II. Dünya Savaşı sırasında Alman nükleer programı

Alman nükleer programı
Alman nükleer programı
	Nisan 1945'te Haigerloch'daki Alman deneysel nükleer yığını (Haigerloch araştırma reaktörü) Amerikan ve İngiliz askerleri ve diğerleri tarafından sökülüyor
Etkin	Nisan 1939
Dağılması	1945
Ülke	Almanya
Takma Adı	Uranverein; Uranprojekt;
Patron	Ordu Mühimmat Ofisi; Reich Araştırma Konseyi;

Nazi Almanyası, II. Dünya Savaşı'ndan önce ve savaş sırasında nükleer silahlar ve nükleer reaktörler de dahil olmak üzere nükleer teknolojiyle ilgili çeşitli araştırma programları üstlendi. Bunlara Uranverein (Uranyum Topluluğu) veya Uranprojekt (Uranyum Projesi) adı verildi. İlk çalışmalar, Aralık 1938'de Berlin'de nükleer fisyonun keşfedilmesinden sadece birkaç ay sonra Nisan 1939'da başladı ancak birkaç ay sonra, Eylül 1939'da Almanya'nın Polonya'yı işgal etmesinden kısa bir süre önce sona erdi; bu işgal sırasında birçok önemli Alman fizikçi Wehrmacht'a alındı. Wehrmacht'ın Heereswaffenamt'ının idari yetkisi altındaki ikinci çalışmalar, Polonya'nın işgal edildiği gün olan 1 Eylül 1939'da başladı. Program sonunda üç ana çalışma ortaya çıktı: Uranmaschine (nükleer reaktör) geliştirme, uranyum ve ağır su üretimi ve uranyum izotop ayırma. Sonunda Alman ordusu nükleer fisyonun savaşa önemli bir katkıda bulunmayacağına karar verdi ve Ocak 1942'de Heereswaffenamt, faaliyeti finanse etmeye devam ederken programı Reich Araştırma Konseyi'ne (Reichsforschungsrat) devretti.

Program, yöneticilerinin araştırmalara hakim olduğu ve kendi hedeflerini belirlediği dokuz büyük enstitü arasında bölündü. Daha sonra, birçok araştırmacı yeteneklerini daha acil savaş zamanı taleplerine uyguladıkça, uygulamalı nükleer fisyon üzerinde çalışan bilim insanlarının sayısı azalmaya başladı. Uranverein'daki en etkili kişiler arasında Kurt Diebner, Abraham Esau, Walther Gerlach ve Erich Schumann vardı. Schumann, Almanya'nın en güçlü ve etkili fizikçilerinden biriydi. Diebner, nükleer silah projesinin ömrü boyunca, nükleer fisyon araştırmaları üzerinde Walther Bothe, Klaus Clusius, Otto Hahn, Paul Harteck veya Werner Heisenberg'den daha fazla kontrole sahipti. Esau, Aralık 1942'de Reichsmarschall Hermann Göring'in nükleer fizik araştırmaları için tam yetkili temsilcisi olarak atandı ve Aralık 1943'te istifa ettikten sonra yerine Walther Gerlach geçti.

1933-1945 yılları arasında Nazi rejimi altında Alman akademisinin siyasallaştırılması, birçok fizikçiyi, mühendisi ve matematikçiyi 1933 gibi erken bir tarihte Almanya'dan kovmuştu. Ayrılmayan Yahudi kökenliler hızla tasfiye edildi ve araştırmacıların safları daha da azaldı. Üniversitelerin siyasallaştırılması, Alman silahlı kuvvetlerinin daha fazla insan gücü talepleriyle birlikte (teknik ve mühendislik becerilerine sahip olmalarına rağmen birçok bilim insanı ve teknik personel askere alındı), yetenekli Alman fizikçilerin sayısını önemli ölçüde azalttı.^[1]

Ayrıca bakınız

Notlar

^ Almanya'nın teslim olması nedeniyle. Berlin'in Düşüşü nedeniyle program çalışmaları sona erdi.

