Altın eşek
Altın eşek ya da Başkalaşımlar, dünyanın en eski fantastik romanlarındandır. Yazarı Lucius Apuleius'tur. 2. yüzyılda yazılmıştır. Bir bütün olarak günümüze gelebilmiş olan tek Latin romanıdır. Antik Greko-Romen edebiyat dünyasındaki aşağı tabakaların içinde bulundukları koşulları ilk elden inceleyen eserdir. Pikaresk romanın öncüsü kabul edilir.
Maceraperest bir adamın eşeğe dönüşmesi ve bundan sonra başından geçenlerle ilgilidir. İç içe geçmiş pek çok hikâyeyi kapsar.
Batı edebiyatında yüzlerce çevirisi yapılmış, birçok sanat eserine esin kaynağı olmuş, 11 kitaplık bir öykü klasiğidir. Kitaplardan her biri 5-6 bölümden oluşur.
Eserde, Roma İmparatorluğu'nda yaşayan sıradan insanların gündelik hayatları alaycı ve eğlendirici bir diilele sunulur. Yanlış yapılan bir büyü yüzünden eşeğe dönüşen bir insanın gözünden insanoğlunun yaşamı, erdemleri, zayıflıkları anlatılır.[1] Kitaptaki olaylar Yunanistan'da geçmektedir. Düz yazı olması ve sıradan insanların gündelik yaşamını anlatması, onu yazıldığı dönemin pek çok eserinden farklı kılmaktadır.
Kitabın kahramanı, zengin bir ailenin büyülete meraklı oğlu Lucio'dur. Lucio, sihir yoluyla kuşa dönüşmek isterken yanlışlıkla eşeğe dönüşür. Bir gonca gül yerse büyüyü bozup tekrar insana dönüşecektir ama bir türlü bu gülü yiyip büyüyü bozamaz ve talihsizliklerle dolu bir dizi macera yaşar. Tanrıların yardımıyla normale döner ve ibadete adanmış bir hayata başlar. Kitaptaki çatı öykü budur, ancak bu çatı altında başka pek çok bağımsız öykü de anlatılmıştır. Bu eserden sonra insanların hayvanlara dönüşümü fikri dünya edebiyatında bir tema olmayı sürdürmüştür.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Yazar Lucius Apuleius'un Altın Eşek". 8 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2023.
Kitaptoma İmparatorluğun'da yaşayan sıradan insanların gündelik hayatlarını alaycı ve eğlendirici bir dille sunar. Yanlış bir büyü sonucu eşeğe dönüşmüş bir insanın gözünden insanoğlunun gizemli doğası ortaya dökülür. Bir ahlak felsefecisi gibi, insanın yaşamını, ahlakını, zayıflıklarını ve erdemlerini değerlendiren, düşünen, konuşan, sevinen, öfkelenen bu sevimli eşek, başından geçen öykülerle, okuyucuyu tümüyle kendi dünyasının içine çeker.
