldu.[1]
Sanatsal kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]1957’den itibaren şiirleri dönemin gazete ve dergilerinde yayımlanmaya başladı. Ahundova, "Ağ Şəfəq" (Beyaz Şafak), "Bazar günü bağçası" (Pazar Günü Bahçesi), "Həvvanın sözü" (Havva’nın Sözü), "Təbiət mənzərələri" (Doğa Manzaraları), "Pillələr" (Basamaklar), "İstirahət bağı" (Dinlenme Bahçesi), "Üzün cizgiləri, beş povest" (Yüz Hatları, Beş Öykü) gibi şiir kitaplarının yanı sıra, eski Türk destanları ile birlikte İngiliz, Arap ve Gürcü dillerinden edebi eserleri Rusçaya ustalıkla çevirdi.[5]
Eserleri birçok dünya diline çevrildi. Ayrıca Vagif Samedoğlu, Behtiyar Vahabzade, Kamal Abdulla, Fikret Hoca, İsa İsmayılzade ve diğer Azerbaycanlı edebiyatçıların eserlerini de Rusçaya kazandırdı. Ahundova’nın şiirleri İngilizce, Rumence, Fransızca, Azerbaycanca, Arapça ve Japoncaya çevrildi.[5]
“Sirr. Sirr. Sirr” adlı tiyatro eseri ve “Çöhrənin ifadəsi” (Çehrenin İfadesi) adlı nesir eseri onun kaleminden çıkmıştır.[6]
Aynı zamanda, kısa metrajlı ve animasyon filmlerinin de senaristidir. "Şərikli çörək" (Eşit Paylaşılan Ekmek) onun ilk senaryosudur.[7]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Şiir Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Весёлые кони (Neşeli Atlar, Çocuk Şiirleri) — Moskova, 1969
- Белый свет (Beyaz Işık, Şiirler) — Bakü, 1970
- Дровосек без топора (Baltasız Oduncu) — Moskova, 1970
- Белое, красное, жёлтое яблоко (Beyaz, Kırmızı, Sarı Elma) — Moskova, 1977
- Девочка-припевочка (Şarkıcı Kız) — Moskova, 1978
- Почему бывает? (Neden Böyle Olur?, Çocuk Şiirleri) — Moskova, 1982
- Воскресный сад (Pazar Günü Bahçesi) — Moskova, 1987
- Ступеньки (Basamaklar, Çocuk Şiirleri) — Moskova, 1989
- Открытки с видами (Manzaralı Kartpostallar) — Moskova, 1999
- Погремушка (Çıngırak) — Moskova, 2004
- Слово Евы (Havva’nın Sözü) — Moskova, 2004
- Птица (Kuş) — Moskova, 2005
- Карнавал (Karnaval) — Moskova, 2009
Çevirileri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Nəvazişli nəğmələr. Azərbaycan xalq poeziyasından. (Nazik Ninniler: Azerbaycan Halk Şiiri) — Moskova, 1967
- N. Bakozoda, Gör necə də dəcəlsən! (Ne Yaramazsın!) — Tacikçeden Rusçaya, Moskova, 1974
- Şən bahar. Azərbaycan folklorundan. (Neşeli Bahar: Azerbaycan Folkloru) — Moskova, 1975
- Gül deyərəm, lalə deyərəm. (Gül Derim, Lale Derim) — Azerbaycan Halk Şarkıları, Bayatılar, Saymacalar, Fıkralar ve Bilmeceler, Bakü, 1987
- Eski Türk Destanlarını, İngiliz, Arap ve Gürcü şairlerinin şiirlerini Rusçaya çevirmiştir.
- Kitabi-Dədə Qorqud destanını Rusçaya çevirmiştir.
- Hamlet İsahanlı’nın Kontrastlar adlı şiir kitabını Azerbaycancadan Rusçaya çevirmiştir. — Moskova, 2006
Filmografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Biz oynadığımız dəniz sahilində (1967)
- Cırtdan (1969) — Animasyon
- Şərikli çörək (1969)
- Var olun, qızlar... (1972)
- Şahzadə-qara qızıl (1974) — Animasyon
- Alma almaya bənzər (1975) — Uzun Metrajlı Film, Senarist
- Avtomobil, skripka və xallı it (1975)
- Şir evdən getdi (1977)
- Bizi bağışlayın (1979)
- Uşaq və külək (1982)
- Oralarda, keçilməmiş yollarda (1983)
- Təqib (1984)
- Lyuboçka (1984)[8]
- Bahar əyləncələri (1989)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Hüseynoğlu, S. (9 Kasım 2011). "Nə günəşdən, nə Xəzərdən doydum..." Ədəbiyyat qəzeti. 22 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2025.
- ^ ""Şərikli çörək" filminin ssenaristi 76 yaşlı Alla Axundova - FOTO". Milli.Az (Azerice). 12 Haziran 2016. 22 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2025.
- ^ Fəhmi, İlqar. "Üç "AX"dan biri". www.anl.az. 5 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2025.
- ^ "Alla Axundova". audiovisiual.az. 18 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2025.
- ^ a b "Ахундова Алла Нуриевна « Федеральная национально-культурная автономия азербайджанцев России". fnkaa.ru (Rusça). 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2025.
- ^ "Alla Axundovanın Moskvada Yeni Kitabı Çapdan Çıxmışdır". azertag.az (Azerice). 18 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2025.
- ^ ""Şərikli çörək"in ssenaristi". Kulis.az (Azerice). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2025.
- ^ "Lyubochka". imdb.com. 18 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2025.