Kaynakça

^ Judt, Matthias; Burghard Ciesla (1996). Technology transfer out of Germany after 1945. Routledge. s. 55. ISBN 978-3-7186-5822-0.

Kaynaklar

Ball, Philip (2014). Serving the Reich: the struggle for the soul of physics under Hitler. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 978-0226204574.
Bernstein, Jeremy (2001). Hitler's Uranium Club: The Secret Recordings at Farm Hall. Copernicus. ISBN 0-387-95089-3.
Bernstein, Jeremy (2002). "Heisenberg and the critical mass". Am. J. Phys. 70 (9). ss. 911-16. Bibcode:2002AmJPh..70..911B. doi:10.1119/1.1495409.
Bernstein, Jeremy (2004). "Heisenberg in Poland". Am. J. Phys. 72 (3). ss. 300-04. Bibcode:2004AmJPh..72..300B. doi:10.1119/1.1630333. See also Letters to the Editor by Klaus Gottstein and a reply by Jeremy Bernstein in Am. J. Phys. 72 (9): 1143–45 (2004).
Beyerchen, Alan D. (1977). Scientists Under Hitler: Politics and the Physics Community in the Third Reich. Yale. ISBN 0-30001830-4.
Cassidy, David C. (1992). Uncertainty: The Life and Science of Werner Heisenberg. Freeman.
Crawford, Elisabeth; Sime, Ruth Lewin; Walker, Mark (1997). "A Nobel Tale of Postwar Injustice". Physics Today. 50 (9). ss. 26-32. Bibcode:1997PhT....50i..26C. doi:10.1063/1.881933.
Ermenc, Joseph J, (Ed.) (1989). Atomic Bomb Scientists: Memoirs, 1939–1945. Westport, CT & London: Meckler. ISBN 0-88736-267-2. (1967 interviews with Heisenberg, Harteck and others).
Gimbel, John (1986). "U.S. Policy and German Scientists: The Early Cold War". Political Science Quarterly. 101 (3). ss. 433-451. doi:10.2307/2151624. JSTOR 2151624.
Gimbel, John (1990). Science, Technology, and Reparations: Exploitation and Plunder in Postwar Germany. Stanford Press.
Goudsmit, Samuel (1986). Alsos. Introduction by Reginald V. Jones. Toamsh.
Hahn, Otto My Life (Herder and Herder, New York 1970)
Hanle, Wilhelm; Rechenberg, Helmut (1982). "1982: Jubiläumsjahr der Kernspaltungs¬forschung". Physikalische Blätter. 38 (12). ss. 365-67. doi:10.1002/phbl.19820381207 .
Heisenberg, Werner Research in Germany on the Technical Applications of Atomic Energy, Nature Volume 160, Number 4059, 211–15 (16 August 1947). See also the annotated English translation: Document 115. Werner Heisenberg: Research in Germany on the Technical Application of Atomic Energy [16 August 1947] in Hentschel & Hentschel 1996, ss. 361–79.
Hentschel, Klaus; Hentschel, Ann M., (Ed.) (1996). Physics and National Socialism: An Anthology of Primary Sources. Hentschel, Ann M. tarafından çevrildi. Birkhäuser. ISBN 0-8176-5312-0. [This book is a collection of 121 primary German documents relating to physics under National Socialism. The documents have been translated and annotated, and there is a lengthy introduction to put them into perspective.]
Hentschel, Klaus (2020). "Der neue Weg: Mit inneratomarer Energie zum Herrn der Welt werden – Zu einem bislang unbekannten Typoskript vom Oktober 1944 (Inneratomic Energy as the New Path Towards Becoming Master of the World – On a Hitherto Unknown Typescript from October 1944". NTM Zeitschrift für Geschichte der Wissenschaften, Technik und Medizin. 28 (2). ss. 121-47. doi:10.1007/s00048-020-00241-z . PMID 32415322.
