Altın Halka (Rusya)

Rusya'nın Altın Halkası (Rusça: Золотое кольцо России), beş oblastta yer alan eski Rus şehirlerini – genellikle Moskova hariç – bir araya getiren ünlü bir tematik rotadır. Bu grup, başkentin kuzeydoğusunda, eski Rus'un kuzeydoğu kesiminde merkezlenmiştir. Rota, tarihî olarak Zalesye olarak bilinen bölgeyi kapsamaktadır.

Bu güzergâhın fikri ve “Altın Halka” adı ilk kez 1967'de Sovyet tarihçi ve deneme yazarı Yuri Byçkov tarafından ortaya atıldı. Byçkov, Kasım–Aralık 1967'de Sovetskaya Kultura gazetesinde “Altın Halka” başlığı altında bu şehirler hakkında makale dizisi yayımladı. Byçkov aynı zamanda VOOPIK (Rusça: Vserossiiskoe obshchestvo okhrany pamiatnikov istorii i kul'tury, yani Tüm Rusya Tarihî ve Kültürel Anıtları Koruma Derneği)’in kurucularından biriydi.

Rusya’nın Altın Halkası, Vladimir, Suzdal, İvanovo, Kostroma, Yaroslavl, Rostov, Pereslavl-Zalesski ve Sergiyev Posad şehirlerini kapsamaktadır.

Dahil edilen şehirler

Altın Halka içindeki başlıca yapılar

• 
  Aziz Sergius'un Teslis Manastırı – Sergiyev Posad
• 
  Goritski Manastırı – Pereslavl-Zalesski
• 
  Rostov Kremlin – Rostov
• 
  Uspenski Katedrali (Yaroslavl) – Yaroslavl
• 
  İpatiev Manastırı – Kostroma
• 
  Fokin Manifaktürası – İvanovo
• 
  Pokrovski Manastırı ve Aziz Euthymius Manastırı – Suzdal
• 
  Meryem'in Ölümü Katedrali – Vladimir

Kostroma, Altın Halka şehirlerinden biridir. Şehir eski Rusya’da önemli bir ticaret merkeziydi. Fotoğraf: İpatiev Manastırı, 2009

Uzun yıllar boyunca turistler ve yerel halk, Altın Halka'ya “resmen” hangi şehirlerin dâhil olduğuna dair tartışmalar yürüttü. Sekiz ana şehir dışında resmî bir liste yoktur: Yaroslavl, Kostroma, İvanovo, Suzdal, Vladimir, Sergiyev Posad, Pereslavl-Zalesski ve Rostov. Bunun yanında özellikle İvanovo Oblastı, Vladimir Oblastı ve Yaroslavl Oblastı’ndaki başka eski şehirler de kendilerini Altın Halka’nın parçası saymaktadır: Paleh, Plyos, Şuya; Gorohovets, Gus-Hrustalni, Murom, Yuryev-Polski; Rıbinsk, Tutayev ve Ugliç. Şehirlerin çoğu M8 karayolu boyunca yer alır veya Yaroslavl Garı’ndan trenle ulaşılabilir. Altın Halka’daki pek çok kilise, kremlin ve manastır UNESCO Dünya Mirası kapsamındadır. Bölge, günümüzde dahi eski Rus geleneklerinin ve kültürünün korunduğu alanlardan biridir.

Yaroslavl’da Kotorosl Nehri, 2004

Kostroma’daki Diriliş Kilisesi (1652). 1910 tarihli renkli fotoğraf, Sergey Mihayloviç Prokudin-Gorski, Library of Congress

• Sergiyev Posad (Се́ргиев Поса́д), Altın Halka’ya dâhil olan tek Moskova Oblastı şehridir. 14. yüzyılda Aziz Sergey Radonejli tarafından kurulan ve UNESCO koruması altında bulunan Aziz Sergius'un Teslis Manastırı ile yakından bağlantılıdır.
• Pereslavl-Zalesski (Переславль-Залесский), ünlü Rus kahramanı ve aziz Aleksandr Nevskiy’in doğum yeridir. Ayrıca I. Petro’nun gölde kurduğu oyuncak filosuyla da tanınır. Şehirde 12. yüzyıldan kalma bir katedral, höyükler ve altı manastır bulunur.
• Rostov (Ростов), yani “Rostov Velikiy” (Büyük Rostov), 862'de kroniklerde anılmıştır ve Rusya'nın en eski şehirlerinden biridir. Nero Gölü kıyısındaki beyaz taş kremlin kenti simgeler.
• Yaroslavl (Ярослáвль), Altın Halka'nın gayriresmî başkentidir. 1010'da Yaroslav Bilge tarafından kurulmuştur. Spaso-Preobrajenski Manastırı, İlya Peygamber Kilisesi ve Vaftizci Yahya Kilisesi şehrin önde gelen yapılarındandır.
• Kostroma (Кострома), Yuri Dolgoruki tarafından kurulmuştur. Romanovlar ile ilişkilendirilen İpatiev Manastırı ile ünlüdür.
• İvanovo (Иваново), Altın Halka'nın en genç ve en sanayileşmiş kentidir. Tekstil ticareti nedeniyle “Gelinler Şehri” ve “Rusya’nın Manchester’i” olarak anılır. Konstrüktivist mimarisi dikkat çeker.
• Suzdal (Суздаль), adeta bir “açık hava müzesi”dir. Birçok yapısı UNESCO tarafından korunan “Vladimir ve Suzdal’ın Beyaz Taş Anıtları” kapsamındadır.
• Vladimir (Владимир), eski Rusya'nın başkentidir. Aziz Dimitri Katedrali, Meryem'in Göğe Kabulü Katedrali ve Vladimir'in Altın Kapısı UNESCO koruması altındadır.
• Ayrıca: Rıbinsk, Ugliç, Mışkin, Aleksandrov, Gus-Hrustalni.

Markalaşma

Bugün Rusya'nın orta Avrupa kısmındaki taşra şehirlerini kapsayan en önemli turistik rota olan Altın Halka, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra yeni bir tanıtım sürecine girdi. Amaç, tarihî mimarî eserlerin korunması, turizm sektörünün modernleşmesi, otel, tema parkı, müze ve alışveriş merkezleri gibi altyapı yatırımlarıyla ekonomik gelişimi sağlamaktı. Bu süreçte Altın Halka şehirleri özel girişimlerin ve yeni işletmelerin ilk büyük yatırımlarıyla tanışan yerleşimler oldu.

Dış bağlantılar

• Rusya’nın Altın Halkası rotası: genel bakış, günübirlik geziler, rehberler, turistik haritalar (İngilizce)