Almış Han
| Almış Han | |
|---|---|
| İtil Bulgar Hanı | |
| Hüküm süresi | 9. yy - 10. yy başları |
| Hanedan | İtil Bulgar |
| Babası | Şilki |
| Dini | Tengricilik (başlangıçta) İslam (912'den itibaren) |
Almış Han veya İlteber Almış Han, İtil Bulgar Hanlığı'nın ilk Müslüman lideridir. Aynı zamanda ilk Müslüman Türk hükümdarlardan biridir.
İsim kökeni
[değiştir | kaynağı değiştir]Almış adı Türkçe Almak sözcüğünün geçmiş zaman kipiyle çekimlenmiş halidir. İlteber ise eski Türklerde kumandan anlamında kullanılan bir unvandır, Yilteber olarak da görülür.
Yaşamı ve etkinlikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Almış, Şilki'nin oğluydu. Türkleri birleştirmek ve İtil Bulgar Hanlığı'nı daha etkin hale getirmek için mücadele vermiş bir liderdi. Abbasi halifesi Muktedir'e Müslüman olma arzusunda olduğunu ve bunun için ülkesine din adamları yollanmasını istediğini iletmesi için bir elçi gönderdi. Bunun üzerine halife tarafından Sevsen başkanlığındaki bir heyet Bulgar ülkesine yollandı. Seyyah İbn Fadlan'ın da katip ve danışman olarak bulunduğu heyet 12 Mayıs 912'de Almış Han'ın karargahına ulaştı. Almış Han, Müslümanlığı kabul ederek devletini İslam'ın Doğu Avrupa'daki temsilcisi durumuna getirdi. Halife ve kendisi adına sikkeler bastırdı, camiler inşa ettirdi ve kadılık kurumunu kurdu.[1] Almış Han, Müslüman olduktan sonra 920 yıllarında unvanını ve adını Emir Câfer bin Abdullah olarak değiştirmişti.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2016.
- ^ "İlk Müslüman Türk Hükümdarı: İlteber Almış Han". Ahmet ŞİMŞİRGİL. Ekim 1994. 20 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2024.