Hoffmann, Klaus Otto Hahn – Achievement and Responsibility (Springer, New York. 2001) 0-387-95057-5
Hoffmann, Dieter (2005). "Between Autonomy and Accommodation: The German Physical Society during the Third Reich". Physics in Perspective. 7 (3). ss. 293-329. Bibcode:2005PhP.....7..293H. doi:10.1007/s00016-004-0235-x.
Kant, Horst (2002). Werner Heisenberg and the German Uranium Project / Otto Hahn and the Declarations of Mainau and Göttingen (PDF). Preprint 203. Max Planck Institute for the History of Science.
Landsman, Nicolaas P. (2002). "Getting even with Heisenberg" (PDF). Studies in History and Philosophy of Modern Physics. 33 (2). ss. 297-325. doi:10.1016/S1355-2198(02)00015-1.
Macrakis, Kristie (1993). Surviving the Swastika: Scientific Research in Nazi Germany. Oxford University Press. ISBN 0-19507010-0.
Mehra, Jagdish; Rechenberg, Helmut (2001). "The Conceptual Completion and Extensions of Quantum Mechanics 1932–1941. Epilogue: Aspects of the Further Development of Quantum Theory 1942–1999". The Historical Development of Quantum Theory. 6–2. Springer. ISBN 978-038795086-0.
Naimark, Norman M. (1995). The Russians in Germany: A History of the Soviet Zone of Occupation, 1945–1949. Belknap.
Riehl, Nikolaus; Seitz, Frederick (1996). Stalin's Captive: Nikolaus Riehl and the Soviet Race for the Bomb. American Chemical Society and the Chemical Heritage Foundations. ISBN 0-84123310-1.
Oleynikov, Pavel V. (2000). "German Scientists in the Soviet Atomic Project" (PDF). The Nonproliferation Review. 7 (2). ss. 1-30. doi:10.1080/10736700008436807. The author has been a group leader at the Institute of Technical Physics of the Russian Federal Nuclear Center in Snezhinsk (Chelyabinsk-70).
Powers, Thomas (1993). Heisenberg's War: The Secret History of the German Bomb. Knopf.
Renneberg, Monika; Walker, Mark (2002) [1993]. Science, Technology and National Socialism. first paperback. Cambridge Press.
Sime, Ruth Lewin (1997). Lise Meitner: A Life in Physics. University of California Press. ISBN 978-0520208605.
Sime, Ruth Lewin (2005). "From Exceptional Prominence to Prominent Exception: Lise Meitner at the Kaiser Wilhelm Institute for Chemistry (Ergebnisse 24)" (PDF). Research Program "History of the Kaiser Wilhelm Society in the National Socialist Era". Max Planck Institute for the History of Science.
Sime, Ruth Lewin (2006). "The Politics of Memory: Otto Hahn and the Third Reich". Physics in Perspective. 8 (1). ss. 3-51. Bibcode:2006PhP.....8....3S. doi:10.1007/s00016-004-0248-5.
Walker, Mark (1993). German National Socialism and the Quest for Nuclear Power 1939–1949. Cambridge Press. ISBN 0-52143804-7.
Walker, Mark (1995). Nazi Science: Myth, Truth, and the German Atomic Bomb. Perseus. ISBN 0-30644941-2.
Walker, Mark (2005). "Eine Waffenschmiede? Kernwaffen- und Reaktorforschung am Kaiser-Wilhelm-Institut für Physik (Ergebnisse 26)" (PDF). Research Program "History of the Kaiser Wilhelm Society in the National Socialist Era". Max Planck Institute for the History of Science.

Daha fazla bilgi için

Albrecht, Ulrich, Andreas Heinemann-Grüder, and Arend Wellmann Die Spezialisten: Deutsche Naturwissenschaftler und Techniker in der Sowjetunion nach 1945 (Dietz, 1992, 2001) 3-320-01788-8
Bernstein, Jeremy; Cassidy, David (1995). "Bomb Apologetics: Farm Hall, August 1945". Physics Today. 48 (8 Part 1). ss. 32-6. Bibcode:1995PhT....48h..32B. doi:10.1063/1.881469.
Beyerchen, Alan What We Know About Nazism and Science, Social Research Volume 59, Number 3, 615–641 (1992)
Bethe, Hans A. (July 2000). "The German Uranium Project". Physics Today. 53 (7). ss. 34-6. Bibcode:2000PhT....53g..34B. doi:10.1063/1.1292473. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi2 Nisan 2025.
Cassidy, David C. (1992). "Heisenberg, German Science, and the Third Reich". Social Research. 59 (3). ss. 643-61.
Cassidy, David C. A Historical Perspective on Copenhagen, Physics Today Volume 53, Issue 7, 28 (2000). See also Heisenberg's Message to Bohr: Who Knows, Physics Today Volume 54, Issue 4, 14ff (2001), individual letters by Klaus Gottstein, Harry J. Lipkin, Donald C. Sachs, and David C. Cassidy.
Eckert, Michael Werner Heisenberg: controversial scientist physicsweb.org (2001) 19 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Ermenc, Joseph J., (Ed.) (1989). Atomic Bomb Scientists: Memoirs, 1939–1945. (1967 interviews with Werner Heisenberg and Paul Harteck). Westport CT: Meckler. ISBN 0-88736-267-2.
Heisenberg, Werner Die theoretischen Grundlagen für die Energiegewinnung aus der Uranspaltung, Zeitschrift für die gesamte Naturwissenschaft, Volume 9, 201–212 (1943). See also the annotated English translation: Document 95. Werner Heisenberg. The Theoretical Basis for the Generation of Energy from Uranium Fission [26 February 1942] in Hentschel & Hentschel 1996, ss. 294–301.
Heisenberg, Werner, introduction by David Cassidy, translation by William Sweet A Lecture on Bomb Physics: February 1942, Physics Today Volume 48, Issue 8, Part I, 27–30 (1995)
Hentschel, Klaus The Mental Aftermath: The Mentality of German Physicists 1945–1949 (Oxford, 2007)
Hoffmann, Dieter Zwischen Autonomie und Anpassung: Die deutsche physikalische Gesellschaft im dritten Reich, Max-Planck-Institut für Wissenschafts Geschichte Preprint 192 (2001) 9 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Hoffmann, Dieter and Mark Walker The German Physical Society Under National Socialism, Physics Today 57(12) 52–58 (2004)
Hoffmann, Dieter and Mark Walker Zwischen Autonomie und Anpassung, Physik Journal Volume 5, Number 3, 53–58 (2006)
Hoffmann, Dieter and Mark Walker Peter Debye: "A Typical Scientist in an Untypical Time" Deutsche Physikalische Gesellschaft (2006)
Hoffmann, Dieter and Mark Walker (editors) Physiker zwischen Autonomie und Anpassung (Wiley-VCH, 2007)
Karlsch Rainer Hitlers Bombe. Die geheime Geschichte der deutschen Kernwaffenversuche. (Dva, 2005)
Karlsch, Rainer and Heiko Petermann Für und wider "Hitlers Bombe" (Waxmann, 2007)
Krieger, Wolfgang The Germans and the Nuclear Question German Historical Institute Washington, D.C., Occasional Paper No. 14 (1995)
Pash, Boris T. The Alsos Mission (Award, 1969)
Rhodes, Richard The Making of the Atomic Bomb (Simon and Schuster, 1986)
Rife, Patricia, Lise Meitner: Ein Leben fuer die Wissenschaft (Düsseldorf: Claassen, 1990).
Rife, Patricia, Lise Meitner and the Dawn of the Nuclear Age (e-Book, Plunkett Lake Press, 2015) [1]
Rose, Paul Lawrence, Heisenberg and the Nazi Atomic Bomb Project: A Study in German Culture (California, 1998). For a critical review of this book, please see Landsman 2002, ss. 297–325.
Schaaf, Michael Heisenberg, Hitler und die Bombe. Gespraeche mit Zeitzeugen. (GNT-Verlag, 2018)
Schumann, Erich Wehrmacht und Forschung in Richard Donnevert (editor) Wehrmacht und Partei second expanded edition, (Barth, 1939) 133–151. See also the annotated English translation: Document 75. Erich Schumann: Armed Forces and Research [1939] in Hentschel & Hentschel 1996, ss. 207–20.
Walker, Mark National Socialism and German Physics, Journal of Contemporary Physics Volume 24, 63–89 (1989)
Walker, Mark Heisenberg, Goudsmit and the German Atomic Bomb, Physics Today Volume 43, Issue 1, 52–60 (1990)
Walker, Mark German Work on Nuclear Weapons, Historia Scientiarum; International Journal for the History of Science Society of Japan, Volume 14, Number 3, 164–181 (2005)
Mark Walker Otto Hahn: Responsibility and Repression, Physics in Perspective Volume 8, Number 2, 116–163 (2006). Mark Walker is Professor of History at Union College in Schenectady, New York.

Dış bağlantılar

(February 2002) Aaserud, Finn Release of documents relating to 1941 Bohr-Heisenberg meeting
Niels Bohr Archive Release of documents relating to 1941 Bohr-Heisenberg meeting (6 February 2002)
(June 2008) Annotated bibliography on the German atomic bomb project from the Alsos Digital Library for Nuclear Issues
Rife, Patricia, Lise Meitner and the Dawn of the Nuclear Age (Birkhauser/Springer Verlag, 1999)
Walker, Mark Nazis & the Bomb from Public Broadcasting Service Nova episode, Hitler's Sunken Secret (originally aired 8 November 2005).

[1] Almanya'nın teslim olması nedeniyle. Berlin'in Düşüşü nedeniyle program çalışmaları sona erdi.

[2] Judt, Matthias; Burghard Ciesla (1996). Technology transfer out of Germany after 1945. Routledge. s. 55. ISBN 978-3-7186-5822-0.

[a]

[1]

g t d Uranyum Projesi
Operasyonel sahalar	Max Planck Enstitüleri Tıbbi Araştırma Enstitüsü Kimya Enstitüsü Fizik Enstitüsü Kaiser Wilhelm Enstitüsü Fiziksel Kimya ve Elektrokimya Enstitüsü Fizik Enstitüsü Test Merkezi Kirchhoff Fizik Enstitüsü Hamburg Üniversitesi, Fiziksel Kimya Bölümü Universität Leipzig, Fizik Enstitüsü; Teorik Fizik Enstitüsü
Devlet Kurumları	Ordu Mühimmat Ofisi Eğitim Bakanlığı Reich Araştırma Konseyi Silahlanma ve Mühimmat Bakanlığı Alman Fizik Hareketi Auergesellschaft Ordu Yüksek Komutanlığı Posta Bakanlığı
Yönetim	Adolf Hitler Hermann Göring Albert Speer Wilhelm Ohnesorge Rudolf Mentzel
Bilim insanları ve mühendisler	Kurt Diebner Walther Bothe Klaus Clusius Otto Hahn Paul Harteck Werner Heisenberg Hans Kopfermann Nikolaus Riehl Georg Stetter Abraham Esau Erich Schumann Manfred von Ardenne Fritz Houtermans Gernot Zippe Robert Döpel daha fazla...
Askeri girişimler	Alsos Harekâtı Paperclip Harekâtı Epsilon Harekâtı Rus Alsosu Vemork sabotajı Berlin'in düşüşü
Almanya ve kitle imha silahları Zippe tipi santrifüj Hitlers Bombe The Virus House